Sprawy generalne Rzecznika Praw Obywatelskich

Wystąpienie do Koordynatora Służb Specjalnych w sprawie nierównego traktowania funkcjonariuszy Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego.

W Biurze Rzecznika Praw Obywatelskich prowadzone były czynności wyjaśniające w sprawie nierównego traktowania funkcjonariuszy Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego w związku z wprowadzeniem dodatkowych grup zaszeregowania, co nastąpiło rozporządzeniem Prezesa Rady Ministrów zmieniającym rozporządzenie w sprawie grup zaszeregowania i stawek uposażenia zasadniczego funkcjonariuszy Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego w tych grupach oraz wzrostu uposażenia zasadniczego z tytułu wysługi lat.

Wątpliwości Rzecznika wzbudziło stworzenie równoległej siatki zaszeregowania funkcjonariuszy Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego. Dotychczasowe grupy uposażenia zostały zachowane, przy czym od 18 do 01 grupy wprowadzono dodatkowe grupy uposażenia średnio o kilkaset złotych wyższe (np. 18a, 15a, 01a) od wcześniej istniejących.

Z uzyskanych przez Rzecznika informacji wynika, że brak automatyzmu rozporządzenia, w praktyce skutkował przyznaniem podwyżek funkcjonariuszom przeniesionym na podstawie wydanych przez Szefa ABW rozkazów personalnych do nowo tworzonych grup zaszeregowania (na wniosek dyrektorów departamentów, biur i delegatur, kierowników jednostek organizacyjnych), w oparciu o nieczytelne dla ogółu funkcjonariuszy kryteria. Zjawisko nierównego traktowania w awansach do grupy "a" było szczególnie widoczne w jednostkach terenowych, które w wyniku reformy z 2017 r. (likwidującej 11 delegatur), straciły część obsady etatowej.

Mając na uwadze, że Agencja Bezpieczeństwa Wewnętrznego jest formacją hierarchiczną o silnej strukturze pionowego podporządkowania wątpliwości Rzecznika budzi nadmierne spłaszczenie wysokości uposażeń. Może to doprowadzić do sytuacji, w której funkcjonariusze nie będą skłonni do obejmowania stanowisk decyzyjnych (funkcyjnych), wiążących się z większą odpowiedzialnością za podejmowane decyzje.

W świetle powyższego Rzecznik zwrócił się do Ministra z prośbą o wyjaśnienie przedstawionych wątpliwości.

 

Wystąpienie dołączone do tego dokumentu:

Data odpowiedzi:

Opis odpowiedzi:

P.o. Dyrektora Departamentu Bezpieczeństwa Narodowego w piśmie z 25 lipca 2019 r. wyjaśnił, iż wprowadzenie dodatkowych grup zaszeregowania w Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego nastąpiło rozporządzeniem Prezesa Rady Ministrów zmieniającym rozporządzenie w sprawie grup zaszeregowania i stawek uposażenia zasadniczego funkcjonariuszy Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego w tych grupach oraz wzrostu uposażenia zasadniczego z tytułu wysługi lat. W ocenie Agencji wątpliwości Rzecznika w tym zakresie nie mają usprawiedliwionych podstaw. Ww. rozporządzenie wprowadziło dwa rodzaje zmian w zakresie grup uposażenia zasadniczego funkcjonariuszy ABW. Pierwsza zmiana polegała na podwyższeniu stawek uposażenia zasadniczego w grupach 24-19 oraz 00-0. Druga zmiana polegała natomiast na wprowadzeniu nowych grup uposażenia zasadniczego oznaczonych literą „a” (grupy od 18a do 01a). Przyznanie funkcjonariuszowi grupy „a” było motywowane przede wszystkim zaangażowaniem funkcjonariuszy w realizowanie zadań związanych z przeciwdziałaniem zagrożeniom strategicznym, terroryzmowi oraz bezpieczeństwem teleinformatycznym i działaniami w obszarze kontrwywiadu, ale również dotyczyło funkcjonariuszy z wszystkich pionów w ABW, którzy posiadali odpowiednie doświadczenie, specjalistyczne wykształcenie i wysokie kwalifikacje. Odnosząc się do wątpliwości Rzecznika co do spłaszczenia wysokości uposażeń i doprowadzenia do sytuacji, w której funkcjonariusze nie będą skłonni do obejmowania stanowisk decyzyjnych (funkcyjnych) p.o. dyrektora poinformował, że w ABW po wprowadzeniu w życie zmian dotyczących grup uposażenia nie dostrzeżono zagrożenia, o którym wspomniał Rzecznik. Uposażenie funkcjonariuszy zajmujących stanowiska kierownicze jest bowiem odpowiednio wyższe od uposażenia otrzymywanego przez funkcjonariuszy na stanowiskach wykonawczych.