Sprawy generalne Rzecznika Praw Obywatelskich



Zgłoszenie udziału w postępowaniu przed Wojewódzkim Sądem Administracyjnym ze skargi na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego o utrzymaniu w mocy decyzji wydanej przez Kierownika MOPS o odmowie przyznania świadczenia pielęgnacyjnego z dnia 2019-09-10.

Adresat:
Wojewódzki Sąd Administracyjny
Sygnatura:
III.7064.70.2019
Data sprawy:
2019-09-10
Rodzaj sprawy:
przystąpienie do postępowania sądowego (PS)
Nazwa zepołu:
Zespół Prawa Pracy i Zabezpieczenia Społecznego
Wynik sprawy:
Opis sprawy:

Zgłoszenie udziału w postępowaniu przed Wojewódzkim Sądem Administracyjnym ze skargi na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego o utrzymaniu w mocy decyzji wydanej przez Kierownika MOPS o odmowie przyznania świadczenia pielęgnacyjnego.

W niniejszej sprawie Samorządowe Kolegium Odwoławcza uznało, że dysponowanie przez skarżącą uprawnieniem do zasiłku dla opiekuna z tytułu sprawowania opieki nad matką wyklucza możliwość uzyskania świadczenia pielęgnacyjnego z tytułu rezygnacji z zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej w celu sprawowania opieki nad matką, co wynika jednoznacznie z przepisu art. 17 ust. 5 pkt 1 lit. b u.o.ś.r.

W ocenie Rzecznika Praw Obywatelskich z przedstawioną przez SKO argumentacją uzasadniającą odmowę przyznania skarżącej prawa do świadczenia pielęgnacyjnego nie sposób się zgodzić. Kolegium w zaskarżanej decyzji dokonało bowiem nieprawidłowej wykładni art. 17 ust. 5 pkt 1 b u.o.ś.r., a przez to wadliwie przyjęło, że pobieranie zasiłku dla opiekuna w związku z opieką nad osobą z niepełnosprawnością wyklucza przyznanie w związku z taką opieką świadczenia pielęgnacyjnego.

Uwzględniając w szczególności uregulowania Konstytucji za nieuzasadnione należy uznać takie wykładanie przepisów u.o.ś.r., które skutkuje ograniczeniem w dostępności do świadczenia pielęgnacyjnego, konkurencyjnego pod względem wysokości wobec zasiłku dla opiekuna, osób realizujących swój moralny i prawny obowiązek względem niepełnosprawnego członka swojej rodziny, w sytuacji, gdy prawidłowo sprawują oni faktyczną, codzienną opiekę. Zdaniem Rzecznika organ rozstrzygając o prawie opiekunki dorosłej osoby z niepełnosprawnością do świadczenia pielęgnacyjnego winien dokonać prokonstytucyjnej wykładni przepisów u.o.ś.r. i procedować w oparciu o odpowiadające gwarancjom konstytucyjnym normy prawne.

Ponadto uwadze organów obu instancji rozstrzygających w niniejszej sprawie umknęło, że wyłączenie możliwości pobierania dwóch świadczeń opiekuńczych, określone w art. 17 ust. 5 pkt 1 lit. b u.o.ś.r., implikuje przy zbiegu uprawnień, zgodnie z art. 27 ust. 5 u.o.ś.r., prawo skarżącej do wyboru korzystniejszego świadczenia. Rzecznik zauważył także, że organ administracji w sprawie skarżącej działał w oderwaniu od podstawowych zasad postępowania administracyjnego określonych w art. 8 i art. 9 k.p.a., to jest zasad prowadzenia postępowania w taki sposób, aby pogłębiać zaufanie obywateli do organów państwa. Służy temu m.in. obowiązek należytego i wyczerpującego informowania stron o okolicznościach faktycznych i prawnych, które mogą mieć wpływ na ustalenie ich praw i obowiązków będących przedmiotem postępowania administracyjnego. W konsekwencji - zdaniem Rzecznika - zaskarżona decyzja Samorządowego Kolegium Odwoławczego oraz poprzedzająca ją decyzja organu I instancji powinny zostać uchylone.