Sprawy generalne Rzecznika Praw Obywatelskich

Wystąpienie do Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji w sprawie problemów z wypłatą funkcjonariuszom Policji, Centralnego Biura Antykorupcyjnego i Służby Ochrony Państwa ekwiwalentu pieniężnego za niewykorzystany urlop wypoczynkowy.

Do Biura Rzecznika Praw Obywatelskich wpływają skargi funkcjonariuszy Policji, Centralnego Biura Antykorupcyjnego i Służby Ochrony Państwa domagających się wypłaty ekwiwalentu pieniężnego za niewykorzystany urlop wypoczynkowy.

Wyrokiem z dnia 30 października 2018 r. (sygn. akt K 7/15) Trybunał Konstytucyjny stwierdził, że art. 115a ustawy o Policji w zakresie, w jakim ustala wysokość ekwiwalentu pieniężnego za 1 dzień niewykorzystanego urlopu wypoczynkowego lub dodatkowego w wymiarze 1/30 części miesięcznego uposażenia, jest niezgodny z art. 66 ust. 2 w związku z art. 31 ust. 3 zdanie drugie Konstytucji. Niniejszy wyrok wszedł w życie z dniem 6 listopada 2018 r. Z informacji Rzecznika wynika, że niniejszy wyrok do chwili obecnej nie został wykonany.

Rzecznik zauważył, że co do zasady, zgodnie z art. 114 ust. 1 pkt 2 ustawy o Policji policjant zwalniany ze służby otrzymuje ekwiwalent pieniężny za niewykorzystane urlopy wypoczynkowe lub dodatkowe. Niekorzystne dla policjantów zasady naliczania ekwiwalentu za niewykorzystany urlop (art. 115a ustawy o Policji) zostały zakwestionowane przez Trybunał Konstytucyjny w ww. wyroku zakresowym. Oznacza to, że z systemu prawa wyeliminowany został pewien zakres znaczeniowy art. 115a ustawy o Policji. Ponieważ w takim zakresie Trybunał uznał normę prawną wynikającą z art. 115a za niezgodną z Konstytucją, ergo możliwe pozostaje zastosowanie ekwiwalentnego mechanizmu wypłaty policjantowi rekompensaty za niewykorzystany urlop wypoczynkowy proporcjonalnie do wymiaru urlopu wypoczynkowego, wynikającego z treści art. 82 ustawy o Policji. Z obiegu prawnego wyeliminowana została określona, niekonstytucyjna norma prawna. Przepis pozostał w mocy.

Z poczynionych ustaleń wynika, że zaniechaniu ustawodawcy w wykonaniu przedmiotowego wyroku Trybunału towarzyszy wstrzymanie wypłat ekwiwalentu policjantom zwolnionym ze służby po 6 listopada 2018 r. W ocenie Rzecznika praktyka taka, w zakresie, w jakim uniemożliwia skorzystanie z prawa do ekwiwalentu za niewykorzystane urlopy wypoczynkowe odchodzącym ze służby policjantom narusza ich prawa i wolności obywatelskie, w tym w szczególności art. 66 ust. 2 Konstytucji.

W świetle powyższego Rzecznik zwrócił się do Ministra z prośbą o wyjaśnienie zwłoki w podjęciu inicjatywy ustawodawczej, w celu wykonania wyroku Trybunału Konstytucyjnego oraz powodów wstrzymania wypłaty ekwiwalentu funkcjonariuszom odchodzącym ze służby w Policji po 6 listopada 2018 r.

 

Wystąpienie dołączone do tego dokumentu:

Data odpowiedzi:

Opis odpowiedzi:

Sekretarz Stanu w Ministerstwie Spraw Wewnętrznych i Administracji w piśmie z 12 lutego 2020 r. poinformował, że w MSWiA został przygotowany projekt ustawy o szczególnych rozwiązaniach dotyczących wsparcia służb mundurowych nadzorowanych przez ministra właściwego do spraw wewnętrznych zapewniający m.in. realizację ww. wyroku TK w zakresie określenia nieustalonej aktualnie ustawowo wysokości przedmiotowego ekwiwalentu. Natomiast funkcjonariuszom Służby Ochrony Państwa, którzy odeszli ze służby po dniu 6 listopada 2018 r. jest wypłacane należne świadczenie pieniężne, stosownie do obowiązujących przepisów, bowiem orzeczenie Trybunału Konstytucyjnego odnosi się wyłącznie do ustawy o Policji. W celu zapewnienia spójności rozwiązań dla służb podległych Ministrowi Spraw Wewnętrznych i Administracji ww. projekt ustawy przewiduje także stosowne zmiany w ustawie o Służbie Ochrony Państwa. Ponadto, w związku z ww. wyrokiem TK obowiązujące przepisy prawa dotyczące funkcjonariuszy CBA zostały poddane analizie, w wyniku której stwierdzono, że istnieje potrzeba zmian legislacyjnych w ustawie o Centralnym Biurze Antykorupcyjnym polegających na uzupełnieniu art. 96 tej ustawy o jednostkę redakcyjną wskazującą wysokość ekwiwalentu pieniężnego za 1 dzień niewykorzystanego urlopu wypoczynkowego, tak aby stanowił on adekwatną rekompensatę. Prace w przedmiotowym zakresie są zależne od treści regulacji przyjętych w ustawie o Policji.