Wystąpienie do Ministra Finansów w sprawie braku przepisów definiujących pojęcie "budowli" dla celów podatkowych z dnia 2019-10-11.
Wystąpienie do Ministra Finansów w sprawie braku przepisów definiujących pojęcie "budowli" dla celów podatkowych.
Rzecznik Praw Obywatelskich z niepokojem obserwuje wieloletnią nieefektywność w zakresie braku sfinalizowania prac legislacyjnych, mających na celu stworzenie definicji pojęcia "budowli" dla celów podatkowych. Kwestia ta była przedmiotem szeregu wystąpień generalnych kierowanych przez RPO zarówno obecnej, jak i poprzedniej kadencji do poszczególnych Ministrów Finansów, a także do Prezesa Rady Ministrów.
Osiem lat temu Trybunał Konstytucyjny w wyroku z dnia 13 września 2011 r. (sygn. akt P 33/09) wskazał na liczne i poważne mankamenty legislacyjne dotyczące definicji pojęcia "budowli", zawartej w ustawie o podatkach i opłatach lokalnych (dalej jak: "Upol"). Zdaniem Trybunału, u podstaw problemów interpretacyjnych związanych z definicją "budowli" leży jej konstrukcja, która znajduje się w Uopl, ale poprzez odesłanie do pojęć "obiekt budowlany" oraz "urządzenie budowlane" w zasadzie opiera się na regulacjach ustawy - Prawo budowlane (dalej jako: "PrB"). W orzeczeniu tym, Trybunał przedstawił także postulaty de lege ferenda co do konieczności stworzenia autonomicznej i precyzyjnej konstrukcji pojęcia "budowla" na gruncie podatkowym.
Po ww. wyroku Trybunału Konstytucyjnego, Ministerstwo Finansów dostrzegło konieczność zmiany przepisów Upol w zakresie definicji pojęcia "budowli". Od tego czasu prawodawca kilkakrotnie próbował wykonać zalecenia Trybunału, wynikające z ww. orzeczenia, jednakże bez skutku.
Co istotne, pod koniec 2017 r. zapadł wyrok Trybunału Konstytucyjnego, w którym za niekonstytucyjną uznano interpretację art. 1a ust. 1 pkt 2 Upol (w stanie prawnym od 1 stycznia 2006 r. do 31 grudnia 2008 r.) umożliwiającą kwalifikację jako budowli obiektu budowlanego spełniającego kryteria do bycia budynkiem (sygn. akt SK 48/15). W uzasadnieniu do ww. rozstrzygnięcia Trybunał podtrzymał stanowisko zawarte w orzeczeniu z dnia 13 września 2011 r. (sygn. P 33/09) o konieczności daleko idącego doprecyzowania przez ustawodawcę regulacji Prb oraz Upol.
Pomimo kolejnego rozstrzygnięcia Trybunału Konstytucyjnego dotyczącego opodatkowania podatkiem od nieruchomości budowli, ustawodawca nie dąży do sfinalizowania prac legislacyjnych w tym obszarze.
W tym kontekście Rzecznik ponownie podkreślił, że omawiane zagadnienie "budowli" na gruncie podatkowym nadal jest przedmiotem licznych sporów sądowych. Brak jasnej definicji tego pojęcia na gruncie podatkowym wywołuje negatywne konsekwencje, nie tylko po stronie podatników, ale także organów podatkowych. Z jednej strony nieprecyzyjna legislacja zdecydowanie utrudnia prowadzenie działalności gospodarczej w takich branżach jak np. górnictwo, telekomunikacja, energetyka. Z drugiej strony brak możliwości jednoznacznego określenia przedmiotu opodatkowania dotyka organy podatkowe, w szczególności gminy górnicze, które stanęły przed koniecznością zwrotu wielomilionowych kwot podatku od nieruchomości wraz z odsetkami.
Rzecznik po raz kolejny zwrócił się z prośbą o podjęcie skutecznych działań, mających na celu stworzenie precyzyjnej definicji "budowli" dla celów opodatkowania podatkiem od nieruchomości.