Sprawy generalne Rzecznika Praw Obywatelskich



Skarga kasacyjna do Naczelnego Sądu Administracyjnego w sprawie uchwalenia Planu Gospodarki Odpadami z dnia 2019-11-22.

Adresat:
Naczelny Sąd Administracyjny
Sygnatura:
V.7204.52.2019
Data sprawy:
2019-11-22
Rodzaj sprawy:
skarga kasacyjna do NSA (NSA)
Nazwa zepołu:
Zespół Prawa Administracyjnego i Gospodarczego
Wynik sprawy:
Opis sprawy:

Skarga kasacyjna do Naczelnego Sądu Administracyjnego w sprawie uchwalenia Planu Gospodarki Odpadami.

Zaskarżonym postanowieniem Wojewódzki Sąd Administracyjny odrzucił skargę Stowarzyszenia na uchwałę Sejmiku Województwa z dnia 25 marca 2019 r. w przedmiocie zmiany uchwały Planu z dnia 5 stycznia 2017 r. w sprawie uchwalenia Gospodarki Odpadami. W uzasadnieniu swojego rozstrzygnięcia wskazał, że zgodnie z art. 90 ust. 1 ustawy o samorządzie województwa legitymacja do zaskarżenia uchwały sejmiku województwa przysługuje wyłącznie podmiotowi, które interes prawny został przez tę uchwałę naruszony. Sąd wskazał, że mieć interes prawny to ustalić przepis prawa powszechnie obowiązującego, na którego podstawie można skutecznie żądać czynności organu z zamiarem zaspokojenia jakiejś potrzeby albo żądać zaniechania lub ograniczenia czynności organu sprzecznych z potrzebami danej osoby. Sąd doszedł do przekonania, że podjęcie przez Sejmik Województwa uchwały nie prowadziło do naruszenia tak rozumianego interesu prawnego Stowarzyszenia.

Niezależnie od tego Sąd stwierdził, że na przeszkodzie rozpatrzeniu skargi Stowarzyszenia stoi również art. 170 Prawa o postępowaniu przed sądami administracyjnymi. Zaskarżona przez Stowarzyszenie uchwała została bowiem podjęta w wykonaniu prawomocnego wyroku sądu administracyjnego. Zdaniem Sądu, tak ukształtowana treść uchwały, nie może być kwestionowana w drodze skargi zwyczajnej o stwierdzenie nieważności uchwały, gdyż godziłoby to w porządek prawny ukształtowany prawomocnymi wyrokami sądów.

Zdaniem Rzecznika Praw Obywatelskich, podjęcie przez Sejmik Województwa zaskarżonej uchwały naruszyło interes prawny skarżącego w niniejszej sprawie Stowarzyszenia. Zakwestionowana w niniejszej sprawie uchwała Sejmiku podjęta została w oparciu o art. 36 ust. 2 ustawy o odpadach. Stanowi on, że sejmik województwa uchwala wojewódzki plan gospodarki odpadami opracowany przez zarząd województwa. Wojewódzki plan gospodarki odpadami należy do kategorii dokumentów, przy którego opracowaniu wymagany jest udział społeczeństwa. Wynika to wprost z art. 36 ust. 7 ww. ustawy, zgodnie z którym, przy opracowywaniu projektów planów gospodarki odpadami stosuje się przepisy ustawy o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko. Nawet wówczas, gdy w procedurze przyjmowania planu gospodarki odpadami odstępuje się od przeprowadzenia strategicznej oceny oddziaływania na środowisko, ustawodawca obliguje organ do przeprowadzenia procedury w sposób umożliwiający udział społeczeństwa na zasadach określonych w dziale III u.u.ś. W ramach tej procedury, każdy zainteresowany jest uprawniony do złożenia w formie: pisemnej, ustnie do protokołu lub w formie elektronicznej uwag i wniosków do projektu planu. Wniesione w wyznaczonym terminie uwagi i wnioski podlegają rozpatrzeniu przez organ opracowujący projekt dokumentu, który dodatkowo, zobligowany jest do dołączenia do przyjętego dokumentu uzasadnienia zawierające informacje o udziale społeczeństwa w postępowaniu oraz o tym, w jaki sposób zostały wzięte pod uwagę i w jakim zakresie zostały uwzględnione uwagi i wnioski zgłoszone w związku z udziałem społeczeństwa.

Kwestionowana uchwała została podjęta podczas sesji Sejmiku Województwa w dniu 25 marca 2019 r. Na wspomnianą sesję, przedłożony został projekt kwestionowanej uchwały wraz z uzasadnieniem. W treści uzasadnienia do przedłożonego projektu uchwały nie wynika, w jaki sposób zostały rozpatrzone uwagi wniesione w ramach procedury określonej u.u.ś. Projektodawca ograniczył się wyłącznie do stwierdzenia, że projekt przedmiotowego dokumentu poddany został konsultacjom, opiniowaniu i uzgodnieniu wynikającym z art. 36 u.o. W ocenie Rzecznika, wskazuje to w sposób wyraźny, że uwagi i wnioski Stowarzyszenia zostały pominięte przed podjęciem zakwestionowanej uchwały. Ponadto, Rzecznik zauważył, że przedmiotem skargi w niniejszej sprawie nie jest akt, w odniesieniu do którego orzekł już prawomocnie sąd administracyjny. Sądy administracyjne obu instancji orzekały wprawdzie w sprawie, prawomocnie stwierdzając nieważność wcześniejszej uchwały Sejmiku, jednak nie oceniały legalności uchwały z dnia 25 marca 2019 r.

 


Data odpowiedzi:
2020-02-20
Opis odpowiedzi:
Skarga kasacyjna oddalona (postanowienie z 20 lutego 2020 r., sygn. akt II OSK 257/20).
W ocenie Naczelnego Sądu Administracyjnego zarzut skargi kasacyjnej nie jest oparty na usprawiedliwionych podstawach. Zdaniem Sądu skarga złożona w trybie art. 90 ust. 1 ustawy o samorządzie województwa nie ma charakteru actio popularis, i do wniesienia jej nie legitymuje ani sprzeczność z prawem zaskarżonej uchwały, ani też stan zagrożenia naruszenia interesu prawnego lub uprawnienia. Prawo do wniesienia takiej skargi przysługuje podmiotowi, który wykaże naruszenie przez zaskarżoną uchwałę własnego interesu prawnego lub uprawnienia, a zatem gdy zaskarżona uchwała godzi w sferę prawną podmiotu przez wywołanie negatywnych następstw prawnych. Interes prawny można wywodzić tylko z treści normy prawa materialnego dającej się za każdym razem indywidualnie określić i wyodrębnić spośród innych norm. Interes prawny nie może być zatem wyprowadzony tylko z faktu istnienia jakiegoś aktu prawnego, czy jakiejś instytucji prawnej.