Kasacja w sprawie nałożenia na oskarżonego obowiązku naprawienia szkody obejmującego roszczenie, co do którego w momencie orzekania przez Sąd II instancji toczyło się postępowanie cywilne z dnia 2018-03-07.
Kasacja w sprawie nałożenia na oskarżonego obowiązku naprawienia szkody obejmującego roszczenie, co do którego w momencie orzekania przez Sąd II instancji toczyło się postępowanie cywilne.
Rzecznik Praw Obywatelskich zauważył, że z art. 415 § 1 zdanie drugie k.p.k. wprost wynika jednoznaczny zakaz orzekania przez sąd nawiązki na rzecz pokrzywdzonego, obowiązku naprawienia szkody lub zadośćuczynienia za doznaną krzywdę, jeżeli roszczenie wynikające z popełnienia przestępstwa jest przedmiotem innego postępowania albo o roszczeniu tym prawomocnie orzeczono. Przy czym nie ma znaczenia, czy wartość przedmiotu sporu w innym toczącym się postępowaniu lub zasądzone w tym postępowaniu roszczenie jest równe czy mniejsze od wysokości rzeczywiście poniesionej szkody. Z tego przepisu wynika więc kategoryczny zakaz rozstrzygania w różnych postępowaniach o tej samej szkodzie, a co za tym idzie kumulowania tytułów egzekucyjnych wynikających z różnych orzeczeń. Jeżeli zatem roszczenie wynikające z popełnienia przestępstwa jest przedmiotem innego postępowania albo o roszczeniu tym prawomocnie orzeczono, to nie jest możliwe orzekanie o obowiązku naprawienia szkody, i to niezależnie od tego, czy zasądzone w postępowaniu cywilnym roszczenie zostało wyegzekwowane.
Sąd Najwyższy zauważył, że zgodnie z przepisem art. 415 § 1 Kodeksu postępowania karnego, obowiązku naprawienia szkody nie orzeka się, jeżeli roszczenie wynikające z popełnienia przestępstwa jest przedmiotem innego postępowania albo o roszczeniu tym prawomocnie orzeczono. Wynika stąd kategoryczny zakaz orzekania w różnych postępowaniach o tej samej szkodzie i to niezależnie od tego, czy zasądzone w postępowaniu cywilnym roszczenie zostało wyegzekwowane. W niniejszej sprawie wszystkie te przesłanki zostały spełnione. Przedstawiony w kasacji, znajdujący potwierdzenie w aktach sprawy przebieg postępowania nie pozostawia wątpliwości, że roszczenia pokrzywdzonego wynikające z przypisanego skazanemu przestępstwa były przedmiotem toczącego się w momencie orzekania przez Sąd odwoławczy postępowania cywilnego.