Kasacja w sprawie rozpoznania apelacji w złym składzie Sądu odwoławczego z dnia 2018-08-09.
Kasacja w sprawie rozpoznania apelacji w złym składzie Sądu odwoławczego.
Rzecznik Praw Obywatelskich wskazał, że Sąd Najwyższy w uchwale 7 sędziów z dnia 27 października 2005 r., sygn. akt I KZP 38/05, wyraził jednoznaczny pogląd, że: "Sąd odwoławczy, po wydaniu przez prezesa sądu okręgowego zarządzenia, o którym mowa w art. 476 § 1 zd. 3 k.p.k., może rozpoznać apelację w składzie jednego sędziego tylko wówczas, gdy sąd pierwszej instancji wydał w takim składzie wyrok orzekając w postępowaniu uproszczonym".
Zgodnie z powyższym judykatem, zarządzeniem Przewodniczącego Wydziału z dnia 30 czerwca 2015 r. sprawa została wyznaczona do rozpoznania w składzie trzyosobowym. Kolejne zarządzenie Przewodniczącego Wydziału o wyznaczeniu rozprawy odwoławczej w tej samej sprawie, ale w składzie jednoosobowym zostało wydane w dniu 1 października 2015 r., a zatem po wejściu w życie ustawy o zmianie ustawy - Kodeks postępowania karnego oraz niektórych innych ustaw. W wykonaniu tego zarządzenia, Sąd Okręgowy rozpoznał sprawę w postępowaniu odwoławczym i wydał wyrok w składzie jednego sędziego. Tymczasem przepis art. 30 ustawy o zmianie ustawy - Kodeks postępowania karanego oraz niektórych innych ustaw stanowi, że jeżeli na podstawie niniejszej ustawy nastąpiła zmiana właściwości lub składu sądu, do czasu zakończenia postępowania w danej instancji orzeka sąd dotychczas właściwy lub w dotychczasowym składzie. W realiach tej sprawy postępowanie odwoławcze w Sądzie II instancji zostało wszczęte w dniu 29 czerwca 2015 r., czyli przed dniem 1 lipca 2015 r., a zatem zgodnie z przytoczonym wyżej przepisem intertemporalnym powinno zostać zakończone w dotychczas właściwym, trzyosobowym składzie sądu.
Sąd Najwyższy zauważył, że niniejsza sprawa przed Sądem drugiej instancji rozpoznawana była według stanu prawnego obowiązującego przed dniem 1 lipca 2015 r., to jest przed wejściem w życie ustawy z 27 września 2013 r. nowelizującej Kodeks postępowania karnego. Należało zatem uznać, że w dniu 1 października 2015 r. właściwy przewodniczący Sądu odwoławczego był uprawniony - na podstawie art. 476 § 2 k.p.k., który obowiązywał przed 1 lipca 2015 r., a po tej dacie utracił moc - do zarządzenia rozpoznania niniejszej sprawy w postępowaniu drugoinstancyjnym w składzie jednego sędziego, bowiem do wszczęcia tego postępowania doszło 29 czerwca 2015 r. Ponadto, zdaniem Sądu Najwyższego uwzględnienie kasacji pociągnęłoby za sobą skutki daleko idące: w grę weszłaby konieczność ustalenia ustania karalności przestępstwa prywatnoskargowego, jako że upłynął rok od czasu, gdy pokrzywdzony dowiedział się o osobie sprawcy, i upłynęło już dalsze 5 lat, a co za tym idzie, niezbędne stałoby się wzruszenie również pierwszoinstancyjnego wyroku skazującego, a więc i orzeczenia przyznającego pokrzywdzonemu nawiązkę, i umorzenie postępowania karnego na podstawie art. 17 § 1 pkt 6 k.p.k.