Sprawy generalne Rzecznika Praw Obywatelskich



Zgłoszenie udziału w postępowaniu przed Sądem Rejonowym sprawie przeciwko Ministerstwu Spraw Zagranicznych o przywrócenie do pracy z dnia 2020-01-22.

Adresat:
Sąd Rejonowy
Sygnatura:
III.7041.1.2020
Data sprawy:
2020-01-22
Rodzaj sprawy:
przystąpienie do postępowania sądowego (PS)
Nazwa zepołu:
Zespół Prawa Pracy i Zabezpieczenia Społecznego
Wynik sprawy:
pozytywnie ze względu na uwzględnienie wystąpienia RPO
Opis sprawy:

Zgłoszenie udziału w postępowaniu przed Sądem Rejonowym sprawie przeciwko Ministerstwu Spraw Zagranicznych o przywrócenie do pracy.

Powód był do dnia 23 czerwca 2019 r. urzędnikiem służby cywilnej, czyli członkiem korpusu służby cywilnej zatrudnionym na podstawie mianowania, zatrudnionym od 2000 r. w Ministerstwie Spraw Zagranicznych z nadanym najwyższym stopniem dyplomatycznym ambasadora tytularnego. W okresie zatrudnienia w MSZ pełnił trzykrotnie funkcje ambasadora. Po powrocie z ostatniej placówki od 1 lipca 2018 r. został przeniesiony na stanowisko ambasadora tytularnego w Ministerstwie Spraw Zagranicznych z wynagrodzeniem w wysokości 7.307, 98 zł wynikającym z zastosowania mnożnika 3,9 kwoty bazowej. Na podstawie pisma z dnia 2 kwietnia 2019 r. został skierowany do wykonywania obowiązków służbowych w Departamencie Konsularnym od dnia 8 kwietnia 2019 r., jednak bez skonkretyzowania zakresu obowiązków. Kolejnym pismem z dnia 4 kwietnia 2019 r. na podstawie art. 62 ust. 1 u.s.c., został przeniesiony na stanowisko ambasadora tytularnego ds. obiegu informacji krytycznej w Departamencie Konsularnym z obniżonym wynagrodzeniem do wysokości 6.900,98 zł przy zastosowaniu mnożnika 3,6 kwoty bazowej. Następnie pismem z dnia 21 czerwca 2019 r. został przeniesiony na tej samej podstawie prawnej z dniem 24 czerwca 2019 r. na stanowisko ambasadora tytularnego ds. opracowania umów i dokumentacji w Wydziale Administracyjnym w Biurze Administracji z wynagrodzeniem, które od 1 października 2019 r. miało wynosić 4.792,35 zł przy zastosowaniu mnożnika 2,5 kwoty bazowej.

Powód, po sprecyzowaniu żądań domaga się w niniejszej sprawie przywrócenia do pracy na warunkach pracy i płacy wynikających z pisma pozwanego z dnia 4 kwietnia 2019 r. o przeniesieniu powoda na stanowisko ambasadora tytularnego ds. obiegu informacji krytycznej w Centrum Operacyjnym w Departamencie lub ewentualnie ustalenia, że łączy powoda z pozwanym stosunek pracy na podstawie mianowania na warunkach wyżej wymienionych i dopuszczenie do pracy z uwagi na fakt, że wygaśnięcie stosunku pracy było efektem bezprawnego działania pracodawcy oraz stanowiło nadużycie prawa.

W ocenie Rzecznika Praw Obywatelskich zasadny jest zarzut powoda w odniesieniu do naruszenia art. 62 ust. 1 u.s.c., z którego wynikają dwie przesłanki konieczne dla zgodnego z prawem przeniesienia urzędnika służby cywilnej na inne stanowisko: potrzeby urzędu i przygotowanie zawodowe urzędnika do wykonywania zadań na nowym stanowisku obejmowanym w wyniku przeniesienia. Zdaniem Rzecznika w niniejszej sprawie żadna z przesłanek wynikających z tego przepisu nie została spełniona. Rzecznik zauważył, że przez pojęcie potrzeby urzędu należy rozumieć powody, dla których nie jest możliwe bez uszczerbku dla interesów urzędu dalsze zatrudnianie pracownika na dotychczasowym stanowisku. Przyjmuje się przy tym, że potrzeba urzędu musi być realna, konkretna i jasno wskazywać przyczyny, dlaczego na danym stanowisku urzędnik nie może być już nadal zatrudniony.

Z udzielonych przez stronę pozwaną wyjaśnień nie wynika, aby istniała konkretna przyczyna zatrudnienia powoda w Wydziale Administracyjnym Biura Administracji. Odwołanie się do braków kadrowych w tym Wydziale jest mało przekonujące. W ramach działalności kadrowej urzędu takie sytuacje wymagają podejmowania z odpowiednim wyprzedzeniem działań rekrutacyjnych, zmierzających do pozyskania odpowiedniego kandydata do pracy. Wymaga również podkreślenia, że w pojęciu "potrzeb urzędu" nie mieści się ocena osobista urzędnika, dotycząca jego słabych wyników pracy, utraty zaufania itp. Kwestia ta nie budzi wątpliwości w doktrynie. Tymczasem z wyjaśnień strony pozwanej jednoznacznie wynika, że głównym powodem przeniesienia powoda z Centrum Operacyjnego Departamentu Konsularnego do Biura Administracyjnego były słabe wyniki jego pracy.

W ocenie Rzecznika podejmowane przez dyrektora generalnego Ministerstwa Spraw Zagranicznych czynności związane z dokonanym przeniesienia powoda na stanowisko poniżej jego kompetencji i w oderwaniu od uzasadnionych potrzeb urzędu miały doprowadzić do sytuacji usprawiedliwiającej wygaśnięcie umowy o pracę z uwagi na odmowę przyjęcia nowych warunków. Takie działanie może być ocenione jako arbitralne działanie władzy publicznej, naruszające zasadę zaufania powoda jako osoby pełniącej służbę do państwa jako pracodawcy oraz zasadę działania organów państwa wyłącznie na podstawie i w granicach państwa, a więc z wyłączeniem arbitralności.

 


Data odpowiedzi:
2021-11-19
Opis odpowiedzi:
Stanowisko uwzględnione (postanowienie z 19 listopada 2021 r., sygn. akt XIV Pz 77/21).
Sąd Okręgowy w W. po rozpoznaniu sprawy z powództwa A.K. przeciwko Ministerstwu przy udziale Rzecznika Praw Obywatelskich o przywrócenie do pracy na skutek zażalenia powoda na postanowienie zawarte w punkcie III. wyroku Sądu Rejonowego w W. postanowił zmienić zaskarżone postanowienie nadając mu treść: 1. zasądza od pozwanego Ministerstwa na rzecz powoda A.K. kwotę 4.321 zł tytułem zwrotu kosztów postępowania, w tym kwotę 180 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego; 2. zasądza od pozwanego Ministerstwa na rzecz powoda A.K. kwotę 162 zł tytułem zwrotu kosztów postępowania zażaleniowego, w tym kwotę 120 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.