Kasacja w sprawie nienależytej obsady sądu z dnia 2020-02-28.
Kasacja w sprawie nienależytej obsady sądu.
Wyrokiem Sądu Rejonowego dnia 10 marca 2014 r. D.S. został uznany za winnego popełnienia przypisanych mu czterech czynów i wymierzona mu została kara łączna w wymiarze 4 lat pozbawienia wolności. Następnie Sąd Okręgowy rozpoznał apelację w składzie sądu, w którym orzekał sędzia S.K. i w takim składzie wydał wyrok w dniu 30 maja 2016 r., którym zmienił zaskarżony wyrok Sądu I instancji. Od prawomocnego wyroku obrońca wniósł kasację na korzyść D.S. W kasacji obrońca nie podniósł zarzutu bezwzględnej przesłanki odwoławczej z art. 439 § 1 pkt 1 k.p.k., tj. rozpoznania sprawy w postępowaniu odwoławczym przez Sąd, w składzie którego orzekał sędzia, który w oparciu o art. 40 § 1 pkt 7 k.p.k. był wyłączony od orzekania z mocy prawa. Sąd Najwyższy na posiedzeniu, w trybie art. 535 § 3 k.p.k., postanowieniem z dnia 25 października 2016 r., oddalił kasację jako oczywiście bezzasadną.
Rzecznik Praw Obywatelskich zauważył, że pierwszym wyrokiem w tej sprawie, wydanym wobec D.S., był wyrok Sądu Rejonowego z dnia 23 marca 2009 r. Następnie, Sąd Okręgowy, orzekający w składzie 3 sędziów, w którym orzekał sędzia S.K., po rozpoznaniu apelacji obrońcy i oskarżonego, wyrokiem z dnia 15 października 2009 r., utrzymał zaskarżony wyrok w mocy. Sąd Najwyższy, po rozpoznaniu kasacji, wniesionej przez obrońcę, wyrokiem z dnia 9 grudnia 2010 r. uchylił zaskarżony wyrok i sprawę przekazał Sądowi Okręgowemu do ponownego rozpoznania w postępowaniu odwoławczym. Następnie Sąd Okręgowy wyrokiem z dnia 4 kwietnia 2011 r., uchylił zaskarżony wyrok i sprawę przekazał Sądowi Rejonowemu do ponownego rozpoznania.
W ocenie Rzecznika o wyłączeniu sędziego od udziału w sprawie decyduje uchylenie wyroku, w wydaniu którego uczestniczył i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania. Nie ma natomiast znaczenia etap postępowania, na którym zapaść ma orzeczenie w sprawie, od udziału w której sędzia ma obowiązek się powstrzymać. Celem przepisu art. 40 § 1 pkt 7 k.p.k. jest wyeliminowanie z procesu orzekania sędziego, który ma już wyrobiony pogląd w konkretnej sprawie. W związku z powyższym należy stwierdzić, że podlegającym wyłączeniu z mocy prawa od udziału w tej sprawie, na podstawie art. 40 § 1 pkt 7 k.p.k., był sędzia S.K., orzekający ponownie w postępowaniu odwoławczym Sądu Okręgowego. Orzekanie przez sędziego, podlegającego wyłączeniu z mocy prawa, stanowi bezwzględną przesłankę odwoławczą, wskazaną w art. 439 § 1 pkt 1 k.p.k. Dotknięte tym uchybieniem orzeczenie podlega uchyleniu niezależnie od wpływu uchybienia na treść orzeczenia.