Sprawy generalne Rzecznika Praw Obywatelskich



Wystąpienie do Ministra Zdrowia w sprawie konieczności doprecyzowania regulacji związanych z niepożądanymi odczynami poszczepiennymi z dnia 2020-03-02.

Adresat:
Minister Zdrowia
Sygnatura:
V.7018.18.2020
Data sprawy:
2020-03-02
Rodzaj sprawy:
wniosek o podjęcie inicjatywy prawodawczej (WGI)
Nazwa zepołu:
Zespół Prawa Administracyjnego i Gospodarczego
Wynik sprawy:
Opis sprawy:

Wystąpienie do Ministra Zdrowia w sprawie konieczności doprecyzowania regulacji związanych z niepożądanymi odczynami poszczepiennymi.

Obawy Rzecznika Praw Obywatelskich budzi czas oraz sposób w jaki lekarz lub felczer, który podejrzewa lub rozpoznaje wystąpienie niepożądanego odczynu poszczepiennego, jest obowiązany poinformować o tym przypadku państwowego powiatowego inspektora sanitarnego. Obecnie znajdujący się w przepisach ustawy o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi oraz rozporządzenia Ministra Zdrowia w sprawie niepożądanych odczynów poszczepiennych oraz kryteria ich rozpoznawania sposób przekazywania informacji o niepożądanych odczynach poszczepiennych - listowny, bez wcześniejszej np. telefonicznej informacji, stanowi przeszkodę w wypełnieniu obowiązku poinformowania przez lekarza w czasie 24 godzin o jego wystąpieniu. Powyższe może doprowadzić do zwłoki w przekazywaniu informacji o niepożądanych odczynach poszczepiennych. Jest to o tyle istotne, że zgodnie z załącznikiem nr 1 do rozporządzenia w sprawie niepożądanych odczynach poszczepiennych ciężki niepożądany odczyn poszczepienny, który zagraża życiu może: wymagać hospitalizacji w celu ratowania zdrowia, prowadzić do trwałego ubytku sprawności fizycznej lub umysłowej lub kończyć się śmiercią. W związku z tym, zdaniem Rzecznika, konieczne wydaje się stworzenie świadczeniodawcom prawnej możliwości, jak najszybszego informowania o niepożądanym odczynie poszczepiennym, tym bardziej, iż taki obowiązek niezwłocznej informacji, tj. nie później niż po upływie godziny został nałożony na państwową inspekcję sanitarną.

Rzecznik zauważył także, że na konieczność doprecyzowania w rozporządzeniu w sprawie niepożądanych odczynów poszczepiennych terminu i sposobu przekazywania przez świadczeniodawców informacji o wystąpieniu ciężkiego lub poważnego niepożądanego odczynu poszczepiennego zawróciła uwagę w Najwyższa Izba Kontroli. Przedmiotowa kontrola wykazała, że część świadczeniodawców nie przestrzegała obowiązku przekazania informacji o niepożądanych odczynach poszczepiennych w ciągu 24 godzin od powzięcia podejrzenia jego wystąpienia. Dodatkowo nadmieniono, że otrzymanie przez wskazane w rozporządzeniu podmioty informacji o poważnych następstwach podania preparatu szczepionkowego dopiero po kilkunastu dniach od jego wystąpienia, może uniemożliwić podjęcie skutecznych czynności zapobiegawczych (np. w przypadku serii szczepionek wywołujących NOP na skutek ich wadliwości) i podważa zasadność obowiązku niezwłocznego działania właściwych organów.

Z uwagi na powyższe Rzecznik zwrócił się do Ministra z prośbą o podjęcie prac legislacyjnych mających na celu doprecyzowanie regulacji związanych z niepożądanymi odczynami poszczepiennymi we wskazanym zakresie.