Sprawy generalne Rzecznika Praw Obywatelskich



Kasacja w sprawie naruszenia prawa materialnego z dnia 2020-03-06.

Adresat:
Sąd Najwyższy
Sygnatura:
II.511.162.2020
Data sprawy:
2020-03-06
Rodzaj sprawy:
kasacja karna (RKK)
Nazwa zepołu:
Zespół Prawa Karnego
Wynik sprawy:
pozytywnie ze względu na uwzględnienie wystąpienia RPO
Opis sprawy:

Kasacja w sprawie naruszenia prawa materialnego.

Wyrokiem z dnia 4 listopada 2019 r. Sąd Okręgowy, na podstawie art. 542 § 3 k.p.k. w zw. z art. 439 § 1 pkt 9 k.p.k., wznowił z urzędu prawomocnie zakończone postępowanie, na korzyść skazanego, w zakresie dotyczącym czynów z art. 216 § 1 k.k. i z art. 217 § 1 k.k., i w tym zakresie prawomocny wyrok Sądu Rejonowego uchylił. W oparciu o treść art. 17 § 1 pkt 6 k.p.k. w zw. z art. 101 § 2 k.k. Sąd Okręgowy umorzył postępowanie w zakresie czynów opisanych w punktach 1a i 1c. z uwagi na przedawnienie karalności. W ocenie Rzecznika Praw Obywatelskich Sąd Okręgowy nie mógł uchylić wyroku w punkcie 1 c, ponieważ to naruszenie prawa nie wypełniało przesłanek z art. 439 § 1 k.p.k. Za czyn wskazany w art. 216 § 1 k.k. przepis ten przewiduje bowiem karę grzywny albo karę ograniczenia wolności. Natomiast Sąd Rejonowy wymierzył nieprzewidzianą w tym unormowaniu karę pozbawienia wolności. Sąd orzekający dopuścił się zatem rażącego naruszenia prawa materialnego mającego oczywisty i istotny wpływ na treść orzeczenia.

 


Data odpowiedzi:
2020-07-21
Opis odpowiedzi:
Kasacja uwzględniona (wyrok z 21 lipca 2020 r., sygn. akt II KK 84/20).
Sąd Najwyższy zauważył, że rozstrzygnięcie zawarte w punkcie 1c zaskarżonego orzeczenia dotknięte jest rażącą obrazą art. 216 § 1 k.k., która miała istotny wpływ na jego treść. Występek z art. 216 § 1 k.k. jest bowiem zagrożony wyłącznie karą grzywny i karą ograniczenia wolności. Za całkowicie bezpodstawne i dokonane z rażącą obrazą tej regulacji należy zatem uznać wymierzenie za ten czyn kary pozbawienia wolności. A tak właśnie postąpił Sąd Rejonowy, który za przestępstwo z art. 216 § 1 k.k., przypisane skazanemu w punkcie 1c części dyspozytywnej zaskarżonego orzeczenia, orzekł karę 4 miesięcy pozbawienia wolności. Nie mogło być zatem jakichkolwiek wątpliwości, że w powyższej części wyrok Sądu Rejonowego dotknięty jest uchybieniem, o którym mowa w art. 523 § 1 k.p.k. W tym stanie rzeczy w pełni uzasadnione było zarówno rozpoznanie kasacji Rzecznika Praw Obywatelskich na posiedzeniu przeprowadzonym w trybie art. 535 § 5 k.p.k., jak i uchylenie zaskarżonego wyroku w części dotyczącej orzeczenia o karze wymierzonej za czyn z art. 216 § 1 k.k. przypisany w punkcie 1c i przekazanie sprawy w tym zakresie Sądowi Rejonowemu do ponownego rozpoznania.