Sprawy generalne Rzecznika Praw Obywatelskich

Wystąpienie do Minister Rozwoju w sprawie problemów osób z niepełnosprawnością z uzyskaniem bonifikaty od opłaty jednorazowej z tytułu przekształcenia prawa użytkowania wieczystego w prawo własności gruntu.

Do Biura Rzecznika Praw Obywatelskich napływają skargi od osób, które na podstawie przepisu art. 9a ustawy o przekształceniu prawa użytkowania wieczystego gruntów zabudowanych na cele mieszkaniowe w prawo własności tych gruntów, ubiegają się o ustawową bonifikatę od opłaty w wysokości 99% z tytułu tego przekształcenia.

Zgodnie z brzmieniem art. 9a ust. 1 pkt 1 powołanej ustawy, właściwy organ udziela, na wniosek, bonifikaty od opłaty jednorazowej w wysokości 99% osobom, w stosunku do których orzeczono niepełnosprawność w stopniu umiarkowanym lub znacznym, oraz osobom, w stosunku do których orzeczono niepełnosprawność przed ukończeniem 16. roku życia, lub zamieszkujących w dniu przekształcenia z tymi osobami opiekunom prawnym lub przedstawicielom ustawowym tych osób. Osoby zwracające się do Rzecznika legitymują się orzeczeniem o zaliczeniu do pierwszej grupy inwalidów, wydanym na stałe.

W świetle art. 62 ust. 1 i 2 pkt 1 i 2 ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych, która weszła w życie 1 stycznia 1998 r., osoby zaliczone przed dniem wejścia w życie tej ustawy do jednej z grup inwalidów, są osobami niepełnosprawnymi w rozumieniu tej ustawy, jeżeli przed tą datą orzeczenie o zaliczeniu do jednej z grup inwalidów me utraciło mocy. I tak orzeczenie o zaliczeniu do I grupy inwalidów traktowane jest na równi z orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności, a orzeczenie o zaliczeniu do II grupy inwalidów traktowane jest na równi z orzeczeniem o umiarkowanym stopniu niepełnosprawności. Wydaje się zatem, że posiadane przez te osoby ważnego orzeczenia o zaliczeniu do I lub II grupy inwalidów na stałe prze dniem 1 stycznia 1998 r., powinno przełożyć się na możliwość uzyskania 99% bonifikaty od opłaty jednorazowej. Tymczasem osoby zwracające się do Rzecznika skarżą się, iż właściwe w tym zakresie organy odmawiają przyznania bonifikaty, żądając orzeczenia o niepełnosprawności. Nie bez znaczenia pozostaje fakt, iż ubieganie się o orzeczenie o niepełnosprawności stanowi dla tych osób, przeważnie w zaawansowanym wieku i schorowanych, dodatkowe utrudnienie. Z kolei zwiększony wpływ wniosków o ustalenie stopnia niepełnosprawności może spowodować problemy zespołów orzekających z załatwianiem spraw w wymaganym terminie.

Rzecznik zwrócił się do Minister z prośbą o przedstawienie stanowiska w tej sprawie.

 

Wystąpienie dołączone do tego dokumentu:

Data odpowiedzi:

Opis odpowiedzi:

Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Rozwoju w piśmie z 30 lipca 2020 r. zgodził się z opinią, że w świetle obowiązujących przepisów posiadanie ważnego orzeczenia o zaliczeniu do pierwszej lub drugiej grupy inwalidów na stałe prze dniem 1 stycznia 1998 r., powinno przełożyć się na możliwość uzyskania 99% bonifikaty od opłaty jednorazowej. Niemniej jednak kwestie dotyczące zdefiniowania kręgu osób niepełnosprawnych w stopniu umiarkowanym lub znacznym, w tym wzajemnych relacji pomiędzy art. 3, art. 5a oraz art. 62 ustawy o rehabilitacji nie leżą we właściwości Ministra Rozwoju. Sprawy związane z ustaleniem mocy orzeczeń zaliczających daną osobę do jednej z grupy inwalidów (także orzeczeń o niezdolności do pracy w gospodarstwie rolnym oraz orzeczeń lekarskich do celów rentowych) były wyjaśniane w ramach korespondencji resortu rozwoju z resortem rodziny, pracy i polityki społecznej. Zajęcie ostatecznego stanowiska w sprawie przedstawionej przez Rzecznika pozostaje we właściwości Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej.