Sprawy generalne Rzecznika Praw Obywatelskich



Zgłoszenie udziału w postępowaniu przed Sądem Rejonowym z dnia 2020-03-12.

Adresat:
Sąd Rejonowy
Sygnatura:
VII.501.173.2019
Data sprawy:
2020-03-12
Rodzaj sprawy:
przystąpienie do postępowania sądowego (PS)
Nazwa zepołu:
Zespół Prawa Konstytucyjnego, Międzynarodowego i Europejskiego
Wynik sprawy:
pozytywnie ze względu na uwzględnienie wystąpienia RPO
Opis sprawy:

Zgłoszenie udziału w postępowaniu przed Sądem Rejonowym.

Sąd Rejonowy w dniu 18 października 2019 r. wydał postanowienie, na mocy którego umocował wierzyciela do wykonania, na koszt Fundacji obowiązku wynikającego z tytułu wykonawczego w postaci wyroku Sądu Okręgowego z dnia 21 listopada 2016 r. zaopatrzonego w klauzulę wykonalności w dniu 30 sierpnia 2018 r. poprzez opublikowanie na stronie głównej portalu internetowego oświadczenia o treści, wyglądzie i przez okres określony w wyroku. Ponadto, przyznał wierzycielowi od dłużnika kwotę 90.000 zł tytułem kosztów potrzebnych do wykonania czynności, o której mowa w punkcie 1.

W opinii Rzecznika Praw Obywatelskich, z punktu widzenia ochrony praw obywatelskich i zgodności orzeczenia sądowego z prawem, niemożliwa do zaakceptowania jest ta część uzasadnienia i samego rozstrzygnięcia Sądu, które mają usprawiedliwiać zasądzenie na rzecz wierzyciela kwoty 90.000 zł tytułem kosztów potrzebnych do wykonania czynności. Wskazać przede wszystkim należy, że decyzję powyższą Sąd podjął na posiedzeniu niejawnym, bez wysłuchania stron. Rację ma jednak dłużnik, twierdząc, że zasądzając tak wysoką kwotę Sąd powinien upewnić się, czy rzeczywiście nie jest ona między stronami bezsporna, a także, czy została przez wierzyciela prawidłowo wyliczona.

W ocenie Sądu, Sąd nie jest władny do kwestionowania stawki wskazanej przez wspomniany portal w sytuacji, gdy redakcja wprost wskazała, że wysokość tejże stawki związana jest z treścią tego konkretnego oświadczenia, o opublikowanie którego wnosi wierzyciel. Portal wskazał, że oświadczenie o przedmiotowej treści jest kontrowersyjne, a jego opublikowanie wiązałoby się z dużym ryzykiem w zakresie otrzymania kontraktów reklamowych przez tenże portal na najbliższe lata. Redakcja wskazała również, że wysokość stawki podyktowana jest koniecznością zrównoważenia strat związanych z publikacją oświadczenia o wymaganej treści

W ocenie Rzecznika jest to stanowisko nie tylko niezrozumiałe, ale również sprzeczne z przepisami k.p.c. Sąd nie może jednostronnie oceniać żądania wierzyciela, pomijając całkowicie sytuację i interes dłużnika. Jak stanowi art. 10501 § 4 k.p.c., określając wysokość sumy pieniężnej, o której mowa w § 1, sąd uwzględni interesy stron w takiej mierze, aby zapewnić wykonalność obowiązku określonego w tytule wykonawczym a dłużnika nie obciążać ponad potrzebę. Nic nie stoi na przeszkodzie, by Sąd tę dyrektywę zastosował także i w niniejszej sprawie. Przypomnieć bowiem należy, że egzekucja obowiązku złożenia i publikacji oświadczenia zawierającego przeprosiny w przypadku naruszenia dóbr osobistych, wcale nie jest oceniana jednoznacznie jako egzekucja świadczeń zastępowalnych.

 


Data odpowiedzi:
2020-06-02
Opis odpowiedzi:
Stanowisko uwzględnione (postanowienie z 2 czerwca 2020 r., sygn. akt I Co 687/19).
W ocenie Sądu z uwagi na rozbieżne stanowiska stron co do wysokości kwoty rzeczywiście potrzebnej do dokonania publikacji oświadczenia objętego tytułem wykonawczym oraz z uwagi na uzasadnione wątpliwości co do miarodajności wyceny tej publikacji konieczne dopuszczenie i przeprowadzenie dowodu z opinii biegłego sądowego, który nie został przeprowadzony przez Sąd prowadzący postępowanie egzekucyjne. Sąd rozpoznając wniosek wierzyciela o umocowanie go do wykonania czynności na koszt dłużnika i przyznanie mu sumy potrzebnej do wykonania tej czynności, dla ustalenia wysokości sumy potrzebnej wierzycielowi do wykonania czynności powinien dopuścić dowód z opinii biegłego sądowego i dopiero w oparciu o wycenę dokonaną przez biegłego orzec w przedmiocie wskazanego wniosku wierzyciela.