Wystąpienie do Pełnomocnika Rządu do spraw Osób Niepełnosprawnych w sprawie realizacji praw wyborczych osób z niepełnosprawnościami z dnia 2020-03-16.
Wystąpienie do Pełnomocnika Rządu do spraw Osób Niepełnosprawnych w sprawie realizacji praw wyborczych osób z niepełnosprawnościami.
Pracownicy Biura Rzecznika Praw Obywatelskich bezpośrednio przed wyborami parlamentarnymi, przeprowadzili wizytacje 155 lokali obwodowych komisji wyborczych mających status dostosowanych do potrzeb wyborców niepełnosprawnych. W toku realizowanej kontroli, ocenie podlegały warunki techniczne lokali określone w rozporządzeniu Ministra Infrastruktury z dnia 29 lipca 2011 r. w sprawie lokali obwodowych komisji wyborczych dostosowanych do potrzeb wyborców niepełnosprawnych. W wyniku przeprowadzonej kontroli pracownicy Biura Rzecznika Praw Obywatelskich stwierdzili uchybienia w 121 lokalach wyborczych, co stanowiło 78% wszystkich wizytowanych lokali. Wśród występujących najczęściej uchybień należy wymienić przede wszystkim niedostosowane miejsce zapewniające tajność głosowania (niewłaściwa wysokość blatów), zbyt wysokie progi drzwi wejściowych czy brak dodatkowego oświetlenia w miejscu zapewniającym tajność głosowania. Ponadto, pracownicy Biura Rzecznika Praw Obywatelskich stwierdzili, że w wielu przypadkach członkowie obwodowych komisji wyborczych nie znali wymogów wynikających z przepisów rozporządzenia, ani nie dysponowali jego tekstem. Często nie mieli również wiedzy o obowiązkach wynikających z Wytycznych Państwowej Komisji Wyborczej, w szczególności w odniesieniu do obowiązku sprawdzenia czy lokal oraz elementy jego wyposażenia bezwzględnie spełniają warunki określone w Rozporządzeniu, a także konieczności zawiadomienia przez komisję wójta urzędnika wyborczego o stwierdzonych nieprawidłowościach. Pracownicy Biura, podobnie jak w toku poprzednich wizytacji, zwracali również uwagę na bezpośrednią okolicę lokali obwodowych komisji wyborczych mających status dostosowanych do potrzeb wyborców niepełnosprawnych. Nierzadko bowiem nawet najlepiej dostosowane lokale są w praktyce trudno dostępne dla osób z niepełnosprawnościami z powodu występowania przeszkód w otoczeniu budynku. Kwestii tych nie reguluje rozporządzenie z uwagi na ograniczony zakres upoważnienia ustawowego.
W związku z powyższymi ustaleniami, w kontekście zbliżających się wyborów Prezydenta RP, Rzecznik zwrócił się do Pełnomocnika Rządu do spraw Osób Niepełnosprawnych z prośbą o rozważenie możliwości podjęcia działań zmierzających do zapewnienia skutecznej ochrony praw wyborczych wyborców z niepełnosprawnościami.