Sprawy generalne Rzecznika Praw Obywatelskich

Wystąpienie do Ministra Cyfryzacji w sprawie funkcjonowania szkół w związku z pandemią COVID-19.

W dniu 25 marca 2020 r. wejdzie w życie rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej w sprawie szczególnych rozwiązań w okresie czasowego ograniczenia funkcjonowania jednostek systemu oświaty w związku z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19. Jeszcze przed ogłoszeniem treści rozporządzenia pojawiały się liczne głosy, że polski system oświaty nie jest przygotowany na nagłe przejście na zdalne nauczanie.

Rzecznik Praw Obywatelskich dostrzega wątpliwości dotyczące przede wszystkim dostępu do sprzętu komputerowego ze stosownym oprogramowaniem oraz szybkiego Internetu. Większość nauczycieli nie dysponuje służbowymi komputerami, zaś te używane w szkołach są często przestarzałe. Brakuje również wsparcia technicznego w razie ewentualnego niepowodzenia w prowadzeniu lekcji przez Internet. Ponadto, pomimo stałego wzrostu stopnia informatyzacji w polskim społeczeństwie nie można założyć, że każdy uczeń ma w domu sprzęt pozwalający mu na wykonanie zadań zleconych przez nauczyciela. Trudna jest zwłaszcza sytuacja dzieci posiadających rodzeństwo, jeśli w domu jest tylko jeden komputer. Zdarza się, że nie jest on dostępny z uwagi na wymóg pracy zdalnej rodziców. Wszystko to sprawia, że równość w dostępie do nauki nie zostanie zapewniona. Oprócz oczekiwanych problemów technicznych pojawia się także kwestia ochrony danych osobowych i prawa do prywatności. Należy pamiętać, że proces edukacyjny może łączyć się z ujawnianiem wielu wrażliwych informacji o uczniach. Przeniesienie nauki do sieci powinno uwzględniać tę prawidłowość i zakładać wdrożenie środków technicznych i organizacyjnych mających zapewnić bezpieczeństwo przetwarzania danych osobowych uczniów.

W związku z powyższym Rzecznik zwrócił się do Ministra Cyfryzacji z prośbą o poinformowania w jaki sposób Ministerstwa zamierzają rozwiązać wskazane wyżej kwestie.

 

Wystąpienie dołączone do tego dokumentu:

Data odpowiedzi:

Opis odpowiedzi:

Minister Cyfryzacji pismem z dnia 2 kwietnia 2020 r. poinformował Rzecznika, że od 2018 r. wdrażana jest Ogólnopolska Sieć Edukacyjna, która ma na celu umożliwienie każdej szkole w Polsce korzystanie z dostępu do szybkiego internetu. W ramach programu OSE zostało także przeprowadzone pilotażowe działanie polegające na uzupełnianiu wyposażenia szkół w sprzęt multimedialny, udostępniany uczniom w trakcie lekcji. Dzięki konkursowi #OSEwyzwanie do ponad 760 szkół w całej Polsce trafią tzw. Mobilne Pracownie Komputerowe, składające się m.in. z 16 laptopów oraz punktu bezprzewodowego dostępu do internetu OSE. Z uwagi na obecną sytuację epidemiologiczną, dostawa Mobilnych Pracowni do szkół została znacznie przyspieszona względem pierwotnie planowanego harmonogramu tak, by ten sprzęt mógł zostać teraz jak najszybciej wypożyczony najbardziej potrzebującym uczniom i nauczycielom. Ponadto, Ministerstwo Cyfryzacji przygotowało już przepisy, które umożliwiają docelowe dokonywanie w ramach OSE centralnych zakupów przenośnego sprzętu multimedialnego na rzecz szkół, z ostatecznym przeznaczeniem tego sprzętu dla nauczycieli i uczniów do pracy zarówno w warunkach fizycznych zajęć w szkole, jak i do użyczania na użytek prowadzenia i uczestnictwa w lekcjach zdalnych.
Odnosząc się zaś do zaistniałej konieczności kontynuacji zajęć lekcyjnych w trybie zdalnym, Ministerstwo Cyfryzacji wraz z Centrum Projektów Polska Cyfrowa przygotowały program dofinansowania zakupu sprzętu multimedialnego ze środków Programu Operacyjnego Polska Cyfrowa. W ramach projektu "Zdalna szkoła", od dnia 1 kwietnia br. gminy i powiaty mogą ubiegać się o granty na zakup laptopów, tabletów, komputerów stacjonarnych oraz dostępu do internetu dla uczniów, którzy nie posiadają sprzętu umożliwiającego im realizację zdalnych lekcji.