Sprawy generalne Rzecznika Praw Obywatelskich



Wystąpienie do Ministra Sprawiedliwości w sprawie ustawy o biegłych sądowych z dnia 2020-04-20.

Adresat:
Minister Sprawiedliwości
Sygnatura:
VII.510.20.2015
Data sprawy:
2020-04-20
Rodzaj sprawy:
wniosek o podjęcie inicjatywy prawodawczej (WGI)
Nazwa zepołu:
Zespół Prawa Konstytucyjnego, Międzynarodowego i Europejskiego
Wynik sprawy:
częściowo pozytywnie ze względu na częściowe uwzgl. wystąpienia RPO
Opis sprawy:

Wystąpienie do Ministra Sprawiedliwości w sprawie ustawy o biegłych sądowych.

Rzecznik Praw Obywatelskich wielokrotnie kierował do Ministra Sprawiedliwości postulat dotyczący pilnej potrzeby uchwalenia kompleksowej ustawy o biegłych sądowych. Postulat ten związany jest z dążeniem Rzecznika do zapewnienia obywatelom właściwej gwarancji prawa do sądu wynikającej ze standardu wyrażonego w art. 45 ust. 1 Konstytucji.

Resort sprawiedliwości, dostrzegając problemy związane z funkcjonowaniem biegłych sądowych w aktualnym stanie prawnym, podjął decyzję o rozpoczęciu prac nad projektem ustawy, który miał zmierzać do uregulowania zagadnień prawnych dotyczących biegłych w jednym akcie normatywnym, uwzględniając kwestie ich powoływania i weryfikacji ich kwalifikacji.

W 2016 r. Rzecznik został poinformowany o wstępnym etapie prac nad projektem ustawy. Od tego czasu upłynęły już jednak trzy lata. Mimo rozpoczęcia nowej kadencji, Ministerstwo Sprawiedliwości w dalszym ciągu nie przedstawiło opinii publicznej jakiejkolwiek informacji na temat etapu prac lub postępu w pracach nad rządowym projektem ustawy, która w sposób kompleksowy uregulowałaby problematykę dotyczącą biegłych sądowych.

W związku z powyższym Rzecznik zwrócił się do Ministra Sprawiedliwości z prośbą o informację na temat planowanego terminu zakończenia rządowych prac legislacyjnych dotyczących ustawy o biegłych sądowych.

 
Wystąpienie dołączone do tego dokumentu:


Data odpowiedzi:
2022-02-25
Opis odpowiedzi:
Sekretarz Stanu w Ministerstwie Sprawiedliwości w piśmie z 25 lutego 2022 r. przyznał, iż resort sprawiedliwości - dostrzegając problemy związane z funkcjonowaniem biegłych sądowych - podjął w latach ubiegłych decyzję o rozpoczęciu prac nad projektem ustawy o biegłych sądowych. Ustawa zmierzała do uregulowania zagadnień prawnych dotyczących biegłych w jednym akcie normatywnym, uwzględniając kwestie powoływania i weryfikacji kwalifikacji biegłych sądowych, w celu zapewnienia obywatelom, których sprawy są rozstrzygane przez sądy powszechne często w oparciu o opinie biegłych, dostępu do ekspertów o najwyższych kwalifikacjach merytorycznych i etycznych. W Ministerstwie Sprawiedliwości zdiagnozowano jednak niedoskonałości opracowanego projektu i podjęto prace zmierzające przede wszystkim do wzmocnienia mechanizmów weryfikacji kwalifikacji biegłych, uregulowania statusu instytucji specjalistycznych oraz stworzenia podstaw prawnych dla funkcjonowania centralnego rejestru biegłych. Są one w toku. Jednocześnie już w lipcu 2018 r. Minister Sprawiedliwości utworzył Instytut Ekspertyz Ekonomicznych i Finansowych w Łodzi, zaś w dniu 13 października 2021 r. wydał zarządzenie w sprawie utworzenia Instytutu Ekspertyz Medycznych w Łodzi. Ponadto, w resorcie prowadzone są aktualnie prace nad zamieszczeniem list biegłych sądowych ze wszystkich sądów okręgowych w jednym systemie teleinformatycznym stworzonym w ramach projektu pn. „Wymiana danych pomiędzy sądami powszechnymi a samorządami zawodowymi”, tj. w Rejestrze Osób Biorących Udział w Postępowaniu Sądowym („ROBUS”).