Sprawy generalne Rzecznika Praw Obywatelskich



Wystąpienie do Ministra Zdrowia w sprawie pracowników przygranicznych z dnia 2020-04-27.

Adresat:
Minister Zdrowia
Sygnatura:
III.7040.21.2020
Data sprawy:
2020-04-27
Rodzaj sprawy:
wniosek o podjęcie inicjatywy prawodawczej (WGI)
Nazwa zepołu:
Zespół Prawa Pracy i Zabezpieczenia Społecznego
Wynik sprawy:
nieuwzględnienie wystąpienia Rzecznika
Opis sprawy:

Wystąpienie do Ministra Zdrowia w sprawie pracowników przygranicznych.

Do Rzecznika Praw Obywatelskich wciąż wpływają skargi od osób mieszkających w Polsce i wykonujących pracę w rejonach przygranicznych w Czechach oraz w Niemczech. Wiele z tych osób, ze względu na konieczność

odbywania kwarantanny po przekroczeniu granicy, traci możliwość zarobkowania i utrzymania swojej rodziny.

Sytuacja tych osób ma jednak także swój wymiar prawny, wskazujący po raz kolejny, że prawa obywateli polskich są ograniczane przez władze publiczne niezgodnie z podstawowymi standardami konstytucyjnymi. Zgodnie z art. 2 pkt 12 i art. 34 ust. 2 ustawy o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi Rada Ministrów była uprawniona do określenia w rozporządzeniu obowiązku poddania się kwarantannie. W świetle brzmienia tego

przepisu osoby, które były narażone na chorobę zakaźną lub pozostawały w styczności ze źródłem biologicznego czynnika chorobotwórczego, a nie wykazują objawów chorobowych podlegają obowiązkowej kwarantannie.

Rzecznik zauważył, że w świetle ustawy obowiązek ten legalnie można nałożyć więc wyłącznie na osoby, które były narażone na chorobę zakaźną lub pozostawały w styczności ze źródłem biologicznego czynnika

chorobotwórczego. W związku z tym przyjęcie w § 2 ust. 2 rozporządzenia jako kryterium obowiązku poddania się kwarantannie kryterium przekroczenia granicy państwowej stanowi naruszenie przepisów ustawy o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi. Oznacza to, że nie mając do tego umocowania w ustawie Rada Ministrów ograniczyła w sposób niedopuszczalny wolność osobistą osób w ten sposób poddanych kwarantannie. W rezultacie stanowi to także naruszenie przepisów Konstytucji.

W związku z powyższym Rzecznik zwrócił się do Ministra Zdrowia z prośbą o podjęcie stosownych działań.

 
Wystąpienie dołączone do tego dokumentu:


Data odpowiedzi:
2020-05-18
Opis odpowiedzi:
Sekretarz Stanu w Ministerstwie Zdrowia w piśmie z 18 maja 2020 r. poinformował, że wprowadzenie obowiązku odbycia kwarantanny w związku z przekroczeniem granicy Rzeczypospolitej Polskiej wynikało z konieczności zapobieżenia rozprzestrzeniania się COVID-19 w związku z licznymi przypadkami zakażenia w innych krajach i uniknięcia dalszej ekspansji epidemii w kraju. Doświadczenia dotyczące zakażeń SARS-CoV-2 w innych krajach (Włochy, Austria, Niemcy czy Hiszpania) wskazywały, że pozostawienie możliwości nieograniczonego podróżowania pomiędzy krajami spowodowało znaczny wzrost zachorowań. Co istotne, duża część osób przechodzi zachorowanie w sposób bezobjawowy, co dodatkowo utrudnia identyfikację narażenia na zachorowanie. Konieczne zatem było przyjęcie pewnych rozwiązań z góry zakładających narażenie na zachorowanie np. pobyt w krajach o dużej liczbie stwierdzonych przypadków COVID-19. Sekretarz Stanu zapewnił, że resort nieustannie monitoruje sytuację epidemiologiczną dotyczącą zakażeń wirusem SARS-CoV-2. Priorytetem dla Rządu jest ochrona zdrowia i życia osób przebywających w Polsce, dlatego należy podejmować niezbędne działania i reagować na pojawiające się zagrożenia, wprowadzając odpowiednie środki ostrożności.