Sprawy generalne Rzecznika Praw Obywatelskich



Wystąpienie do Ministra Zdrowia w sprawie odmowy doręczania przez Pocztę Polską przesyłek pocztowych osobom przebywającym na kwarantannie z dnia 2020-04-29.

Adresat:
Minister Zdrowia
Sygnatura:
VII.501.106.2020
Data sprawy:
2020-04-29
Rodzaj sprawy:
wniosek o podjęcie inicjatywy prawodawczej (WGI)
Nazwa zepołu:
Zespół Prawa Konstytucyjnego, Międzynarodowego i Europejskiego
Wynik sprawy:
pozytywnie ze względu na uwzględnienie wystąpienia RPO
Opis sprawy:

Wystąpienie do Ministra Zdrowia w sprawie odmowy doręczania przez Pocztę Polską przesyłek pocztowych osobom przebywającym na kwarantannie.

Do Rzecznika Praw Obywatelskich napływają skargi dotyczące odmowy doręczania przez Pocztę Polską przesyłek pocztowych osobom przebywającym na kwarantannie określonej przepisami rozporządzenia Rady Ministrów w sprawie ustanowienia określonych ograniczeń, nakazów i zakazów w związku z wystąpieniem stanu epidemii (dalej jako: rozporządzenie). Skargi te stanowiły podstawę do dokonania oceny legalności przekazywania Poczcie Polskiej informacji o osobach odbywających obowiązkową kwarantannę określoną we wskazanym rozporządzeniu.

W myśl § 2 ust. 6 rozporządzenia dane osób zobowiązanych do odbycia kwarantanny, a także podlegających izolacji w warunkach domowych, są udostępniane m.in. operatorowi wyznaczonemu w rozumieniu Prawa pocztowego. Jeżeli celem tego przepisu było zapewnienie ochrony przed ewentualnymi zakażeniami pracowników operatora pocztowego, to, zdaniem Rzecznika, powstaje zasadnicze pytanie, dlaczego tym przepisem nie zostali objęci także inni operatorzy pocztowi.

Rzecznik podkreślił również, że materia ta nie znajduje swojej podstawy w treści upoważnień ustawowych zawartych w ustawie o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi. Podstawę do wydania rozporządzenia stanowiły przepisy art. 46a i art. 46b pkt 1-5 i 8- 12 ustawy o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi. Zdaniem Rzecznika przytoczone przepisy nie zawierają jakichkolwiek treści dotyczących materii przetwarzania danych osobowych czy też ich udostępniania. W konsekwencji ustawa nie upoważnia Rady Ministrów do regulowania tej materii w akcie wykonawczym. Oznacza to, że Rada Ministrów bez upoważnienia zawartego w ustawie wkracza w sposób konstytucyjnie niedopuszczalny w sferę praw jednostki.

W związku z powyższym Rzecznik zwrócił się do Ministra Zdrowia z prośbą o podjęcie działań w celu usunięcia wskazanych naruszeń.

 
Wystąpienie dołączone do tego dokumentu:


Data odpowiedzi:
2020-05-22
Opis odpowiedzi:
Sekretarz Stanu w Ministerstwie Zdrowia w piśmie z 22 maja 2020 r. poinformował, że regulacje wskazane w wystąpieniu Rzecznika zostały wdrożone w związku z planowanym wprowadzeniem możliwości głosowania korespondencyjnego w wyborach prezydenckich i możliwości doręczenia wyborcom tzw. pakietów wyborczych przez pracowników operatora pocztowego. Podkreślił również, że żaden operator pocztowy nie ma prawa odmówić przekazania przesyłki osobie przebywającej na kwarantannie (o ile takie postanowienie wynika z umowy zawartej z nadawcą albo przepisów powszechnie obowiązujących). Istotnym również jest, że informacja o przebywaniu danej osoby na kwarantannie przekazywana operatorowi wyznaczonemu nie miała i nie ma na celu wprowadzenia szczególnych sposobów zabezpieczenia osoby doręczającej przesyłkę danemu odbiorcy. Każdy operator pocztowy, podobnie jak inny pracodawca, ma obowiązek wprowadzenia odpowiednich procedur bezpieczeństwa i higieny pracy w zależności od oceny ryzyk zawodowych. Z praktyki stosowania takich procedur w okresie epidemii można zauważyć, że uwzględniają one ryzyko narażenia na zakażenie i zachorowanie na COVID-19 niezależnie od tego czy mamy do czynienia z usługami pocztowymi świadczonymi przez operatorów pocztowych czy z usługami kurierskimi, a nawet z innymi usługami dotyczącymi codziennych potrzeb życiowych, w trakcie których następują dostawy bezpośrednio do klienta.