Wystąpienie do Prezesa Rady Ministrów w sprawie poniesionych kosztów planowanej organizacji wyborów na Prezydenta RP z dnia 2020-05-11.
Wystąpienie do Prezesa Rady Ministrów w sprawie poniesionych kosztów planowanej organizacji wyborów na Prezydenta RP.
Rzecznik Praw Obywatelskich wielokrotnie wyrażał wątpliwości dotyczące działań zmierzających do przygotowania i przeprowadzenia wyborów powszechnych na Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej w dniu 10 maja 2020 r. w trybie korespondencyjnym przed wejściem w życie ustawy o szczególnych zasadach przeprowadzania wyborów powszechnych na Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej zarządzonych w 2020 r. W związku z wydanym w dniu 6 maja 2020 r. oświadczeniem liderów partii koalicji rządzącej i niezorganizowaniem wyborów prezydenckich w terminie 10 maja 2020 r. należy uznać, że wątpliwości te były w pełni uzasadnione.
Dlatego też zrozumiałe jest zainteresowanie opinii publicznej dotychczas poniesionymi kosztami organizacji wyborów. Na podstawie doniesień medialnych Rzecznik powziął informację, że zarówno dziennikarze, jak i parlamentarzyści napotykają na trudności w uzyskaniu informacji publicznej o kosztach poniesionych w związku z przygotowywaniem głosowania korespondencyjnego na dzień 10 maja 2020 r., w tym m.in. kosztów druku kart do głosowania. Zapytania dziennikarzy w tej sprawie zostały również skierowane bezpośrednio do Biura RPO. Informacji takich nie udziela ani Poczta Polska, ani Ministerstwo Aktywów Państwowych.
Zagwarantowane w Konstytucji prawo dostępu do informacji publicznej jest jednym z podstawowych instrumentów zapewniających aktywność obywateli w życiu publicznym i możliwość sprawowania społecznej kontroli nad organami państwa. Korzystanie z prawa dostępu do informacji jest też istotnym narzędziem wykorzystywanym w pracy dziennikarzy, których działalność ma znaczenie dla realizacji prawa obywateli do pozyskiwania i rozpowszechniania informacji, o którym mowa w art. 54 Konstytucji.
W związku z obowiązującym obecnie stanem epidemii i kluczowym znaczeniem wyborów prezydenckich w polskim systemie ustrojowym zapewnienie obywatelom dostępu do rzetelnych informacji o działaniach organów publicznych i ponoszonych z tego tytułu kosztach należy uznać za szczególnie istotne. Z uwagi na fakt, że wybory prezydenckie nie zostały przeprowadzone w dniu 10 maja 2020 r., konieczne jest, zdaniem Rzecznika, zapewnienie opinii publicznej możliwości oceny gospodarności poniesionych dotychczas wydatków ze środków publicznych.
Rzecznik zwrócił się do Premiera z prośbą o zajęcie stanowiska w niniejszej sprawie, w tym udostępnienie informacji publicznej (bądź polecenie jej udostępnienia) o kosztach poniesionych w związku z planowaną organizacją wyborów korespondencyjnych w dniu 10 maja 2020 r., w tym w szczególności kosztów wydruku kart do głosowania.