Sprawy generalne Rzecznika Praw Obywatelskich



Wystąpienie do Szefa Kancelarii Prezesa Rady Ministrów w sprawie potrzeby uregulowania zasad transgranicznych kontaktów z dziećmi z dnia 2020-05-28.

Adresat:
Szef Kancelarii Prezesa Rady Ministrów
Sygnatura:
IV.7021.157.2020
Data sprawy:
2020-05-28
Rodzaj sprawy:
wniosek o podjęcie inicjatywy prawodawczej (WGI)
Nazwa zepołu:
Zespół Prawa Cywilnego
Wynik sprawy:
pozytywnie ze względu na uwzględnienie wystąpienia RPO
Opis sprawy:

Wystąpienie do Szefa Kancelarii Prezesa Rady Ministrów w sprawie potrzeby uregulowania zasad transgranicznych kontaktów z dziećmi.

Na kanwie spraw indywidualnych badanych w Biurze Rzecznika Praw Obywatelskich ujawnił się problem związany z pewnymi regulacjami zawartymi w rozporządzeniu Rady Ministrów z 16 maja 2020 r. w sprawie ustanowienia określonych ograniczeń, nakazów i zakazów w związku z wystąpieniem stanu epidemii.

Jak wynika bowiem z treści ww. rozporządzenia wyjątki od obowiązku kwarantanny podczas powrotu na terytorium RP, przewidziane w tym rozporządzeniu, nie obejmują sytuacji transgranicznych kontaktów z dziećmi, orzeczonych prawomocnym orzeczeniem sądu lub ugodą. Wyjątek od obowiązkowej kwarantanny (§ 2 ust. 2 rozporządzenia) przy przekraczaniu granicy państwowej stanowiącej granicę wewnętrzną UE przewidziany został natomiast, na mocy § 3 ust. 3 rozporządzenia, dla uczniów i studentów pobierających naukę w Rzeczypospolitej Polskiej lub w państwie sąsiadującym i ich opiekunów, którzy przekraczają granicę wraz z uczniami i studentami w celu umożliwienia tej nauki; dzieci objętych wychowaniem przedszkolnym w Rzeczypospolitej Polskiej lub w państwie sąsiadującym i ich opiekunów, którzy przekraczają granicę wraz z dziećmi w celu objęcia ich tym wychowaniem.

W rezultacie do Rzecznika zwracają się z prośbą o interwencję obywatele Polski, których dzieci mieszkają na stałe za granicą i którzy mają sądownie orzeczone kontakty z dziećmi, w tym opiekę naprzemienną. Niestety, od wybuchu epidemii koronawirusa i zamknięcia granic osoby te nie widziały się z dziećmi. Nie mogą bowiem sobie pozwolić na ciągłe przebywanie na kwarantannie, a z tym wiązałyby się wizyty u dzieci oraz dzieci w Polsce.

Jak można wywnioskować z treści omawianego rozporządzenia Rady Ministrów, istnieje możliwość regulacji sytuacji wyjątkowych, zaś sytuacja wspomnianej grupy rodziców - w opinii Rzecznika - wydaje się być właśnie taką sytuacją wyjątkową, zasługującą na włączenie w katalog wyjątków od zasady kwarantanny przy przekraczaniu granicy państwowej stanowiącej granicę wewnętrzną UE.

Wobec powyższego Rzecznik zwrócił się z prośbą o zbadanie niniejszej sprawy i podjęcie kroków legislacyjnych, mających na celu rozwiązanie opisanego problemu.

 
Wystąpienie dołączone do tego dokumentu:


Data odpowiedzi:
2020-06-22
Opis odpowiedzi:
Sekretarz Stanu w Ministerstwie Zdrowia w piśmie z 22 czerwca 2020 r. wyjaśnił, że w dniu 13 czerwca 2020 r. weszło w życie rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 12 czerwca 2020 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie ustanowienia określonych ograniczeń, nakazów i zakazów w związku z wystąpieniem stanu epidemii, które zniosło obowiązek odbywania kwarantanny dla przekraczających granicę z innych państw członkowskich Unii Europejskiej. Obowiązek został utrzymany tylko dla przekraczających granicę zewnętrzną w rozumieniu art. 2 pkt 2 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/399 z dnia 9 marca 2016 r. w sprawie unijnego kodeksu zasad regulujących przepływ osób przez granice (kodeks graniczny Schengen). Taka regulacja została utrzymana w rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 19 czerwca 2020 r. zmieniającym rozporządzenie w sprawie ustanowienia określonych ograniczeń, nakazów i zakazów w związku z wystąpieniem stanu epidemii. W związku z powyższym, w ocenie Ministra Zdrowia, obecnie obowiązujące przepisy czynią zadość wnioskowi zawartemu w wystąpieniu Rzecznika.