Sprawy generalne Rzecznika Praw Obywatelskich



Zgłoszenie udziału w postępowaniu przed Sądem Apelacyjnym w sprawie z zażalenia na postanowienie Sądu Okręgowego odrzucające odwołanie od decyzji Prezydenta Miasta o odmowie zarejestrowania zgromadzenia publicznego z dnia 2020-05-28.

Adresat:
Sąd Apelacyjny
Sygnatura:
VII.613.86.2020
Data sprawy:
2020-05-28
Rodzaj sprawy:
przystąpienie do postępowania sądowego (PS)
Nazwa zepołu:
Zespół Prawa Konstytucyjnego, Międzynarodowego i Europejskiego
Wynik sprawy:
nieuwzględnienie wystąpienia Rzecznika
Opis sprawy:

Zgłoszenie udziału w postępowaniu przed Sądem Apelacyjnym w sprawie z zażalenia na postanowienie Sądu Okręgowego odrzucające odwołanie od decyzji Prezydenta Miasta o odmowie zarejestrowania zgromadzenia publicznego.

Wnioskodawca pismem z 11 maja 2020 r. zawiadomił Prezydenta Miasta o zamiarze zorganizowania zgromadzenia publicznego w dniu 29 maja 2020 r. Pismem z 25 maja 2020 r. Organ powiadomił wnioskodawcę, że zgłoszone przez niego zgromadzenie nie może zostać zarejestrowane z uwagi na obowiązujący zakaz organizowania zgromadzeń w rozumieniu Prawa o zgromadzeniach. Wnioskodawca złożył do Sądu Okręgowego odwołanie od decyzji administracyjnej o odmowie wpisania zgromadzenia w rejestr publiczny. Sąd Okręgowy postanowieniem oddalił odwołanie Wnioskodawcy. W ocenie Sądu zgłoszenie zawiadomienia nie stanowi warunku zwołania zgromadzenia publicznego, ani też nie przesądza o możliwości jego przeprowadzenia. Ponadto, Sąd Okręgowy wskazał, że nie można uznać, że pismo organu z dnia 25 maja 2020 r. informujące o braku udostępnienia informacji o miejscu i terminie zgromadzenia z uwagi na wynikający z rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 16 maja 2020 r. bezterminowy zakaz organizowania zgromadzeń w rozumieniu ustawy Prawo o zgromadzeniach stanowiło decyzję administracyjną. Nie zawierało ono władczego rozstrzygnięcie zakazującego zgromadzenia, a jedynie treść informacyjną, a tym samym nie zawierało minimum elementów decyzji administracyjnej. Odwołanie nie zostało zatem poddane merytorycznemu rozpoznaniu.

W ocenie Rzecznika Praw Obywatelskich pismo Prezydenta zawiera minimum elementów decyzji administracyjnej, tj. oznaczenie, adresata decyzji, czyli stronę, rozstrzygnięcie o istocie sprawy polegające na poinformowaniu o obowiązującym zakazie organizacji wszelkich zgromadzeń publicznych oraz podpis osoby uprawnionej do wydania tego rozstrzygnięcia. Nie można więc zgodzić się ze stanowiskiem Sądu Okręgowego, że informacja o obowiązywaniu zakazu nie stanowi rozstrzygnięcia zakazującego organizacji zgromadzenia publicznego. Zdaniem Rzecznika organ po otrzymaniu zawiadomienia Wnioskodawcy powinien zastosować procedurę uregulowaną w Prawie o zgromadzeniach, tj. udostępnić niezwłocznie na stronie podmiotowej w Biuletynie Informacji Publicznej informację o miejscu i terminie organizowanego zgromadzenia zgodnie z art. 7 ust. 3 tej ustawy i ewentualnie wydać decyzję administracyjną o zakazie zgromadzenia publicznej na podstawie art. 14 ustawy Prawo o zgromadzeniach. Rzecznik zauważa, że brak kontroli sądowej w zakresie zaistnienia przesłanek całkowitego ograniczenia prawa obywatela do organizacji pokojowego zgromadzenia narusza przepisy Konstytucji RP.

 


Data odpowiedzi:
2020-05-28
Opis odpowiedzi:
Stanowisko nieuwzględnione (postanowienie z 28 maja 2020 r., sygn. akt I Acz 170/20).
W ocenie Sądu Apelacyjnego z treści pisma z dnia 25 maja 2020 r. nie wynika, by Prezydent Miasta zakazał organizacji przedmiotowego zgromadzenia. Treścią pisma jedynie poinformowano skarżącego o obowiązywaniu z rozporządzeniem Rady Ministrów z 16 maja 2020 r. w sprawie ustanowienia określonych ograniczeń, nakazów i zakazów w związku z wystąpieniem stanu epidemii, z faktu tego nie wywodząc jakichkolwiek dalszych rozstrzygnięć co do praw skarżącego. W szczególności, nie wydano rozstrzygnięcia, do którego wydania Prezydent byłby uprawniony na podstawie art. 14 ustawy Prawo o zgromadzeniach, a który to przepis określa wyjątkowe wypadki, w których orzeczenie o zakazie zgromadzenia może zostać wydane. Wbrew zarzutom zażalenia, w żadnym fragmencie rzeczonego pisma nie zawarto stwierdzenia, jakoby Urząd Miasta miał odmówić rejestracji zgromadzenia i podjęcia czynności technicznych. Jednocześnie Sąd Apelacyjny uznał, że powyższy stan prawny budzi istotne wątpliwości z punktu widzenia konstytucyjnego prawa obywateli do zgromadzeń w szczególności w kontekście konstytucyjnie dopuszczalnych ograniczeń praw podmiotowych i zasady proporcjonalności.