Sprawy generalne Rzecznika Praw Obywatelskich



Zażalenie na postanowienie Sądu Okręgowego odrzucające skargę o wznowienie postępowania z dnia 2020-06-10.

Adresat:
Sąd Apelacyjny
Sygnatura:
V.511.591.2019
Data sprawy:
2020-06-10
Rodzaj sprawy:
żądanie wszczęcia postepowania cywilnego (ŻPC)
Nazwa zepołu:
Zespół Prawa Administracyjnego i Gospodarczego
Wynik sprawy:
nieuwzględnienie wystąpienia Rzecznika
Opis sprawy:

Zażalenie na postanowienie Sądu Okręgowego odrzucające skargę o wznowienie postępowania.

Postanowieniem z dnia 19 marca 2020 r. Sąd Okręgowy odrzucił skargę Rzecznika Praw Obywatelskich o wznowienie postępowania w sprawie o zapłatę, zakończonej prawomocnym nakazem zapłaty. W uzasadnieniu zaskarżanego postanowienia Sąd Okręgowy ograniczył się do stwierdzenia, że ustawowa podstawa wznowienia postępowania nie zachodzi, nie odnosząc się w ogóle do braku zbadania przez sąd wydający nakaz zapłaty treści postanowień umowy pod względem ich niedozwolonego charakteru. Zdaniem Rzecznika Praw Obywatelskich okoliczność, że sąd nie zbadał z urzędu postanowień umowy zawartej przez konsumenta z przedsiębiorcą pod kątem ich nieuczciwego charakteru należy traktować jako faktyczne pozbawienie strony możności działania i obrony swoich praw. Konsument nie musi być świadomy tego, że sąd powinien działać z urzędu, ani też nie musi być świadomy czym są i czy w sprawie występują klauzule abuzywne. Realizacja przez sąd obowiązków wynikających z prawa UE nie tylko umożliwiłaby przywrócenie równowagi między konsumentem i przedsiębiorcą, ale także dałaby szansę konsumentowi do wypowiedzenia się w kwestii abuzywności. Podkreślenia również wymaga, że obowiązek dokonania przez sąd z urzędu kontroli abuzywności postanowień umowy wynika z utrwalonej linii orzeczniczej TSUE.

 


Data odpowiedzi:
2020-09-15
Opis odpowiedzi:
Zażalenie oddalone (postanowienie z 15 września 2020 r., sygn. akt I Acz 401/20).
W ocenie Sądu Apelacyjnego Rzecznik Praw Obywatelskich nietrafnie zarzuca, że Sąd I instancji błędnie zastosował przepis 410 § 1 k.p.c., ponieważ samo wskazanie w treści skargi ustawowej podstawy wznowienia nie przesądza, że skarga jest dopuszczalna i powinna zostać merytorycznie rozpoznana. Ponadto, gdyby podzielić argumentację Rzecznika odnoszącą się do przepisów postępowania nakazowego i możliwości wydania nakazu zapłaty w oparciu o dokumenty bankowe, w każdej prawomocnie zakończonej sprawie z udziałem konsumenta w postępowaniu nakazowym można byłoby wznowić postępowanie sądowe powołując się na pozbawienie strony możliwości działania.