Sprawy generalne Rzecznika Praw Obywatelskich



Skarga kasacyjna do Naczelnego Sądu Administracyjnego na wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego oddalający skargę na decyzję Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji w przedmiocie zaległości należności abonamentowych wraz z odsetkami z dnia 2020-07-03.

Adresat:
Naczelny Sąd Administracyjny
Sygnatura:
V.7220.219.2020
Data sprawy:
2020-07-03
Rodzaj sprawy:
skarga kasacyjna do NSA (NSA)
Nazwa zepołu:
Zespół Prawa Administracyjnego i Gospodarczego
Wynik sprawy:
pozytywnie ze względu na uwzględnienie wystąpienia RPO
Opis sprawy:

Skarga kasacyjna do Naczelnego Sądu Administracyjnego na wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego oddalający skargę na decyzję Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji w przedmiocie zaległości należności abonamentowych wraz z odsetkami.

Pismem z dnia 14 stycznia 2019 r. Skarżący zwrócił się do KRRiT z wnioskiem o umorzenie zaległości w płatności opłat abonamentowych wraz z odsetkami za okres od dnia 1 stycznia 2013 r. do dnia 31 grudnia 2018 r. W uzasadnieniu wskazał na złą sytuację zdrowotną oraz trudną sytuację finansową. W wyniku rozpoznania wniosku Skarżącego, decyzją z dnia 15 maja 2019 r. KRRiT umorzyła postępowanie administracyjne z wniosku o umorzenie zaległości w płatności opłat abonamentowych wraz z odsetkami za zwłokę w ich uiszczaniu w części dotyczącej okresu od dnia 1 stycznia 2013 r. do dnia 30 kwietnia 2018 r. oraz umorzyła zaległość w płatności opłaty abonamentowej za okres od dnia 1 maja 2018 r. do dnia 31 grudnia 2018 r. w wysokości 181,60 zł wraz z odsetkami w wysokości 9,83 zł. Uzasadniając ww. rozstrzygnięcie organ wskazał, że zaległości za okres od dnia 1 stycznia 2013 r. do dnia 30 kwietnia 2018 r. zostały wyegzekwowane przez organ egzekucyjny na podstawie tytułu wykonawczego z dnia 20 sierpnia 2018 r. KRRiT uznała, że zobowiązanie z tytułu opłat abonamentowych wygasło w zakresie, w którym należność została wyegzekwowana. Dlatego też, zdaniem organu, odpadła podstawa do merytorycznego rozpatrzenia wniosku Skarżącego w części objętej zaległością za ww. okres. KRRiT przedstawiła stanowisko, zgodnie z którym wyegzekwowanie przez organ egzekucyjny należności publicznoprawnej uczyniło postępowanie w przedmiocie umorzenia tej zaległości bezprzedmiotowym i dlatego należało je umorzyć.

Rzecznik Praw Obywatelskich zauważa, że decyzja w sprawie umorzenia lub rozłożenia zaległości w płatności opłat abonamentowych dokonywana jest w ramach uznania administracyjnego. Wobec tego organ ma prawo, a nie obowiązek, umorzyć lub rozłożyć ww. zaległości na raty. Oznacza to, że przymusowe wyegzekwowanie zaległych opłat abonamentowych nie może być postrzegane, jako podstawa do wydania decyzji o bezprzedmiotowości postępowania dotyczącego umorzenia. W sytuacji gdy strona wystąpiła z wnioskiem o umorzenie zaległości w płatności opłaty abonamentowej, to późniejsze wyegzekwowanie tej opłaty nie powoduje bezprzedmiotowości postępowania w sprawie jej umorzenia. W takim przypadku, organ powinien przeprowadzić postępowanie i orzec co do istoty sprawy. Przez orzeczenie, co do istoty w takiej sytuacji należy rozumieć merytoryczne odniesienie się kwestii istnienia lub braku przesłanek umorzenia zaległości z tytułu opłat abonamentowych. Wyegzekwowanie zaległości abonamentowej sprawia, że przedmiot postępowania ulgowego jedynie z faktycznego punktu widzenia przestaje istnieć, natomiast z punktu widzenia interesów ekonomicznych obywatela istnieje on w dalszym ciągu. Obywatel jest bowiem nadal zainteresowany określonym rozstrzygnięciem sprawy, które może rzutować na jego sytuację.

 


Data odpowiedzi:
2020-10-13
Opis odpowiedzi:
Skarga uwzględniona (wyrok z 13 października 2020 r., sygn. akt V SA/Wa 1992/19).
Wojewódzki Sąd Administracyjny zauważył, że jeżeli przed przedstawieniem skargi kasacyjnej Naczelnemu Sądowi Administracyjnemu wojewódzki sąd administracyjny stwierdzi, że w sprawie zachodzi nieważność postępowania albo podstawy skargi kasacyjnej są oczywiście usprawiedliwione, uchyla zaskarżony wyrok lub postanowienie rozstrzygając na wniosek strony także o zwrocie kosztów postępowania kasacyjnego i na tym samym posiedzeniu ponownie rozpoznaje sprawę. Zdaniem Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego organ bezpodstawnie umorzył postępowanie administracyjne w zakresie wniosku o umorzenie zaległości w płatności opłat abonamentowych wraz z odsetkami za zwłokę. W ustalonym stanie faktycznym sprawy, przymusowe wyegzekwowanie zaległych opłat abonamentowych nie może być postrzegane jako podstawa do wydania decyzji o bezprzedmiotowości postępowania dotyczącego umorzenia wspomnianej należności pieniężnej na podstawie art. 10 ust. 1 ustawy o opłatach abonamentowych. Zdaniem Sądu, organ powinien był przeprowadzić zgodne ze wszystkimi standardami postępowanie, które pozwoliłoby orzec, co do istoty sprawy.