Sprawy generalne Rzecznika Praw Obywatelskich

Wystąpienie do Ministra Zdrowia w sprawie trudności z dostępem do porodów rodzinnych w związku ze stanem epidemii SARS-CoV-2.

W nawiązaniu do dotychczasowej korespondencji oraz pisma Fundacji Rodzić po Ludzku Rzecznik Praw Obywatelskich postanowił ponownie zwrócić uwagę na problematykę porodów z osobą bliską - porodów rodzinnych, w związku ze stanem epidemii SARS-CoV-2.

Do Biura RPO docierają liczne sygnały, z których wynika, że zarówno pacjentki, jak i środowisko związane z opieką zdrowotną wskazują na występujący w szpitalach świadczących usługi z zakresu ginekologii i położnictwa chaos i dezinformację w kwestii porodów z osobą towarzyszącą. Niepokojące są również głosy krytycznie oceniające działania Ministerstwa Zdrowia, które w opinii Zainteresowanych dodatkowo pogłębiają niedopuszczalną sytuację, wprowadzającą w błąd opinię publiczną i placówki medyczne - w zakładce Ministerstwa Zdrowia ,,Wytyczne dla poszczególnych zakresów i rodzajów świadczeń" zamieszczone są bowiem nieaktualne rekomendacje Krajowych konsultantów ds. ginekologii i położnictwa oraz perinatologii.

Wobec powyższego, w opinii Rzecznika niezbędne jest pilne uporządkowanie zaleceń dotyczących możliwości odbywania porodów rodzinnych w warunkach stanu epidemii COVID-19. Ponieważ, jak wskazano, mogą obowiązywać co najmniej dwa różne zalecenia, zarówno ochrona praw kobiet oraz ich ograniczenia w Polsce mogą być na nierównym poziomie.

Zastrzeżenia Rzecznika wzbudza również kwestia wymagania przez niektóre placówki medyczne od osoby towarzyszącej testu w kierunku COVID-19. Takie obostrzenia nie znajdują potwierdzenia w najnowszych wytycznych Krajowego Konsultanta w dziedzinie Położnictwa i Ginekologii, jak i Krajowego Konsultanta w Dziedzinie Perinatologii oraz stanowią barierę ekonomiczną, co czyni je praktycznie niemożliwymi do spełnienia. Jeżeli w szpitalu została wprowadzona procedura dotycząca możliwości uczestnictwa osoby towarzyszącej podczas porodu w czasie epidemii, to powinna ona być finansowana w ramach powszechnego ubezpieczenia.

Rzecznik wskazał również na potrzebę aktualizacji zaleceń postępowania medycznego w opiece nad noworodkiem w sytuacji zakażenia kobiety w ciąży wirusem COVID-19 lub podejrzenia zakażenia.

Rzecznik zwrócił się do Ministra z prośbą o ustosunkowanie się do przedstawionych zarzutów oraz przesłanie odpowiedzi udzielonej Fundacji Rodzić po Ludzku w przedmiotowym zakresie.

 

Wystąpienie dołączone do tego dokumentu:

Data odpowiedzi:

Opis odpowiedzi:

Sekretarz Stanu w Ministerstwie Zdrowia w piśmie z 22 lipca 2020 r. poinformował, że wprowadzony stan epidemii obliguje do podejmowania działań ograniczających rozszerzanie się zakażeń wirusem SARS- CoV-2. W przypadku wystąpienia zagrożenia epidemicznego, korzystanie z praw pacjenta może zostać ograniczone. Ostateczną decyzję o obecności osoby towarzyszącej przy porodzie powinien podjąć kierownik podmiotu udzielającego świadczeń zdrowotnych w porozumieniu z ordynatorem oddziału położniczo-ginekologicznego, mając na uwadze lokalne względy organizacyjne, pozwalające na izolację rodzących i osób im towarzyszących od innych pacjentek. Jednocześnie Ministerstwo poinformowało, że zalecenia w przypadku dopuszczenia osoby towarzyszącej do porodu zostały wydane przez konsultantów krajowych w dziedzinie położnictwa i ginekologii oraz perinatologii i są dostępne w Internecie. W zaleceniach tych zrezygnowano z obligatoryjnego wymogu okazywania przez osoby towarzyszące przy porodzie aktualnego wyniku testu w kierunku COVID-19 oraz uaktualniono ankietę epidemiologiczną, od której wyników zależy, czy osoba towarzysząca rodzącej będzie mogła zostać na czas porodu w oddziale położniczym.