Sprawy generalne Rzecznika Praw Obywatelskich



Wystąpienie do Przewodniczącego Komisji Ustawodawczej Senatu RP w sprawie projektu ustawy o uchyleniu ustawy o Radzie Mediów Narodowych z dnia 2020-07-09.

Adresat:
Przewodniczący Komisji Ustawodawczej Senatu RP
Sygnatura:
VII.071.24.2020
Data sprawy:
2020-07-09
Rodzaj sprawy:
opinie, stanowiska Rzecznika (OS)
Nazwa zepołu:
Zespół Prawa Konstytucyjnego, Międzynarodowego i Europejskiego
Wynik sprawy:
Opis sprawy:

Wystąpienie do Przewodniczącego Komisji Ustawodawczej Senatu RP w sprawie projektu ustawy o uchyleniu ustawy o Radzie Mediów Narodowych.

Rzecznik Praw Obywatelskich pozytywnie ocenił inicjatywę ustawodawczą Komisji Ustawodawczej Senatu RP w zakresie projektu ustawy o uchyleniu ustawy o Radzie Mediów Narodowych, jako wykonanie wyroku Trybunału Konstytucyjnego w sprawie o sygn. akt K 13/16.

W wyroku tym uznano m.in., że niekonstytucyjne jest całkowite wyłączenie udziału Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji (dalej jako: KRRiT) z procedury obsadzania organów spółek publicznej radiofonii i telewizji. W związku z powyższym konieczne jest dokonanie zmiany przepisów ustawy o radiofonii i telewizji w tym zakresie oraz włączenie KRRiT w procedury powoływania i odwoływania władz mediów publicznych. Pomimo wyroku Trybunału Konstytucyjnego, który wskazywał konieczność udziału w tym procesie także KRRiT, o obsadzie kierowniczych stanowisk w TVP wciąż decyduje Rada Mediów Narodowych z pominięciem konstytucyjnego organu, jakim jest KRRiT.

Trybunał Konstytucyjny podniósł w wyroku szereg kwestii dotyczących wolności wypowiedzi, zagwarantowanej w art. 54 Konstytucji w związku z konstytucyjną zasadą wolności mediów, wyrażoną w art. 14 Konstytucji. Wskazane orzeczenie Trybunału określa bezpośrednio niekonstytucyjność przepisów małej nowelizacji, która została zastąpiona ustawą o Radzie Mediów Narodowych (dalej jako: ustawa o RMN), a która to ustawa nie była poddana kontroli konstytucyjnej. Niemniej, lektura uzasadnienia wyroku TK w sprawie o sygn. K 13/16 musi prowadzić do wniosku o niezgodności z Konstytucją niektórych przepisów ustawy o RMN, w szczególności tych, które dokonują zmian w ustawie o radiofonii i telewizji (dalej jako: ustawa o RTV).

Przygotowany projekt ustawy o uchyleniu ustawy o Radzie Mediów Narodowych znosi ustawę o RMN. Według niego KRRiT powoła członków rad nadzorczych i zarządów jednostek publicznej radiofonii i telewizji w terminie trzech miesięcy od dnia wejścia w życie ustawy. Z dniem ich powołania członków rad nadzorczych i zarządów jednostek publicznej radiofonii i telewizji, wygasają funkcje członków rad nadzorczych i zarządów jednostek publicznej radiofonii i telewizji.

W ocenie Rzecznika, w celu zagwarantowania procedur wypełniających obowiązujący standard konstytucyjny, warto byłoby jednak rozszerzyć projekt o przywrócenie również poprzedniego modelu konkursowego trybu wyboru rad nadzorczych oraz członków zarządu, kadencyjności zarządów oraz procedury uchwalania statutu spółek publicznej radiofonii i telewizji.

Ponadto, zdaniem Rzecznika projekt może być przyczynkiem do rozważenia wdrożenia dyrektywy o audiowizualnych usługach medialnych Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2018/1808 z 14 listopada 2018 r. Zgodnie z nią państwo członkowskie wyznacza jedną lub kilka krajowych władz lub organów regulacyjnych i zapewnia by były one prawnie odrębne od rządu i funkcjonalnie niezależne od władz i od wszelkich innych podmiotów publicznych lub prywatnych. Takim właśnie organem jest KRRiT.

 
Wystąpienie dołączone do tego dokumentu: