Sprawy generalne Rzecznika Praw Obywatelskich



Zgłoszenie udziału w postępowaniu przed Wojewódzkim Sądem Administracyjnym w sprawie ze skargi na decyzję odmawiającej przyznania prawa do świadczenia pielęgnacyjnego z dnia 2020-07-15.

Adresat:
Wojewódzki Sąd Administracyjny
Sygnatura:
BPG.511.17.2020
Data sprawy:
2020-07-15
Rodzaj sprawy:
przystąpienie do postępowania sądowego (PS)
Nazwa zepołu:
Biuro Pełnomocnika Terenowego w Gdańsku
Wynik sprawy:
pozytywnie ze względu na uwzględnienie wystąpienia RPO
Opis sprawy:

Zgłoszenie udziału w postępowaniu przed Wojewódzkim Sądem Administracyjnym w sprawie ze skargi na decyzję odmawiającej przyznania prawa do świadczenia pielęgnacyjnego.

Odmowę przyznania skarżącej świadczenia pielęgnacyjnego organy uzasadniły jedynie faktem, że nie da się ustalić, że niepełnosprawność matki skarżącej nie powstała nie później niż do ukończenia 18 roku życia lub w trakcie nauki w szkole lub w szkole wyższej, jednak nie później niż do ukończenia 25 roku życia. Swoje rozstrzygnięcia organy oparły na literalnej treści art. 17 ust. 1b ustawy o świadczeniach rodzinnych. Tymczasem Trybunał Konstytucyjny w wyroku z dnia 21 października 2014 r., sygn. akt K 38/13 orzekł, że art. 17 ust. 1b ustawy o świadczeniach rodzinnych w zakresie, w jakim różnicuje prawo do świadczenia pielęgnacyjnego osób sprawujących opiekę nad osobą niepełnosprawną po ukończeniu przez nią wieku określonego w tym przepisie ze względu na moment powstania niepełnosprawności jest niezgodny z art. 32 ust. 1 Konstytucji. Uznanie zatem przez Trybunał niekonstytucyjności powyższego przepisu, oznacza, że stosownie do art. 190 ust. 3 Konstytucji RP od daty ogłoszenia w Dzienniku Ustaw, orzeczenie TK weszło w życie i od tej daty przepis ustawy art. 17 ust. 1b jako niekonstytucyjny w określonym przez wyrok zakresie nie powinien mieć od tego momentu zastosowania. W konsekwencji zaskarżona decyzja Samorządowego Kolegium Odwoławczego oraz poprzedzająca ją decyzja organu I instancji powinny zostać uchylone.

 


Data odpowiedzi:
2020-09-24
Opis odpowiedzi:
Stanowisko uwzględnione (wyrok z 24 września 2020 r., sygn. akt III SA/Gd 320/20).
W ocenie Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego skutkiem wyroku Trybunału Konstytucyjnego z dnia 21 października 2014 r. jest ukształtowanie nowego stanu prawnego. Nie można zatem uznać, że wydany przez Trybunał Konstytucyjny wyrok nie zmienia sytuacji prawnej strony. Przeciwnie, wynika z niego, że organy rozpoznając wniosek o przyznanie świadczenia pielęgnacyjnego złożony przez opiekuna dorosłej osoby niepełnosprawnej, w obecnym stanie prawnym mają obowiązek zbadać, czy wnioskodawca spełnia warunki do przyznania tego świadczenia określone w art. 17 ustawy, z wyłączeniem tej części tego przepisu, która została ostatecznie uznana za niekonstytucyjną.