Sprawy generalne Rzecznika Praw Obywatelskich

Skarga o wznowienie postępowania w sprawie o stwierdzenie nabycia spadku.

Postanowieniem z dnia 18 marca 2019 roku Sąd, orzekając w sprawie z wniosku E.O. stwierdził, że spadek po T.M. na podstawie ustawy nabyli wprost: żona, syn oraz córka w udziale po 1/3 każde z nich. Wobec niewniesienia apelacji, postanowienie to uprawomocniło się z dniem 9 kwietnia 2019 roku. Do merytorycznego rozpoznania powyższej sprawy doszło pomimo tego, że w chwili zainicjowania postępowania w obrocie funkcjonowało wydane wcześniej, prawomocne postanowienie w przedmiocie stwierdzenia nabycia spadku po tej samej osobie, w postaci postanowienia Sądu Rejonowego z dnia 2 grudnia 2013 roku. W ocenie Rzecznika Praw Obywatelskich w sytuacji, gdy w obrocie funkcjonowało już prawomocne postanowienie o stwierdzeniu nabycia spadku po T.M., sąd powinien był odrzucić kolejny wniosek w tym przedmiocie. Tak się jednak nie stało. Mimo że samo przeprowadzenie postępowania było w tym stanie rzeczy niedopuszczalne, Sąd rozpoznał kolejny wniosek o stwierdzenie nabycia spadku po tej samej osobie i wydał rozstrzygnięcie w zakresie objętym powagą rzeczy osądzonej. Rzecznik zauważa, że zgodnie z art. 403 § 2 Kodeksu postępowania cywilnego można żądać wznowienia w razie późniejszego wykrycia prawomocnego wyroku, dotyczącego tego samego stosunku prawnego. W konsekwencji, biorąc pod uwagę, że w obrocie prawnym funkcjonują obecnie dwa prawomocne postanowienia o stwierdzeniu nabycia spadku po T.M., a zatem mające ten sam przedmiot rozstrzygnięcia, zasadne jest wznowienie postępowania zakończonego postanowieniem z dnia 18 marca 2019 roku.