Sprawy generalne Rzecznika Praw Obywatelskich



Skarga kasacyjna od postanowienia Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w sprawie skargi Rzecznika Praw Obywatelskich na uchwałę Rady Powiatu w sprawie powstrzymania ideologii "LGBT" przez wspólnotę samorządową z dnia 2020-07-30.

Adresat:
Naczelny Sąd Administracyjny
Sygnatura:
XI.505.1.2020
Data sprawy:
2020-07-30
Rodzaj sprawy:
skarga kasacyjna do NSA (NSA)
Nazwa zepołu:
Zespół do spraw Równego Traktowania
Wynik sprawy:
pozytywnie ze względu na uwzględnienie wystąpienia RPO
Opis sprawy:

Skarga kasacyjna od postanowienia Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w sprawie skargi Rzecznika Praw Obywatelskich na uchwałę Rady Powiatu w sprawie powstrzymania ideologii "LGBT" przez wspólnotę samorządową

Wojewódzki Sąd Administracyjny oparł postanowienie o odrzuceniu skargi na założeniu, że zaskarżona uchwała nie dotyczy spraw z zakresu administracji publicznej, a tym samym nie może być przedmiotem kontroli sądu administracyjnego. W ocenie Rzecznika Praw Obywatelskich pojęcie spraw z zakresu administracji publicznej powinno być rozumiane szeroko, sprawy z zakresu administracji publicznej należy rozumieć więc jako wszelkie akty, czynności, działania i sprawy załatwiane przez organy administracji, które nie mają charakteru cywilnoprawnego.

Podkreślenia wymaga, że sam organ stoi na stanowisku, iż uchwała została podjęta w sprawie związanej z realizacją jego kompetencji ustawowych, a więc należącej do jego właściwości administracyjnej. W zaskarżonej uchwale podniesiono, że Rada Powiatu nie zgodzi się na sprzeczne z prawem instalowanie funkcjonariuszy politycznej poprawności w szkołach oraz zobowiązuje się do ochrony uczniów i zrobienia wszystkiego, aby do szkół nie miały wstępu osoby zainteresowane wczesną seksualizacją polskich dzieci w myśl tzw. standardów Światowej Organizacji Zdrowia. Podniesiono także, że Powiat będzie wolny od "ideologii LGBT" m.in. dla dobra rodziny oraz w celu ochrony niewinności dzieci oraz autorytetu rodziny i szkoły. Zdaniem Rzecznika tak wyrażone deklaracje działań dotyczą wprost spraw z zakresu edukacji publicznej oraz kształtowania polityki rodzinnej, które to sprawy stanowią tym samym zadania publiczne przypisane w zakresie ponadgminnym powiatowi w drodze art. 4 ust. 1 ustawy o samorządzie powiatowym.

Zaskarżona uchwała posiada również cechę przypisywaną w orzecznictwie Naczelnego Sądu Administracyjnego aktom z zakresu administracji publicznej, tj. nakłada obowiązki i wyznacza dyrektywy działania dla innych organów powiatu i podległych mu jednostek organizacyjnych. Uchwała może być bowiem kwalifikowana jako władcza, nawet jeśli nie ustanawia praw i obowiązków podmiotów prywatnych, ale jeśli zawiera dyspozycje działania dla innych podmiotów w ramach aparatu administracji publicznej. Ponadto, jak wynika z orzecznictwa NSA, dyspozycje te nie muszą być wyrażone szczegółowo i konkretnie. Zobowiązujący wyraz uchwały może wynikać ze spraw wyrażonych w jej treści ogólnie, które będą dopiero w przyszłości rozpatrywane przez jednostki powiatu.

 


Data odpowiedzi:
2021-07-02
Opis odpowiedzi:
Skarga kasacyjna uwzględniona (postanowienie z 2 lipca 2021 r., sygn. akt III OSK 3682/21).
Naczelny Sąd Administracyjny wskazał, że zaskarżona uchwała w przedmiocie przyjęcia Rezolucji w sprawie powstrzymania ideologii „LGBT” przez wspólnotę samorządową jest aktem organu jednostki samorządu terytorialnego (rady powiatu), podejmowaną w sprawie z zakresu administracji publicznej. Akty tego rodzaju podlegają kontroli sądów administracyjnych na podstawie art. 3 § 2 pkt 6 P.p.s.a. Powołany przepis poddaje kontroli sądowej akty organów jednostek samorządu terytorialnego i ich związków, inne niż akty prawa miejscowego, podejmowane w sprawach z zakresu administracji publicznej. W związku z powyższym stwierdzić należy, że Sąd pierwszej instancji błędnie uznał, że skarga na uchwałę nie podlega kontroli sądu administracyjnego. Ze względu na to, że przedmiotem skargi kasacyjnej było postanowienie o odrzuceniu skargi kasacyjnej, Naczelny Sąd Administracyjny nie miał podstaw do wyrażania merytorycznego stanowiska w kwestii zgodności z prawem zaskarżonej uchwały. Kontrola zgodności z prawem uchwały Rady Powiatu z dnia 30 kwietnia 2019 r., w przedmiocie przyjęcia Rezolucji w sprawie powstrzymania ideologii „LGBT” przez wspólnotę samorządową, nastąpi w toku ponownego postępowania sądowoadministracyjnego przed Sądem pierwszej instancji.