Sprawy generalne Rzecznika Praw Obywatelskich



Skarga kasacyjna od postanowienia Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w sprawie skargi Rzecznika Praw Obywatelskich na uchwałę Rady Gminy L. w sprawie podjęcia deklaracji - "Gmina L z dnia 2020-07-30.

Adresat:
Naczelny Sąd Administracyjny
Sygnatura:
XI.505.32.2019
Data sprawy:
2020-07-30
Rodzaj sprawy:
skarga kasacyjna do NSA (NSA)
Nazwa zepołu:
Zespół do spraw Równego Traktowania
Wynik sprawy:
pozytywnie ze względu na uwzględnienie wystąpienia RPO
Opis sprawy:

Skarga kasacyjna od postanowienia Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w sprawie skargi Rzecznika Praw Obywatelskich na uchwałę Rady Gminy L. w sprawie podjęcia deklaracji - "Gmina L. wolna od ideologii LGBT"

Wojewódzki Sąd Administracyjny oparł postanowienie o odrzuceniu skargi na założeniu, że zaskarżona uchwała nie dotyczy spraw z zakresu administracji publicznej, a tym samym nie może być przedmiotem kontroli sądu administracyjnego. W ocenie Rzecznika Praw Obywatelskich pojęcie spraw z zakresu administracji publicznej powinno być rozumiane szeroko, sprawy z zakresu administracji publicznej należy rozumieć więc jako wszelkie akty, czynności, działania i sprawy załatwiane przez organy administracji, które nie mają charakteru cywilnoprawnego.

Podkreślenia wymaga, że sam organ stoi na stanowisku, iż uchwała została podjęta w sprawie należącej do jego właściwości administracyjnej, wynikającej z ustawy o samorządzie gminnym. W zaskarżonej uchwale podniesiono, że Rada Gminy nie zgodzi się na sprzeczne z prawem instalowanie funkcjonariuszy politycznej poprawności w szkołach oraz zobowiązuje się do ochrony uczniów i zrobienia wszystkiego, aby do szkół nie miały wstępu osoby zainteresowane wczesną seksualizacją polskich dzieci w myśl tzw. standardów Światowej Organizacji Zdrowia. Podniesiono także, że Gmina będzie wolna od "ideologii LGBT" m.in. dla dobra rodziny oraz w celu ochrony niewinności dzieci oraz autorytetu rodziny i szkoły. Zdaniem Rzecznika tak wyrażone deklaracje działań dotyczą wprost spraw z zakresu edukacji publicznej oraz kształtowania polityki rodzinnej, które to sprawy stanowią tym samym zadania publiczne przypisane gminie w drodze art. 7 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym.

Zaskarżona uchwała posiada również cechę przypisywaną w orzecznictwie Naczelnego Sądu Administracyjnego aktom z zakresu administracji publicznej, tj. nakłada obowiązki i wyznacza dyrektywy działania dla innych organów gminy i podległych jej jednostek organizacyjnych. Uchwała może być bowiem kwalifikowana jako władcza, nawet jeśli nie ustanawia praw i obowiązków podmiotów prywatnych, ale jeśli zawiera dyspozycje działania dla innych podmiotów w ramach aparatu administracji publiczne. Ponadto, jak wynika z orzecznictwa NSA, dyspozycje te nie muszą być wyrażone szczegółowo i konkretnie. Zobowiązujący wyraz uchwały może wynikać ze spraw wyrażonych w jej treści ogólnie, które będą dopiero w przyszłości rozpatrywane przez jednostki gminy.

 


Data odpowiedzi:
2021-07-02
Opis odpowiedzi:
Skarga kasacyjna uwzględniona (postanowienie z 2 lipca 2021 r., sygn. akt: III OSK 3353/21).
Naczelny Sąd Administracyjny wskazał, iż błędna wykładnia art. 3 § 2 pkt 6 p.p.s.a. dokonana przez Sąd I instancji doprowadziła do jego niewłaściwego zastosowania w realiach niniejszej sprawy, tj. do odmowy zakwalifikowania uchwały Rady Gminy z dnia 12 kwietnia 2019 r. w sprawie podjęcia deklaracji „Gmina L. wolna od ideologii LGBT” do aktów podlegających zaskarżeniu do sądu administracyjnego, a w konsekwencji do wadliwego odrzucenia skargi Rzecznika Praw Obywatelskich na tę uchwałę na podstawie art. 58 § 1 pkt 1 p.p.s.a., co czyniło uzasadnionym pierwszy zarzut skargi kasacyjnej. Trafny okazał się również drugi zarzut skargi kasacyjnej. Skoro zarzuty skargi kasacyjnej okazały się trafne skutecznie doprowadzając do podważenia stanowiska Sądu I instancji o zaistnieniu podstaw do odrzucenia skargi na uchwałę Rady Gminy L. z dnia 12 kwietnia 2019 r. w sprawie podjęcia deklaracji „Gmina L. wolna od ideologii LGBT”, należało uchylić zaskarżone postanowienie i przekazać sprawę do ponownego rozpoznania Sądowi I instancji, w oparciu o art. 185 § 1 p.p.s.a. W toku dalszego postępowania Sąd I instancji przyjmie, że sprawa ze skargi na uchwałę Rady Gminy L. z dnia 12 kwietnia 2019 r. w sprawie podjęcia deklaracji „Gmina L. wolna od ideologii LGBT” należy do jego właściwości.