Sprawy generalne Rzecznika Praw Obywatelskich



Zgłoszenie udziału w postępowaniu przed Sądem Najwyższym dotyczącym rozstrzygnięcia zagadnienia prawnego w przedmiocie tajemnicy telekomunikacyjnej z dnia 2020-08-04.

Adresat:
Sąd Najwyższy
Sygnatura:
VII.501.186.2019
Data sprawy:
2020-08-04
Rodzaj sprawy:
zawiadomienie do Sądu Najwyższego o przystąpieniu do postępowania w sprawie pytania prawnego
Nazwa zepołu:
Zespół Prawa Konstytucyjnego, Międzynarodowego i Europejskiego
Wynik sprawy:
pozytywnie ze względu na uwzględnienie wystąpienia RPO
Opis sprawy:

Zgłoszenie udziału w postępowaniu przed Sądem Najwyższym dotyczącym rozstrzygnięcia zagadnienia prawnego w przedmiocie tajemnicy telekomunikacyjnej.

W orzecznictwie sądów prezentowane są różne stanowiska odnośnie dopuszczalności odmowy udzielenia przez przedsiębiorcę telekomunikacyjnego żądanych przez sąd cywilny danych osobowych abonenta w sprawie o naruszenie dóbr osobistych. Z jednej strony wskazuje się na prawo przedsiębiorcy telekomunikacyjnego do odmowy udzielenia żądanych przez sąd informacji. Z drugiej strony przepisy Prawa telekomunikacyjnego i przepisy o ochronie danych osobowych należy interpretować łącznie, mając na uwadze przepisy Konstytucji RP. Tajemnica komunikowania się w sieciach telekomunikacyjnych sięga tylko do granic kolizji z obowiązującym porządkiem prawnym. Gdy zaś zachodzi podejrzenie sprzeczności z nim, reguła ta musi ulec przed wyższym dobrem. Powyższe oznacza, że udostępnienie żądanych danych wydaje się możliwe, o ile jest przede wszystkim adekwatne do celu i nie narusza innych gwarancji ochronnych. Zdaniem Rzecznika Praw Obywatelskich przyjęcie pierwszej linii orzeczniczej w odniesieniu do spraw cywilnych prowadzi do pozbawienia strony konstytucyjnego prawa do sądu i naruszenia jego konstytucyjnie chronionej prywatności, a zatem wykładnia taka jest sprzeczna z art. 45 ust. 1 oraz 47 Konstytucji RP. Strona, nie mogąc uzyskać takich danych w inny sposób niż przez wnioskowanie, by to sąd zobowiązał operatora do przedstawienia koniecznych informacji, nie jest w stanie wykazać naruszenia swojego dobra osobistego. Takie podejście, eliminujące z procesu możliwość skorzystania z pomocy sądu w celu uzyskania dowodu, jest niezgodne z Konstytucją RP. Oznaczałoby to bowiem, że strona nie mogłaby skutecznie dochodzić ochrony swoich praw opierając się na przepisach dotyczących ochrony dóbr osobistych.

 


Data odpowiedzi:
2020-08-06
Opis odpowiedzi:
Stanowisko uwzględnione (uchwała z 6 sierpnia 2020 r., sygn. akt III CZP 78/19).
W ocenie Sądu Najwyższego jeżeli powód w pozwie przeciwko konkretnej osobie zarzucił, że dopuściła się ona naruszenia jego dóbr osobistych przez dokonanie oznaczonych wpisów na forach internetowych, to w razie gdy pozwany zaprzeczy twierdzeniom powoda identyfikującym go jako sprawcy naruszenia, sąd prowadzący postępowanie może zwrócić się do podmiotu świadczącego pozwanemu usługę dostępu do Internetu o informację pozwalającą zweryfikować prawdziwość twierdzenia powoda, na którym oparł żądanie udzielenia mu ochrony w związku z naruszeniem dóbr osobistych. Celem tego wystąpienia nie może być jednak pozyskanie danych osób niezaangażowanych w postępowanie w roli pozwanego, lecz weryfikacja zarzutu powoda sformułowanego w stosunku do konkretnego pozwanego.