Sprawy generalne Rzecznika Praw Obywatelskich



Kasacja w sprawie wydania wyroku bez przeprowadzenia rozprawy w sytuacji, gdy okoliczności popełnienia zarzucanego oskarżonemu czynu budziły wątpliwości z dnia 2020-10-14.

Adresat:
Sąd Najwyższy
Sygnatura:
II.510.797.2016
Data sprawy:
2020-10-14
Rodzaj sprawy:
kasacja karna (RKK)
Nazwa zepołu:
Zespół Prawa Karnego
Wynik sprawy:
pozytywnie ze względu na uwzględnienie wystąpienia RPO
Opis sprawy:

Kasacja w sprawie wydania wyroku bez przeprowadzenia rozprawy w sytuacji, gdy okoliczności popełnienia zarzucanego oskarżonemu czynu budziły wątpliwości.

Sąd Rejonowy uwzględnił wniosek prokuratora złożony w trybie art. 335 § 2 k.p.k. i procedując na posiedzeniu uznał oskarżonego winnym popełnienia zarzucanego mu czynu i za to, wymierzył mu karę 1 roku i 6 miesięcy pozbawienia wolności. Ponadto, orzeczono wobec niego dożywotnio zakaz prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych. Apelację od powyższego rozstrzygnięcia wywiódł oskarżony, kwestionując poczynione w sprawie ustalenia faktyczne oraz wysokość orzeczonej kary i środków karnych. Sąd Okręgowy pozostawił bez rozpoznania apelację oskarżonego.

Rzecznik Praw Obywatelskich zauważył, że zgodnie z 335 § 2 k.p.k. prokurator może dołączyć do aktu oskarżenia wniosek o wydanie na posiedzeniu wyroku skazującego i orzeczenie uzgodnionych z oskarżonym kar i środków karnych, jeżeli okoliczności popełnienia przestępstwa i wina oskarżonego nie budzą wątpliwości. Sąd natomiast jest zobowiązany do zbadania sprawy zarówno pod względem formalnym jak i merytorycznym. Koniecznym jest sprawdzenie, czy przedstawione przez prokuratora propozycje pozostają w zgodzie z ustaleniami stron, a także czy nie są sprzeczne z przepisami prawa materialnego. W sytuacji dostrzeżenia jakichkolwiek wad w propozycji oskarżyciela Sąd nie tylko nie możne wniosku takiego uwzględnić, ale zobligowany jest do skierowania sprawy na rozprawę.

Z opisu czynu zarzucanego wynika, że oskarżony dopuścił się go będąc uprzednio skazanym za przestępstwo podobne po odbyciu 6 miesięcy kary pozbawienia wolności na mocy wyroku Sądu Rejonowego. Sąd, opierając się na informacjach zawartych we wniosku sporządzonym w oparciu o art. 335 § 2 k.p.k., ustalił, że kara 6 miesięcy odbyta została w okresie od 22 października 2013 r. do 22 kwietnia 2014 r. Uszło jednak uwadze Sądu, że z informacji o osobie z Krajowego Rejestru Karnego wynika, iż na mocy postanowienia Sądu Okręgowego skazany został warunkowo przedterminowo zwolniony z okresem próby do dnia 18 grudnia 2015 r. Zestawienie dat pozwala stwierdzić, że przyjęcie w treści zaskarżonego wyroku odpowiedzialności oskarżonego na płaszczyźnie art. 64 § 1 k.k. (recydywa), w związku z odbywaniem kary 6 miesięcy pozbawienia wolności nie odpowiada wszystkim warunkom tego przepisu. W sprawie nie został bowiem spełniony warunek odbycia co najmniej 6 miesięcy kary, gdyż oskarżony dopuścił się umyślnego przestępstwa podobnego po odbyciu jedynie nieznacznej części kary. W związku z tym należy stwierdzić, że brak było podstaw do procedowania w trybie przewidzianym w art. 343 k.p.k. Zaniechanie to legło u podstaw wydania orzeczenia obarczonego procesowymi uchybieniami.

 


Data odpowiedzi:
2020-11-30
Opis odpowiedzi:
Kasacja uwzględniona (wyrok z 30 listopada 2020 r., sygn. akt V KK 452/20).
Sąd Najwyższy zauważył, że w sprawie nie został spełniony, istotny dla możliwości prawidłowego zakwalifikowania czynu w warunkach recydywy podstawowej, warunek odbycia co najmniej 6 miesięcy kary pozbawienia wolności, gdyż oskarżony dopuścił się umyślnego przestępstwa podobnego po odbyciu jedynie nieznacznej części kary (57 dni) orzeczonej wyrokiem Sądu Rejonowego. Doszło więc w sprawie do rżącego naruszenia art. 343 § 7 k.p.k. w zw. z art. 335 § 2 k.p.k., gdyż Sąd może procedować na posiedzeniu i uwzględnić złożony wniosek jedynie wtedy, gdy okoliczności popełnienia przestępstwa nie budzą wątpliwości.