Zgłoszenie udziału w postępowaniu przed Samorządowym Kolegium Odwoławczym w sprawie o odmowie przyznania świadczenia pielęgnacyjnego z dnia 2020-10-27.
Zgłoszenie udziału w postępowaniu przed Samorządowym Kolegium Odwoławczym w sprawie o odmowie przyznania świadczenia pielęgnacyjnego.
Wnioskiem z dnia 9 czerwca 2020 r. Strona wystąpiła o ustalenie prawa do świadczenia pielęgnacyjnego w związku ze sprawowaniem opieki nad niepełnosprawnym w stopniu znacznym mężem. Decyzją wydaną z upoważnienia Prezydenta Miasta odmówiono przyznania wnioskowanego świadczenia. Przyczyną takiego rozstrzygnięcia była okoliczność, że z orzeczenia Miejskiego Zespołu ds. Orzekania o Niepełnosprawności wynika, że mąż Strony jest osobą niepełnosprawną w stopniu znacznym, której niepełnosprawność istnieje od 28. roku życia. W uzasadnieniu decyzji organ stwierdził, że w rozpoznawanej sprawie nie został spełniony warunek przyznania świadczenia pielęgnacyjnego określony w art. 17 ust. 1b ustawy o świadczeniach rodzinnych, który stanowi, że świadczenie pielęgnacyjne przysługuje, jeżeli niepełnosprawność osoby wymagającej opieki powstała nie później niż do ukończenia 18. roku życia lub w trakcie nauki w szkole lub szkole wyższej, jednak nie później niż do ukończenia 25. roku życia. Skoro więc Strona dysponuje orzeczeniem o niepełnosprawności potwierdzającym istnienie niepełnosprawności od 28. roku życia to okoliczność ta wyklucza możliwość przyznania świadczenia pielęgnacyjnego.
Rzecznik Praw Obywatelskich zauważył, że wyrokiem z dnia 21 października 2014 r., sygn. akt K 38/13, Trybunał Konstytucyjny uznał, iż art. 17 ust. 1b u.o.ś.r. w zakresie, w jakim różnicuje prawo do świadczenia pielęgnacyjnego osób sprawujących opiekę nad osobą niepełnosprawną po ukończeniu przez nią wieku określonego w tym przepisie ze względu na moment powstania niepełnosprawności jest niezgodny z Konstytucją. Wyrok został ogłoszony w Dzienniku Ustaw Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 23 października 2014 r. pod poz. 1443 i z tym dniem orzeczenie Trybunału Konstytucyjnego weszło w życie. W związku z powyższym, zdaniem Rzecznika, brak jest podstaw prawnych dla dokonywania takiej wykładni przepisów u.o.ś.r., która prowadzi do sytuacji, w której pomimo uznania niekonstytucyjności art. 17 ust. 1b u.o.ś.r., przepis ten nadal, w niezmienionym kształcie, stanowi materialnoprawną podstawę wydawanego rozstrzygnięcia. Podkreślenia wymaga, że przepis uznany przez Trybunał Konstytucyjny za niezgodny z Konstytucją ma taki charakter od dnia wejścia w życie i fakt ten musi być brany pod uwagę przy wydawaniu rozstrzygnięcia przez uprawniony organ. Wynikający z art. 190 ust. 1 Konstytucji ostateczny i powszechnie obowiązujący charakter orzeczeń Trybunału Konstytucyjnego przesądza o tym, że wiążą one wszystkich adresatów bez wyjątku, a zatem winny być przez nie respektowane. Zastosowanie zatem w niniejszej sprawie przepisu art. 17 ust. 1b u.o.ś.r. z pominięciem wyroku Trybunału Konstytucyjnego jest nieprawidłowe i stanowi naruszenie przepisów Konstytucji.
W ocenie Samorządowego Kolegium Odwoławczego uzyskanie przez skarżącego statusu osoby niepełnosprawnej po ukończeniu 18. roku życia nie ma wpływu na rozstrzygnięcie w niniejszej sprawie. Nie jest dopuszczalne oparcie decyzji odmawiającej przyznania prawa do świadczenia pielęgnacyjnego na tej części przepisu art. 17 ust. 1b ustawy o świadczeniach rodzinnych, która została uznana za niezgodną z art. 32 ust. I Konstytucji. Wyrok Trybunału Konstytucyjnego nie spowodował utraty mocy obowiązującej art. 17 ust. 1b, jednakże zgodnie z utrwalonym orzecznictwem sądów administracyjnych spowodował on obalenie domniemania zgodności przytoczonego przepisu z Konstytucją, a w konsekwencji przepis ten nie może być podstawą wydania decyzji odmawiającej prawa do świadczenia pielęgnacyjnego.