Sprawy generalne Rzecznika Praw Obywatelskich



Wystąpienie do Prezesa Rady Ministrów w sprawie doniesień medialnych o zakupie rządowych limuzyn ze środków funduszu europejskiego z dnia 2020-11-05.

Adresat:
Prezes Rady Ministrów
Sygnatura:
XI.543.40.2020
Data sprawy:
2020-11-05
Rodzaj sprawy:
wystąpienie o charakterze generalnym (WG)
Nazwa zepołu:
Zespół do spraw Równego Traktowania
Wynik sprawy:
nieuwzględnienie wystąpienia Rzecznika
Opis sprawy:

Wystąpienie do Prezesa Rady Ministrów w sprawie doniesień medialnych o zakupie rządowych limuzyn ze środków funduszu europejskiego.

Niepokój Rzecznika Praw Obywatelskich wzbudziły niedawne doniesienia medialne, z których wynika, że rząd planuje zakup samochodów do jednostek administracji publicznej, którego koszty mają zostać pokryte ze środków Funduszu Azylu, Migracji i Integracji Unii Europejskiej (dalej jako: FAMI lub Fundusz). Samochody mają m.in. być przekazane do dyspozycji instytucji, które - jak wynika z dostępnej Rzecznikowi wiedzy - dotychczas nie realizowały działań z zakresu wsparcia integracji migrantów i migrantek w Polsce, tj. do Głównego Inspektoratu Ochrony Roślin i Nasiennictwa, Urzędu Miar, czy Wyższego Urzędu Górniczego.

Rzecznik przypomniał, że zgodnie z art. 3 pkt 1 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 516/2014 z dnia 16 kwietnia 2014 r. ustanawiającego Fundusz Azylu, Migracji i Integracji, celem Funduszu jest przyczynianie się do skutecznego zarządzania przepływami migracyjnymi oraz do realizacji, wzmacniania i rozwoju wspólnej polityki w zakresie azylu, ochrony uzupełniającej i ochrony czasowej oraz wspólnej polityki imigracyjnej z pełnym poszanowaniem praw i zasad zapisanych w Karcie praw podstawowych Unii Europejskiej. Rozporządzenie wskazuje, że Fundusz ma za zadanie wspierać działania skierowane na zagwarantowanie migrantom i migrantkom pomocy materialnej, w tym pomocy na granicy, kształcenia, opieki zdrowotnej i psychologicznej, zapewnianie doradztwa i pomocy w takich obszarach, jak zakwaterowanie, środki utrzymania, poradnictwo w kwestiach administracyjnych i prawnych.

W opinii Rzecznika planu zakupu ponad 300 samochodów nie sposób uznać za realizację tak określonych zadań, nawet jeśli docelowo przynajmniej część nabytych pojazdów miałaby trafić do urzędów i instytucji publicznych zajmujących się szeroko rozumianą problematyką migracji. Wydaje się, że organy administracji publicznej, właściwe w sprawach dotyczących wspomnianej problematyki, stoją dzisiaj przed poważniejszymi wyzwaniami, niż brak środków transportu.

W tym kontekście Rzecznik podkreślił także, że od wielu lat organizacje pozarządowe w Polsce, udzielające migrantom wsparcia prawnego, psychologicznego i integracyjnego, podnoszą, że nie mogą liczyć na skuteczną pomoc ze środków FAMI. Jak wskazują autorzy raportu Fundusze europejskie i ich rola we wspieraniu integracji cudzoziemców w Polsce, wstrzymanie środków z FAMI w latach 2016-2017, czy też przekierowanie ich w całości wyłącznie do wojewodów, powoduje m.in.: znaczne ograniczenie wsparcia prawnego i integracyjnego dla cudzoziemców, ograniczenie możliwości prowadzenia monitoringów przestrzegania praw cudzoziemców i litygacji strategicznej w sprawach o kluczowym znaczeniu dla ochrony ich praw, brak ciągłości i stabilności działań integracyjnych prowadzonych przez organizacje społeczne oraz samorządy oraz rozpad wykwalifikowanych zespołów składających się m.in. z prawników, adwokatów, psychologów, doradców integracyjnych i tłumaczy.

Mając powyższe na uwadze, Rzecznik zwrócił się do Premiera z prośbą o ustosunkowanie się do ww. doniesień medialnych oraz o przedstawienie wyjaśnień, jaki jest cel i uzasadnienie finansowania ww. projektu w ramach FAMI.

 
Wystąpienie dołączone do tego dokumentu:


Data odpowiedzi:
2021-02-03
Opis odpowiedzi:
Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Spraw Wewnętrznych i Administracji w piśmie z 3 lutego 2021 r. wyjaśnił, że W ramach przetargu ogłoszonego przez Centrum Obsługi Administracji Rządowej (COAR) ze środków Unii Europejskiej (UE) z Programu Krajowego Fundusz Azylu, Migracji i Integracji (FAMI) jest planowane dofinansowanie zakupu jedynie trzech pojazdów dla Urzędu do Spraw Cudzoziemców (UdSC). Nie będą to limuzyny, lecz samochody osobowe typu kombi (segment C) o napędzie hybrydowym. Urząd do Spraw Cudzoziemców planuje realizację projektu współfinansowanego z FAMI o roboczym tytule „Wsparcie logistyczne w zakresie udzielania pomocy socjalnej II”. Zakłada się, że jego realizacja będzie skutkować usprawnieniem systemu azylu i recepcji w Polsce poprzez ulepszenie floty transportowej wykorzystywanej na rzecz przebywających w Polsce osób ubiegających się o ochronę międzynarodową. Podsekretarz Stanu podkreślił, że celowość i prawidłowość wydatkowania środków FAMI jest regularnie kontrolowana przez audytorów Ministerstwa Finansów i Izb Administracji Skarbowej, Komisję Europejską oraz Europejski Trybunał Obrachunkowy. W trakcie tych kontroli jest badana m.in. zgodność realizowanych projektów z celami FAMI. Żadna z nich nie wykazała nieprawidłowości w tym zakresie. Ponadto, są prowadzone również audyty systemu wdrażania FAMI, które jednoznacznie wskazują, że system działa prawidłowo.