Wystąpienie do Ministra Zdrowia w sprawie rozporządzenia z dnia 30 października 2020 r. zmieniającego rozporządzenie w sprawie specjalizacji lekarzy i lekarzy dentystów z dnia 2020-11-16.
Wystąpienie do Ministra Zdrowia w sprawie rozporządzenia z dnia 30 października 2020 r. zmieniającego rozporządzenie w sprawie specjalizacji lekarzy i lekarzy dentystów.
Obecnie, na podstawie rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 31 sierpnia 2020 r. w sprawie specjalizacji lekarzy i lekarzy dentystów wojewoda może skierować lekarza do odbywania szkolenia specjalizacyjnego w placówce, w której występuje szczególnie duże zapotrzebowanie na udzielenie świadczeń z pominięciem wyników postępowania kwalifikacyjnego. Wojewoda co prawda, może wybrać, zgodnie z przepisami rozporządzenia jednostkę akredytowaną bliską zamieszkania kierowanego lekarza, jednak ten wymóg może być niezrealizowany w przypadku, gdy placówka, w której występuje szczególnie duże zapotrzebowanie na udzielenie świadczeń jest oddalona o wiele kilometrów od miejsca zamieszkania danego lekarza. W niniejszym rozporządzeniu brak jest regulacji stanowiących dookreślenie faktycznego zapotrzebowania w jednostce akredytowanej.
Rzecznik Praw Obywatelskich wskazał, że powyższa regulacja nie tylko może ingerować w sytuację rodzinną danego lekarza, ale i w ideę wolości osobistej i zawodowej lekarzy oraz lekarzy dentystów. W przestrzeni publicznej pojawiają się niepokojące sygnały od lekarzy, że ww. przepisy odbierają im prawo do stanowienia o sobie, czy nawet prawo do wolności.
Rzecznik z dużym niepokojem przyjmuje informację, że z uwagi na wskazane przepisy lekarze rozważają migrację do innych państw, w szczególności w tak trudnym okresie pandemii COVID-19 oraz przy wzmożonym zapotrzebowaniu na personel medyczny. Przedstawiciele tych zawodów medycznych nie chcieliby opuszczać swoich rodzin oraz pozostawiać pacjentów bez opieki, niemniej mając na uwadze przedmiotowe regulacje perspektywa ta staje się coraz bardziej realna. Zjawisko migracji jest dwójnasób szkodliwe, gdyż po pierwsze państwo polskie szkoli wykwalifikowany personel, który nie wykorzystuje swoich umiejętności w Polsce, a po drugie - proces ten utrudnia dostęp pacjentów do opieki medycznej.
Rzecznik zwrócił uwagę, że brak precyzyjnych przepisów w tym zakresie stawia pod znakiem zapytania m.in. bezpieczeństwo członków rodzin, w których oboje partnerzy pracują zawodowo jako lekarze/lekarze dentyści. Istotne jest, iż sytuacja ta powoduje realne ryzyko skierowania obojga tych lekarzy poza dotychczasowe miejsce zamieszkania, również do dwóch różnych miast, gmin lub nawet powiatów. Podkreślenia wymaga również niejasność w rozporządzeniu co do ewentualnych kosztów przesiedlenia poniesionych przez lekarzy, tj. podwyższone koszty dojazdów do miejsca pracy lub konieczność wynajmu mieszkania, zmiany placówki oświatowej, do której uczęszczają dzieci (np. utrata "wpisowego" przy placówkach prywatnych). Nieuregulowany został również tryb odwoławczy od decyzji wojewody lub możliwość automatycznego kontynuowania szkolenia specjalizacyjnego w pierwotnie wybranym ośrodku, do którego lekarz został zakwalifikowany.
Z uwagi na fakt, że nie doszło do wprowadzenia stanu nadzwyczajnego, dla oceny konstytucyjności wprowadzanych ograniczeń aktualne pozostają więc standardy wynikające z art. 31 ust. 3 Konstytucji. Dotyczą one wszystkich praw i wolności, w tym także wolności pracy. Wobec powyższego, ograniczenia powyższych wolności mogą być przyjmowane zgodnie z art. 233 ust. 3 Konstytucji - w czasie klęski żywiołowej. Natomiast w innych sytuacjach, tylko w formie ustawy i z zachowaniem regulacji określonych art. 31 ust. 3 Konstytucji. W ocenie Rzecznika w przedmiotowym rozporządzeniu warunki te nie zostały zachowane - w szczególności forma ustawowa przy ograniczeniu w zakresie korzystania z konstytucyjnych wolności i praw.
Mając powyższe na uwadze, Rzecznik zwrócił się do Ministra z prośbą o zajęcie stanowiska w podnoszonej sprawie.