Sprawy generalne Rzecznika Praw Obywatelskich



Kasacja w sprawie rażącego naruszenia prawa procesowego i materialnego z dnia 2020-11-27.

Adresat:
Sąd Najwyższy
Sygnatura:
II.511.631.2020
Data sprawy:
2020-11-27
Rodzaj sprawy:
kasacja karna (RKK)
Nazwa zepołu:
Zespół Prawa Karnego
Wynik sprawy:
Opis sprawy:

Kasacja w sprawie rażącego naruszenia prawa procesowego i materialnego.

W ocenie Rzecznika Praw Obywatelskich postanowienie w niniejszej sprawie nie może się ostać, ponieważ zapadło z rażącym naruszeniem prawa. Podkreślenia wymaga, że uzasadnienie postanowienia o umorzeniu postępowania i zastosowaniu środka zabezpieczającego w postaci umieszczenia w szpitalu psychiatrycznym powinno zawierać m.in.: ustalenia faktyczne, ze wskazaniem stosownych dowodów stanowiących podstawę ich dokonania, wskazujące na sprawstwo podejrzanego w zakresie stawianego mu zarzutu, analizę elementów składających się na szkodliwość społeczną zarzuconego mu czynu i ocenę stopnia tej szkodliwości, albowiem umieszczenie sprawcy w odpowiednim zakładzie psychiatrycznym jest możliwe tylko wówczas, jeżeli popełnił on czyn zabroniony o znacznej społecznej szkodliwości, a także rozważania związane z wysokim prawdopodobieństwem popełnienia takiego czynu ponownie.

Zdaniem Rzecznika uzasadnienie Sądu Rejonowego nie spełnia powyższych wymogów. Sąd w żaden sposób nie rozważył, czy zachowanie podejrzanego spełnia przesłanki znacznej społecznej szkodliwości czynu i w konsekwencji, czy stosowanie najbardziej dotkliwego środka zabezpieczającego jest dopuszczalne. Sąd stwierdził jedynie, że prawdopodobieństwo popełnienia przez podejrzanego podobnych czynów w przyszłości jest wysokie i dlatego, zdaniem Sądu, konieczne jest jego dalsze leczenie w warunkach szpitala psychiatrycznego. Tymczasem, co wprost wynika z treści art. 93g § 1 k.k., to nie samo wysokie prawdopodobieństwo popełnienia ponownego czynu zabronionego przesądza o dopuszczalności zastosowania tego izolacyjnego środka zabezpieczającego, ale także znaczna społeczna szkodliwość takiego czynu, odnoszona do czynu przypisanego sprawcy, której Sąd nie dokonał analizy.