Sprawy generalne Rzecznika Praw Obywatelskich



Skarga kasacyjna do Naczelnego Sądu Administracyjnego od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w części oddalającej skargę na postanowienia uchwały Rady Miejskiej w sprawie ustalenia Strefy Płatnego Parkowania oraz wysokości stawek opłaty za parkowanie pojazdów samochodowych na drogach publicznych na terenie miasta z dnia 2018-04-13.

Adresat:
Naczelny Sąd Administracyjny
Sygnatura:
V.510.160.2017
Data sprawy:
2018-04-13
Rodzaj sprawy:
skarga kasacyjna do NSA (NSA)
Nazwa zepołu:
Zespół Prawa Administracyjnego i Gospodarczego
Wynik sprawy:
pozytywnie ze względu na uwzględnienie wystąpienia RPO
Opis sprawy:

Skarga kasacyjna do Naczelnego Sądu Administracyjnego od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w części oddalającej skargę na postanowienia uchwały Rady Miejskiej w sprawie ustalenia Strefy Płatnego Parkowania oraz wysokości stawek opłaty za parkowanie pojazdów samochodowych na drogach publicznych na terenie miasta.

Zgodnie z przepisami ustawy o drogach publicznych za nieuiszczenie opłat z tytułu postoju pojazdu na drogach publicznych w strefie płatnego parkowania zarząd drogi pobiera opłatę dodatkową. Co za tym idzie, zarząd drogi jest uprawniony do poboru opłaty dodatkowej wyłącznie w przypadku stwierdzenia, że kierowca nie uiścił opłaty za parkowanie. Tymczasem w załączniku do zaskarżonej uchwały Rada Miejska wykreowała dodatkowe sytuacje, w przypadku których zaistnienia po stronie użytkownika pojazdu parkującego w strefie płatnego parkowania powstaje obowiązek uiszczenia opłaty dodatkowej. Regulacje zawarte w przepisach załącznika nr 2 do uchwały zrównują bowiem nieumieszczenie dowodu uiszczenia opłaty abonamentowej w widocznym miejscu pojazdu, w sposób umożliwiający odczytanie zawartych w nim informacji, z nieuiszczeniem opłaty parkingowej. Powoduje to powstanie po stronie kierowcy obowiązku uiszczenia opłaty dodatkowej także w sytuacji, gdy w rzeczywistości wniósł on opłatę abonamentową za postój pojazdu w strefie, jednak nie pozostawił dokumentu abonamentu okresowego, rocznego lub abonamentu dla służb użyteczności publicznej w widocznym miejscu pojazdu lub umieścił go w pojeździe, lecz w sposób uniemożliwiający odczytanie zawartych w nim informacji.

W ocenie Rzecznika Praw Obywatelskich Wojewódzki Sąd Administracyjny mylnie zinterpretował przepisy ustawy o drogach publicznych twierdząc w uzasadnieniu wyroku, że opłata dodatkowa jest konsekwencją niewykazania w miejscu postoju pojazdu, że kierowca spełnił obowiązek posiadania opłaconego abonamentu. Rzecznik zauważył, że zgodnie z utrwalonym orzecznictwem sądów administracyjnych, przesłankę ustawową do obciążania opłatą dodatkową podmiotów parkujących pojazdy w strefie płatnego parkowania stanowi stwierdzenie obiektywnie istniejącego faktu parkowania pojazdu bez uiszczenia opłaty parkingowej, nie zaś domniemanie wysnute na podstawie okoliczności umieszczenia bądź nieumieszczenia w określonym miejscu stosownego dowodu opłaty. Tym samym, zdaniem Rzecznika, brak jest podstaw do przyjęcia założenia, że fakt nieokazania dowodu uiszczenia opłaty abonamentowej w sposób określony w uchwale wskazuje, że opłata ta nie została uiszczona.

 


Data odpowiedzi:
2020-11-19
Opis odpowiedzi:
Skarga kasacyjna uwzględniona (wyrok z 19 listopada 2020 r., sygn. akt I OSK 2415/18).
W ocenie Naczelnego Sądu Administracyjnego Sąd pierwszej instancji rozpoznając skargę na uchwałę z dnia 29 maja 2015 r. i dokonując kontroli w zakresie przepisów załącznika nr 2 czyli Regulaminu Strefy Płatnego Parkowania dokonał kontroli załącznika, który nie wszedł w życie, albowiem przed wejściem w życie w dniu 30 czerwca 2015 r. został uchylony z dniem 29 czerwca 2015 r. Tym samym uchwała z dnia 29 maja 2015 r. weszła w życie w dniu 30 czerwca 2015 r. tylko z załącznikiem nr 1. Dlatego też rozpoznając skargę na uchwałę Rady Miejskiej z dnia 29 maja 2015 r. przedmiotem kontroli mogły być tylko postanowienia załącznika nr 1. Tymczasem Sąd pierwszej instancji dokonał kontroli aktu, który w ogóle nie wszedł w życie.