Sprawy generalne Rzecznika Praw Obywatelskich



Kasacja w sprawie zastosowania środka karnego bez wskazania okresu jego obowiązywania z dnia 2019-10-18.

Adresat:
Sąd Najwyższy
Sygnatura:
II.510.801.2018
Data sprawy:
2019-10-18
Rodzaj sprawy:
kasacja karna (RKK)
Nazwa zepołu:
Zespół Prawa Karnego
Wynik sprawy:
pozytywnie ze względu na uwzględnienie wystąpienia RPO
Opis sprawy:

Kasacja w sprawie zastosowania środka karnego bez wskazania okresu jego obowiązywania.

Na podstawie art. 72 § 1 pkt 7a Kodeksu karnego Sąd Rejonowy nałożył wobec oskarżonego obowiązek w postaci zakazu zbliżania się do pokrzywdzonej na odległość mniejszą niż 10 metrów oraz zobowiązał go do powstrzymywania się od kontaktowania się z nią w sposób bezpośredni oraz telefoniczny. Po rozpoznaniu apelacji złożonej od wyroku przez obrońcę Sąd Okręgowy wyrokiem zmienił zaskarżony wyrok m.in. w ten sposób, że za podstawę orzeczonego zakazu zbliżania się do pokrzywdzonej i kontaktowania z nią przyjął środek karny wskazany art. 41a § 1 i 4 k.k. W pozostałym zakresie Sąd II instancji zaskarżony wyrok utrzymał w mocy i wydatkami postępowania odwoławczego obciążył oskarżonego.

Rzecznik Praw Obywatelskich zauważył, że Sąd nie dostrzegł jednak regulacji zawartej w treści art. 43 § 1 k.k. Z przepisu tego wynika, że zakaz kontaktowania się z określonymi osobami i zakaz zbliżania się do określonych osób orzeka się w latach od roku do lat 15. Zignorowanie przez Sąd odwoławczy treści art. 43 § 1 k.k. spowodowało, że zakazy orzeczone w zaskarżonym kasacją wyroku nie są doprecyzowane pod kątem czasu ich obowiązywania, a treść zaskarżonego rozstrzygnięcia uniemożliwia jego prawidłowe wykonanie. Określenie takie, a więc wskazanie terminu końcowego wykonywania środka jest natomiast korzystne dla skazanego.

 


Data odpowiedzi:
2020-11-30
Opis odpowiedzi:
Kasacja uwzględniona (wyrok z 30 listopada 2020 r., sygn. akt III KK 556/19).
Sąd Najwyższy zauważył, że w razie skazania za przestępstwo przeciwko wolności seksualnej lub obyczajności na szkodę małoletniego lub inne przestępstwo przeciwko wolności oraz w razie skazania za umyślne przestępstwo z użyciem przemocy, w tym zwłaszcza przemocy wobec osoby najbliższej, sąd może orzec m.in. zakaz kontaktowania się z określonymi osobami lub zakaz zbliżania się do określonych osób. Orzekając ten środek karny sąd zobligowany jest do wskazania odległości od osób chronionych, których skazany obowiązany jest zachować, a także do określenia czasu trwania tego środka. Z tych względów, wobec braku orzeczenia terminu środka karnego zakazu kontaktowania się z pokrzywdzoną i zakazu zbliżania się skazanego do pokrzywdzonej, konieczne stało się uchylenie wyroku Sądu Okręgowego.