Sprawy generalne Rzecznika Praw Obywatelskich



Kasacja w sprawie braku wyjścia poza granice zaskarżenia z dnia 2020-12-17.

Adresat:
Sąd Najwyższy
Sygnatura:
II.511.197.2016
Data sprawy:
2020-12-17
Rodzaj sprawy:
kasacja karna (RKK)
Nazwa zepołu:
Zespół Prawa Karnego
Wynik sprawy:
Opis sprawy:

Kasacja w sprawie braku wyjścia poza granice zaskarżenia.

Rzecznik Praw Obywatelskich zauważył, że Sąd odwoławczy rozpoznał apelację obrońcy w granicach podniesionych zarzutów, jednak umknęło temu Sądowi to, że Sąd I instancji dopuścił się obrazy prawa materialnego, tj. art. 46 § 1 k.k. w zw. z art. 4 k.k. W dacie popełnienia czynu roku, regulacja art. 46 § 1 k.k. stanowiła, że w razie skazania za wskazane w tym przepisie przestępstwa, sąd na wniosek pokrzywdzonego lub innej osoby uprawnionej, orzeka obowiązek naprawienia szkody w całości albo w części. Sąd I instancji procedował w stanie prawnym przed dniem 1 lipca 2015 r. i wtedy art. 49 a k.p.k. określał termin do złożenia wniosku o naprawienie szkody w trybie art. 46 § 1 k.k. Przepis art. 49 a k.p.k. stanowił, że: jeżeli nie wytoczono powództwa cywilnego, pokrzywdzony, a także prokurator, może aż do zakończenia pierwszego przesłuchania pokrzywdzonego na rozprawie głównej złożyć wniosek, o którym mowa w art. 46 § 1 Kodeksu karnego. Tymczasem, w przedmiotowej sprawie, pokrzywdzony w sprawie, na rzecz którego orzeczony został od oskarżonego, na podstawie art. 46 § 1 k.k., obowiązek naprawienia szkody, wniosku o orzeczenie obowiązku naprawienia szkody w ogóle nie złożył, a prokurator wniosek o naprawienie szkody złożył dopiero po zamknięciu przewodu sądowego, w mowie końcowej stron. Sąd odwoławczy, przy rozpoznaniu apelacji, powinien dostrzec naruszenie przez Sąd I instancji prawa materialnego, co powinno prowadzić do zmiany, w tym zakresie, zaskarżonego apelacją na korzyść oskarżonego, wyroku, niezależnie od granic zaskarżenia i podniesionych zarzutów.