Kasacja rażącego i mającego istotny wpływ na rozstrzygnięcie sprawy naruszenia prawa materialnego z dnia 2020-12-28.
Kasacja rażącego i mającego istotny wpływ na rozstrzygnięcie sprawy naruszenia prawa materialnego.
Sąd Rejonowy wyrokiem nakazowym uznał obwinione za winne popełnienia zarzucanych im czynów wyczerpujących dyspozycję art. 52 § 2 pkt 1 Kodeksu wykroczeń , polegających na tym, że wspólnie i w porozumieniu z innymi ustalonymi osobami usiłowały przeszkodzić w przebiegu niezakazanego zgromadzenia publicznego w ten sposób, że usiadły na trasie ww. przemarszu, czym utrudniały przemieszczanie się jego uczestników.
Rzecznik Praw Obywatelskich zauważył, że zgodnie z ww. przepisem, kto przeszkadza lub usiłuje przeszkodzić w organizowaniu lub w przebiegu niezakazanego zgromadzenia podlega karze ograniczenia wolności albo grzywny. "Przeszkadzanie” lub „usiłowanie przeszkodzenia”, jako jedno ze znamion omawianego wykroczenia musi mieć charakter bezprawny. Stąd też wykładnia owego przepisu prawa materialnego powinna być dokonywana systemowo i musi uwzględniać istotę chronionej konstytucyjnie wolności do wyrażania swoich poglądów.
Zdaniem Rzecznika nie można czynu obwinionych traktować jako oderwanego od zachowań bezpośrednio go poprzedzających, a więc trzymaniu przez protestujące transparentu „STOP FASZYZMOWI” oraz wznoszeniu przez nie okrzyków „Stop faszyzmowi” i „Precz z faszyzmem”. Każde z tych zachowań stanowiło wypowiedź, tyle że o różnej formie. Były one niewerbalną i symboliczną wypowiedzią stanowiącą protest przeciwko ideologii faszystowskiej. W tej sytuacji, niepodobna potraktować zachowania obwinionych jako nakierowanego na utrudnianie przemieszczania się uczestników zgromadzenia. Celem tego zachowania było wzbudzenie w społeczeństwie kategorycznego sprzeciwu wobec pojawiających się w trakcie przemarszu haseł propagujących niebywale szkodliwą i antydemokratyczną ideologię.
Sąd Najwyższy uznał, że zachowanie obwinionych stanowiło przejaw pokojowej manifestacji swoich poglądów w przestrzeni publicznej, którego celem było wzbudzenie w społeczeństwie kategorycznego sprzeciwu wobec pojawiających się w trakcie zgromadzenia „Marsz Niepodległości” symboli i haseł propagujących niebywale szkodliwe i niedemokratyczne ideologie. SN podkreślił, że wolność wypowiedzi jest jednym z najważniejszych praw każdego człowieka i bez niego trudno wyobrazić sobie funkcjonowanie jednostki w społeczeństwie i dlatego też znalazło swoje oparcie w art. 54 Konstytucji oraz ratyfikowanych przez Polskę umowach międzynarodowych. Z uwagi na to, ze K.D.Sz. i E.K.B. nie popełniły przypisanego im czynu, Sąd Najwyższy uchylił zaskarżony wyrok nakazowy i uniewinnił obwinione od popełnienia przypisanego im wykroczenia z art. 52 § 2 pkt 1 k.w.