Sprawy generalne Rzecznika Praw Obywatelskich



Skarga do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego na decyzję w przedmiocie wymierzenia kary pieniężnej za niezastosowanie się do obowiązku zakrywania ust i nosa w miejscach ogólnodostępnych z dnia 2021-01-07.

Adresat:
Wojewódzki Sąd Administracyjny
Sygnatura:
V.7018.809.2020
Data sprawy:
2021-01-07
Rodzaj sprawy:
skarga do Wojewódzkich Sądów Administracyjnych (WSA)
Nazwa zepołu:
Zespół Prawa Administracyjnego i Gospodarczego
Wynik sprawy:
pozytywnie ze względu na uwzględnienie wystąpienia RPO
Opis sprawy:

Skarga do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego na decyzję w przedmiocie wymierzenia kary pieniężnej za niezastosowanie się do obowiązku zakrywania ust i nosa w miejscach ogólnodostępnych.

Zaskarżoną decyzją Państwowy Wojewódzki Inspektor Sanitarny utrzymał w mocy decyzję Państwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego, wymierzającą stronie administracyjną karę pieniężną w wysokości 5.000 zł za nieprzestrzeganie obowiązku zakrywania ust i nosa na terenie placówki handlowej. W uzasadnieniu decyzji wskazał, że okoliczność niezastosowania się przez ww. do wspomnianego obowiązku została udokumentowana w notatce służbowej sporządzonej przez funkcjonariusza policji.

Rzecznik Praw Obywatelskich zauważył, że zgodnie z art. 46a ustawy o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi, w przypadku wystąpienia stanu epidemii lub stanu zagrożenia epidemicznego Rada Ministrów może określić, w drodze rozporządzenia zagrożony obszar wraz ze wskazaniem rodzaju strefy, na którym wystąpił stan epidemii lub stan zagrożenia epidemicznego oraz rodzaj stosowanych rozwiązań, w zakresie określonym w art. 46b. Przepis ten, w brzmieniu obowiązującym do 29 listopada 2020 r., przewidywał możliwość ustanowienia przez Radę Ministrów obowiązku poddania się badaniom lekarskim oraz stosowaniu innych środków profilaktycznych i zabiegów przez osoby chore i podejrzane o zachorowanie. Z literalnej treści przytoczonej regulacji wynika w sposób jednoznaczny, że obowiązek, o którym mowa, mógł zostać nałożony wyłącznie na dwie kategorie osób tj. osoby chore oraz osoby podejrzane o zachorowanie. Tymczasem, w § 24 ust. 1 rozporządzenia z dnia 7 sierpnia 2020 r., Rada Ministrów ustanowiła do odwołania powszechny nakaz zakrywania ust i nosa w miejscach publicznych. W świetle przytoczonej wyżej treści upoważnienia ustawowego, nie ulega wątpliwości, że Rada Ministrów ustanawiając wskazany obowiązek wykroczyła poza przyznane jej przez ustawodawcę kompetencje.

 


Data odpowiedzi:
2021-05-26
Opis odpowiedzi:
Skarga uwzględniona (wyrok z 26 maja 2021 r., sygn. akt VII SA/Wa 2255/20).
Wojewódzki Sąd Administracyjny po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w dniu 26 maja 2021 r. sprawy ze skarg E. K.-Z. oraz Rzecznika Praw Obywatelskich na decyzję Państwowego Wojewódzkiego Inspektora Sanitarnego z dnia 23 października 2020 r. w przedmiocie wymierzenia kary pieniężnej za naruszenie obowiązku zasłaniania ust i nosa stwierdził nieważność zaskarżonej decyzji oraz poprzedzającej ją decyzji Państwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego z dnia 17 września 2020 r. oraz umorzył postępowanie administracyjne. WSA orzekł, że w analizowanym stanie prawnym nie istniał powszechny, ustawowy obowiązek zakrywania nosa i ust w przestrzeni ogólnodostępnej, na kształt obowiązku określonego w rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 7 sierpnia 2020 r. w sprawie ustanowienia określonych ograniczeń, nakazów i zakazów w związku z wystąpieniem stanu epidemii. Wymierzenie sankcji w postaci kary pieniężnej w oparciu o akt podustawowy, który zdaniem Sądu, wykracza poza zakres ustawowej wytycznej upoważniającej do określenia obowiązków z zakresu stosowania określonych środków profilaktycznych i zabiegów przez osoby chore i podejrzane o zachorowanie, z tego względu zakwalifikowane być musiało jako wydanie decyzji bez podstawy prawnej w rozumieniu art. 156 § 1 pkt 2 k.p.a.