Wystąpienie do Ministra Sprawiedliwości w sprawie odwoływania komorników sądowych z zajmowanego stanowiska po osiągnięciu przez nich 65. roku życia z dnia 2021-01-08.
Wystąpienie do Ministra Sprawiedliwości w sprawie odwoływania komorników sądowych z zajmowanego stanowiska po osiągnięciu przez nich 65. roku życia.
Już w 2014 r. Rzecznik Praw Obywatelskich przedstawił ówczesnemu Ministrowi Sprawiedliwości swoje wątpliwości co do kwestii ponownego wprowadzenia do ustawy o komornikach sądowych i egzekucji limitu wieku, po osiągnięciu którego komornicy zmuszeni są do zaprzestania dalszego wykonywania czynności zawodowych (art. 15a ust. 1 pkt 3a tej ustawy). Minister Sprawiedliwości nie podzielił zastrzeżeń Rzecznika. Obecnie obowiązująca ustawa o komornikach sądowych w art. 19 ust. 1 pkt 2 przewiduje, iż Minister Sprawiedliwości z urzędu odwołuje, w drodze decyzji, komornika z zajmowanego stanowiska, jeżeli komornik ukończył 65. rok życia. Tymczasem Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z dnia 25 sierpnia 2020 r., sygn. akt II GSK 560/20, uznał, że powyższy przepis stanowi przejaw dyskryminacji bezpośredniej w rozumieniu art. 2 ust. 2 (a) dyrektywy 2000/78/WE. W konsekwencji art. 19 ust. 1 pkt 2 ustawy o komornikach sądowych, jako przepis niezgodny z wymogami prawa unijnego, tj. dyrektywą 2000/78/WE, nie może być zastosowany.
Rzecznik wskazał, że inkryminowany przepis ustawy o komornikach sądowych budzi także wątpliwości w świetle konstytucyjnej zasady równości (art. 32 ust. 1 Konstytucji). W ugruntowanym orzecznictwie Trybunału Konstytucyjnego zasada równości wynikająca z art. 32 ust. 1 Konstytucji polega na równym traktowaniu podmiotów (adresatów norm prawnych), charakteryzujących się jednakowymi cechami wspólnymi, bez zróżnicowań deprecjonujących, jak i faworyzujących. Wynikający z art. 32 ust. 1 Konstytucji nakaz równego traktowania przez władze publiczne nie jest absolutny. Jednakże odstępstwa od tej zasady muszą być uzasadnione innymi wartościami konstytucyjnymi.
Korelatem przestrzegania zasady równości jest zakaz dyskryminacji, wynikający z art. 32 ust. 2 Konstytucji. Oznacza on w szczególności niedopuszczalność wprowadzania regulacji różnicujących sytuację prawną adresatów norm, wyłącznie oraz ze względu na indywidualne (osobowe) cechy adresata normy prawnej, takie jak m.in. płeć, wiek bądź pochodzenie społeczne. Dyskryminacja stanowi zatem kwalifikowany przejaw nierównego traktowania. Jest ona bezwzględnie niedopuszczalna, nawet w reżimie stanów nadzwyczajnych (wyrok TK z dnia 5 lipca 2011 r., sygn. akt P 14/10).
W związku z powyższym Rzecznik stoi na stanowisku, że konieczne jest uchylenie przepisu ustawy pozbawiającego komorników powyżej 65. roku życia możliwości dalszego wykonywania zawodu wyłącznie z powodu osiągnięcia określonego wieku.
Rzecznik zwrócił się do Ministra z prośbą o podjęcie odpowiedniej inicjatywy legislacyjnej w tym zakresie.