Skarga nadzwyczajna od postanowienia Sądu Rejonowego dotyczącego częściowego zniesienia współużytkowania wieczystego nieruchomości z dnia 2021-01-08.
Skarga nadzwyczajna od postanowienia Sądu Rejonowego dotyczącego częściowego zniesienia współużytkowania wieczystego nieruchomości.
Rzecznik Praw Obywatelskich zauważył, że Sąd Rejonowy błędnie oznaczył w sentencji zaskarżonego postanowienia powierzchnię działek, mających stanowić przedmiot „wyodrębnianych” praw użytkowania wieczystego, w następstwie zaakceptowania błędów w przedłożonej do akt opinii biegłego z naruszeniem art. 286 Kodeksu postępowania cywilnego oraz błędnie wskazał wysokość udziałów przysługujących uczestnikom. Postanowienie Sądu Rejonowego zapadło wskutek rażącego naruszenia prawa procesowego. Podniesione naruszenie dotyczy przede wszystkim wadliwości samej sentencji rozstrzygnięcia sądowego wydawanego w tzw. sprawach działowych. Sąd Rejonowy był obowiązany do sformułowania sentencji w sposób m.in. precyzyjnie oznaczający przedmiot sprawy oraz zawierający rozstrzygnięcie o żądaniach stron. Formułując swe rozstrzygnięcie w sprawie Sąd Rejonowy miał także obowiązek uwzględnienia konsekwencji prawnych wynikających z przepisów prawa materialnego oraz przepisów prawa procesowego dotyczących poddanych jego kognicji stosunków cywilnoprawnych. Formuła sentencji postanowienia co do istoty powinna dokładnie określać to, o czym sąd orzekł, tak aby ustalenie granic przedmiotowych powagi rzeczy osądzonej nie nastręczało żadnych trudności i żeby postanowienie było zrozumiałe także bez jego uzasadnienia. Tymczasem w ocenie Rzecznika zaskarżone postanowienie nie odnosi się do wszystkich zagadnień (faktycznych i prawnych), które w świetle odpowiednio stosowanego art. 325 Kodeksu postępowania cywilnego winny stanowić przedmiot rozstrzygnięcia sądowego. Uchybienia proceduralne zaskutkowały wydaniem przez Sąd Rejonowy prawomocnego postanowienia co do istoty sprawy, które wobec poważnych wad prawnych nie może zostać wykonane. W ocenie Rzecznika w sprawie mamy do czynienia z nieusuwalnymi wątpliwościami co do przedmiotu „wyodrębnionych” praw użytkowania wieczystego, przez co cel, jaki przyświecał uczestnikom postępowania w postaci trwałej likwidacji sporów związanych ze sposobem korzystania z gruntu, mimo prawomocnego zakończenia postępowania, nie może zostać osiągnięty.
Sąd Najwyższy uchylił postanowienie Sądu Rejonowego w O. z 3 lutego 2003 r. w całości. Zdaniem SN skarga nadzwyczajna zasługuje na uwzględnienie, albowiem ww. postanowienie, zaskarżone w całości, nie odpowiada prawu. W niniejszej sprawie wykonanie postanowienia Sądu Rejonowego w O. z 3 lutego 2003 r., nie jest możliwe, gdyż nie wywołuje ono żadnych skutków przewidzianych w art. 624 k.p.c, w wyniku wadliwej opinii biegłego z zakresu geodezji. Dlatego Sąd Najwyższy podziela stanowisko Rzecznika Praw Obywatelskich, że na skutek rażącej jego wadliwości nie doszło do sądowego zniesienia współużytkowania wieczystego wskazanej w nim nieruchomości przez podział na odrębne przedmioty współużytkowania wieczystego. W tym względzie Sąd Rejonowy w O. naruszył art. 210 zd. 1 k.c. w zw. z art. 211 k.c, poprzez ich błędne zastosowanie i zniweczenie prawa uczestników do zniesienia stanu wspólności przysługujących im praw rzeczowych na drodze sądowej. Powyższe prowadzi też do wniosku, że zasadny jest zarzut naruszenia przepisów postępowania, poprzez błędne oznaczenie w sentencji zaskarżonego postanowienia Sądu Rejonowego w O. z 3 lutego 2003 r. powierzchni działek, mających stanowić przedmiot wyodrębnianych praw użytkowania wieczystego.