Sprawy generalne Rzecznika Praw Obywatelskich



Zgłoszenie udziału w postępowaniu przed Wojewódzkim Sądem Administracyjnym w sprawie ze skargi na rozkaz personalny w przedmiocie zwolnienia ze służby w Policji z dnia 2021-01-15.

Adresat:
Wojewódzki Sąd Administracyjny
Sygnatura:
WZF.7043.3.2019
Data sprawy:
2021-01-15
Rodzaj sprawy:
przystąpienie do postępowania sądowego (PS)
Nazwa zepołu:
Wydział do Spraw Żołnierzy i Funkcjonariuszy
Wynik sprawy:
nieuwzględnienie wystąpienia Rzecznika
Opis sprawy:

Zgłoszenie udziału w postępowaniu przed Wojewódzkim Sądem Administracyjnym w sprawie ze skargi na rozkaz personalny w przedmiocie zwolnienia ze służby w Policji.

Rozkazem personalnym Komendant Wojewódzki Policji, w oparciu o art. 41 ust. 2 pkt 5 ustawy o Policji zwolnił skarżącą ze służby w Policji z dniem 5 marca 2020 r. Od powyższej decyzji pismem z dnia 2 marca 2020 r. skarżąca skutecznie wniosła odwołanie, w którym zaskarżonej decyzji zarzuciła szereg uchybień zaistniałych przy stosowaniu przepisów prawa materialnego, jak i przepisów procedury administracyjnej. Następnie Komendant Główny Policji, po rozpatrzeniu odwołania skarżącej zaskarżony rozkaz personalny utrzymał w mocy. Jak wskazano w rozkazie KGP, orzeczeniem Rejonowej Komisji Lekarskiej podległej ministrowi właściwemu do spraw wewnętrznych skarżącą uznano za zdolną do służby w Policji z ograniczeniem kat. „B” oraz trwale niezdolną do służby na zajmowanym stanowisku.

W ocenie Rzecznika Praw Obywatelskich zastosowany przez organy obu instancji tryb postępowania mający ma celu zwolnienie Skarżącej ze służby w Policji stanowi nadużycie i obejście obowiązujących przepisów prawa. Związek obejścia i nadużycia prawa w niniejszym przypadku sprowadza się do wykorzystania fakultatywnego trybu zwolnienia policjanta ze względu na ważny interes służby (art. 41 ust.2 pkt 5 ustawy o Policji), zamiast obligatoryjnego zwolnienia ze służby ze względu na orzeczenie trwałej niezdolności do służby przez komisję lekarską (art. 41 ust. 1 pkt 1 ustawy o Policji). Jeżeli bowiem stwierdzone przez komisję lekarską przeciwskazania do służby w rzeczywistości uniemożliwiają znalezienie adekwatnego stanowiska służbowego to organ winien zakwestionować je we właściwym dla tego rodzaju spraw trybie odwołując się od orzeczenia komisji lekarskiej.

Rzecznik zauważył, że kategoria B „zdolny do służby z ograniczeniem” ma na celu pozostawienie w służbie funkcjonariusza, który nie posiada pełnej zdolności do służby na niektórych stanowiskach służbowych. Służba taka może mieć charakter czasowy lub – jak w przypadku skarżącej – trwały. Przepisy pragmatyki służbowej nie wskazują, że policjant winien legitymować się pełną zdolnością do służby, w trakcie całej swojej kariery zawodowej. Jeżeli istnieją wątpliwości co do jego stanu zdrowia to art. 40 ustawy o Policji daje zainteresowanemu lub jego przełożonemu prawo do skierowania na komisję lekarską. Jeżeli w wyniku takiego postępowania wydane zostanie orzeczenie stwierdzające zdolność do służby z ograniczeniem, organ powinien zaproponować funkcjonariuszowi odpowiednie stanowisko służbowe. W tym miejscu należy zauważyć, że ustawa o komisjach lekarskich odnosi się do całej formacji, nie zaś – jak wskazuje organ - tylko do określonej jednostki organizacyjnej Policji. Ponadto zakres możliwych do zaproponowania stanowisk obejmuje nie tylko stanowiska równorzędne, ale również wyższe i niższe od stanowiska zajmowanego dotychczas przez policjanta. Jeżeli w ocenie organu przeciwskazania rejonowej komisji lekarskiej, zawarte w orzeczeniu lekarskim uniemożliwiają znalezienie takiej osobie stanowiska winien argumentację taką podnieść w odwołaniu do Centralnej Komisji Lekarskiej. Pragmatyka służbowa nie przyznaje jednak organowi prawa do oceny zdolności fizycznej do służby policjanta, a taki w istocie skutek odnosi zwolnienie Skarżącej ze względu na ważny interes służby.

 


Data odpowiedzi:
2021-04-19
Opis odpowiedzi:
Skarga oddalona (wyrok z 19 kwietnia 2021 r., sygn. akt II SA/Wa 1782/20).
Wojewódzki Sąd Administracyjny orzekł, iż podstawę materialnoprawną zaskarżonej decyzji stanowił art. 41 ust. 2 pkt 5 ustawy o Policji, zgodnie z którym policjanta można zwolnić ze służby w przypadku, gdy wymaga tego ważny interes służby. Jest więc to uprawnienie przyznane organowi w sytuacji, gdy dojdzie do przekonania, że interes społeczny (interes służby) przeważa nad słusznym interesem strony. Ponadto, w ocenie Sądu, podnoszony przez skarżącą zarzutu naruszenia art. 41 ust. 2 pkt 5 ustawy o Policji nie znajduje uzasadnienia. W kontrolowanej sprawie organy orzekające nie wykroczyły poza dopuszczalny prawem zakres kompetencji i nie naruszyły przyznanych im przez ustawodawcę granic swobody oceny co do wyboru skutku prawnego.