Sprawy generalne Rzecznika Praw Obywatelskich



Wystąpienie do Ministra Rozwoju, Pracy i Technologii w sprawie potrzeby wprowadzenia przepisów doprecyzowujących sposób badania przez organy rentowe warunków uzyskania świadczeń dla ach przedsiębiorców w ramach specustawy o COVID-19 z dnia 2021-01-26.

Adresat:
Minister Rozwoju, Pracy i Technologii
Sygnatura:
III.7040.4.2021
Data sprawy:
2021-01-26
Rodzaj sprawy:
wniosek o podjęcie inicjatywy prawodawczej (WGI)
Nazwa zepołu:
Zespół Prawa Pracy i Zabezpieczenia Społecznego
Wynik sprawy:
częściowo pozytywnie ze względu na częściowe uwzgl. wystąpienia RPO
Opis sprawy:

Wystąpienie do Ministra Rozwoju, Pracy i Technologii w sprawie potrzeby wprowadzenia przepisów doprecyzowujących sposób badania przez organy rentowe warunków uzyskania świadczeń dla ach przedsiębiorców w ramach specustawy o COVID-19.

W skargach kierowanych do Rzecznika Praw Obywatelskich oraz pojawiających się w mediach głosów organizacji reprezentujących interesy przedsiębiorców, wskazuje się na niekorzystną sytuację podmiotów liczących na skorzystanie z instrumentów wprowadzonych do specustawy o COVID-19 drogą Tarczy 5.0, którzy nie dokonali w terminie zmiany w bazie CEIDG lub rejestrze przedsiębiorców KRS przedmiotu prowadzonej działalności gospodarczej.

Rzecznik wskazał, że specustawa o COVID-19 wprowadza w art. 15zs1 ust. 1 i art. 31zo ust. 8, ale także w innych przepisach m.in. dotyczących jednorazowego świadczenia postojowego, jednorazowej dotacji dla mikroprzedsiębiorcy i małego przedsiębiorcy, świadczenia na rzecz ochrony miejsc pracy ze środków FGŚP, formalny warunek prowadzenia działalności gospodarczej oznaczonej jednym z określonych w ustawie kodów PKD, na dzień złożenia wniosku lub 30 września 2020 r.

Zgodnie ze stanowiskiem Departamentu Ubezpieczeń Społecznych Ministerstwa Rodziny i Polityki Społecznej z dnia 22 stycznia 2021 r., wydanym na wniosek Rzecznika w jednej ze spraw przepisy w zakresie zwolnienia z opłacania składek na ubezpieczenie społeczne za miesiąc lipiec, sierpień i wrzesień 2020 r. oraz dodatkowego świadczenia postojowego na podstawie tzw. Tarczy 5.0 dają ustawową możliwość badania przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych prawidłowości danych wskazywanych przez przedsiębiorców wnioskach.

Rzecznik podniósł jednak, że w przeciwieństwie do instytucji wprowadzonych ustawą o zmianie ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych oraz niektórych innych ustaw (tzw. Tarcza 6.0) w Tarczy 5.0 nie wprowadzono przepisu doprecyzowującego sposób i moment badania spełnienia warunku prowadzonej działalności gospodarczej wg. określonej kodu PKD. W instrumentach Tarczy 6.0 określonych w art. 15gga (świadczenia na rzecz ochrony miejsc pracy), art. 15zs2 (jednorazowe świadczenie postojowe), art. 15zze4 (dotacji na bieżące koszty) specustawy o COVID-19 nie wprowadzono żadnego sposobu jego badania, jak ma to miejsce w art. 15zze4 ust. 3, art. 15gga ust. 2, art. 15zs2 ust. 8 specustawy o COVID-19.

Powoływanie się wyłącznie na dane zawarte w ww. rejestrze na dzień złożenia wniosku o dodatkowego świadczenie postojowe (art. 15zs1 ) lub o zwolnienie z opłacenia składek za miesiące od lipca do września 2020 r. (art. 31zo ust. 8) przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych nie ma więc uzasadnienia w przepisach specustawy o COVID19.

Rzecznik zwrócił się do Ministra z wnioskiem o rozważanie wprowadzenia przepisów doprecyzowujących sposób badania przez organy rentowe na dzień złożenia wniosku warunków uzyskania świadczeń o których mowa w art. 15zs1 ust. 1 i art. 31zo ust. 8 specustawy o COVID-19.

 
Wystąpienie dołączone do tego dokumentu:


Data odpowiedzi:
2021-02-24
Opis odpowiedzi:
Sekretarz Stanu w Ministerstwie Rozwoju, Pracy i Technologii w piśmie z 24 lutego 2021 r. szczegółowo odniósł się do postulatów Rzecznika. Poinformował, że w dniu 19 stycznia 2021 r. Rada Ministrów przyjęła na podstawie przepisów ustawy COVID–19, rozporządzenie w sprawie wsparcia uczestników obrotu gospodarczego poszkodowanych wskutek pandemii COVID-19, które przewiduje kolejne instrumenty pomocy dla przedsiębiorców, również prowadzących działalność związaną z wystawianiem przedstawień artystycznych lub wspomagającą wystawianie przedstawień artystycznych: ponowne świadczenie postojowe (maksymalnie dwukrotnie), dotację na pokrycie bieżących kosztów prowadzenia działalności gospodarczej, możliwość zwolnienia z obowiązku opłacania należności z tytułu składek na ubezpieczenia społeczne, na ubezpieczenie zdrowotne, na Fundusz Pracy, Fundusz Solidarnościowy, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych lub Fundusz Emerytur Pomostowych. Oceny spełnienia warunku w zakresie oznaczenia prowadzonej działalności gospodarczej według Polskiej Klasyfikacji Działalności (PKD) 2007 dokonuje się na podstawie danych zawartych w rejestrze REGON w brzmieniu na dzień 30 listopada 2020 r. Nowe rozwiązania weszły w życie od 1 lutego 2021 r., a wartość pomocy może wynieść ponad 5 mld zł i objąć nawet ok. 300 tys. przedsiębiorców.