Sprawy generalne Rzecznika Praw Obywatelskich

Wystąpienie do Ministra Rozwoju, Pracy i Technologii w sprawie sytuacji przedsiębiorców podczas pandemii.

Rzecznik Praw Obywatelskich z zadowoleniem przyjął informację o ogłoszeniu Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 19 stycznia 2021 r. w sprawie wsparcia uczestników obrotu gospodarczego poszkodowanych wskutek pandemii COVID-19, które zostało opublikowane w dniu 22 stycznia 2021 r. Regulacja ta niewątpliwie rozszerza pomoc na kolejne branże przedsiębiorców.

Tym niemniej, do Biura RPO w dalszym ciągu wpływają skargi przedsiębiorców, których kody działalności PKD zostały nadal pominięte zarówno w tzw. Tarczy 6.0 jak i w ww. rozporządzeniu. W szczególności chodzi tutaj o przedsiębiorców, którzy są najemcami lokali w galeriach handlowych, a ich działalność gospodarcza jest wpisana w PKD jako kod - 47.19z (sprzedaż detaliczna prowadzona w niewyspecjalizowanych sklepach).

Na podstawie skarg obywateli można wyodrębnić jeszcze jedną grupę wykluczoną z programów pomocowych państwa, a mianowicie osoby zatrudnione na umowy cywilnoprawne, w szczególności dotyczy to instruktorów fitness współpracujących z klubami fitness.

Rzecznik zwrócił uwagę, że na wsparcie zarówno z Tarczy 6.0, jak i z nowego rozporządzenia mogą liczyć wyłącznie przedsiębiorcy z odpowiednim kodem wiodącym. W Tarczy 6.0 znalazły się istotne zapisy wskazujące na fakt, że ocena przeważającej działalności będzie dokonywana na podstawie wpisu w rejestrze REGON na dzień 30 września 2020. Natomiast w rozporządzeniu z dnia 19 stycznia 2021 r., oceny spełnienia warunku do przyznania świadczenia, w zakresie oznaczenia prowadzonej działalności gospodarczej według Polskiej Klasyfikacji Działalności (PKD) 2007 dokonuje się na podstawie danych zawartych w rejestrze REGON w brzmieniu na dzień 30 listopada 2020 r. Tak skonstruowane przepisy sprawiają, że z pomocy będą wykluczeni liczni przedsiębiorcy, którzy nie dokonali aktualizacji PKD.

Rzecznik wskazał również, że Tarcza 6.0, jak i opublikowane rozporządzenie, naruszają konstytucyjne prawo do równego traktowania przez organy władzy publicznej, wynikające z art. 32 Konstytucji, pozostając w szczególności w sprzeczności z zasadą niedyskryminacji w zakresie przysługujących praw, w tym przypadku rozumianych jako prawo do równego traktowania w kontekście pomocy udzielanej przez Państwo przedsiębiorcom.

Mając na uwadze powyższe, Rzecznik zwrócił się do Ministra z prośbą o ustosunkowanie się do zasygnalizowanego problemu.

 

Wystąpienie dołączone do tego dokumentu:

Data odpowiedzi:

Opis odpowiedzi:

Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Rozwoju, Pracy i Technologii w piśmie z 10 lutego 2021 r. zauważył, że Polska jest jednym z europejskich liderów pod względem pomocy przeznaczonej na wsparcie przedsiębiorców podczas kryzysu wywołanego pandemią. Skala pomocy ma charakter bezprecedensowy, co tym bardziej oznacza, że jej udzielanie musi odbywać się w sposób rozsądny, planowany i przemyślany. Podsekretarz Stanu wyjaśnił, że w ramach tzw. „Tarczy branżowej” oraz wydanego na jej podstawie rozporządzenia identyfikacja przynależności przedsiębiorcy do danej branży odbywa się na podstawie kodu PKD przeważającej działalności, zgodnie z danymi z rejestru REGON na określony dzień. Katalog kodów PKD objętych pomocą w ramach „Tarczy branżowej” określony został ustawą, a zatem nie zależał od autonomicznej decyzji Ministra Rozwoju, Pracy i Technologii. Podobnie sytuacja ma się w przypadku rozporządzenia – jego ostateczny zakres został ustalony przez Radę Ministrów. W ocenie resortu system oparty na identyfikacji na podstawie przeważającego kodu PKD jest obecnie rozwiązaniem, które umożliwia sprawne i szybkie dotarcie do przedsiębiorców najbardziej poszkodowanych kryzysem, przy jednoczesnym uwzględnieniu założeń wyjściowych programu pomocowego, stanu finansów państwa, skali przedsięwzięcia oraz możliwości technicznych instytucji, za pośrednictwem których płynie pomoc.