Sprawy generalne Rzecznika Praw Obywatelskich



Skarga kasacyjna do Naczelnego Sądu Administracyjnego w przedmiocie decyzji wymierzającej karę pieniężną za naruszenie zakazu ograniczenia określonych zakresów działalności przedsiębiorców z dnia 2021-02-15.

Adresat:
Naczelny Sąd Administracyjny
Sygnatura:
V.7018.206.2021
Data sprawy:
2021-02-15
Rodzaj sprawy:
skarga kasacyjna do NSA (NSA)
Nazwa zepołu:
Zespół Prawa Administracyjnego i Gospodarczego
Wynik sprawy:
pozytywnie ze względu na uwzględnienie wystąpienia RPO
Opis sprawy:

Skarga kasacyjna do Naczelnego Sądu Administracyjnego w przedmiocie decyzji wymierzającej karę pieniężną za naruszenie zakazu ograniczenia określonych zakresów działalności przedsiębiorców.

Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny wymierzył M.G. karę pieniężną za naruszenie obowiązku określonego w § 8 ust. 1 pkt 1 lit. j ówcześnie obowiązującego rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 31 marca 2020 r. w sprawie ustanowienia określonych ograniczeń, nakazów i zakazów w związku z wystąpieniem stanu epidemii, zgodnie z którym "w okresie, o którym mowa w § 2 ust. 1 ustanawia się czasowe ograniczenie prowadzenia przez przedsiębiorców w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 6 marca 2018 r. - Prawo przedsiębiorców oraz przez inne podmioty, działalności usługowej związanej z poprawą kondycji fizycznej", które to ograniczenie, zgodnie z § 9 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia, polegało "na całkowitym zakazie prowadzenia działalności". W postępowaniu odwoławczym od decyzji PPIS Wojewódzki Sąd Administracyjny utrzymał w mocy zaskarżoną decyzję.

W ocenie Rzecznika Praw Obywatelskich WSA nie dokonał de facto kontroli zgodności z prawem zaskarżonej decyzji, lecz ocenił ją pod względami słuszności i celowości. Na takim założeniu Rzecznik opiera zarzuty naruszenia prawa procesowego tj. naruszenia art. 151 p.p.s.a. w zw. z art. 1 § 2 p.u.s.a, art. 151 p.p.s.a. w zw. z art. 92 ust. 1 Konstytucji i w zw. z art. 178 Konstytucji, oraz art. 151 p.p.s.a. w zw. z art. 48a ust. 1 pkt 3 ustawy o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi.

Rzecznik podniósł także zarzuty materialnoprawne tj. przyjęcie przez Sąd, że art. 46b pkt 2 ustawy o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi może stanowić podstawę wprowadzenia przez Radę Ministrów zakazu prowadzenia działalności gospodarczej oraz przyjęcie, że przepis ten mógł stanowić podstawę wymierzenia administracyjnej kary pieniężnej za naruszenie zakazu prowadzenia działalności gospodarczej.

 


Data odpowiedzi:
2023-10-10
Opis odpowiedzi:
Skarga uwzględniona (wyrok z 10 października 2023 r., sygn. akt. II GSK 1490/21).
Naczelny Sąd Administracyjny uchylił zaskarżoną decyzję oraz poprzedzającą ją decyzję Państwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego w C. i umorzył postępowanie administracyjne w sprawie. W opinii NSA skargi kasacyjne są zasadne i zasługują na uwzględnienie. Uwzględniając w relacji do zarzutów kasacyjnych podważających zgodność z prawem zaskarżonego wyroku istotę sporu prawnego w rozpatrywanej sprawie NSA stwierdził, że Sąd I błędnie ocenił, że zaskarżona decyzja oraz decyzje organów I i II instancji odpowiadają prawu. NSA wskazał ponadto, że wprowadzony stan epidemii, poprzedzony stanem zagrożenia epidemiologiczego nie jest stanem nadzwyczajnym w rozumieniu art. 228 ust. 1 Konstytucji, a zatem nie może prowadzić wraz z wprowadzanymi na jego podstawie ograniczeniami do naruszania podstawowych praw i wolności zwłaszcza w zakresie wynikającym ze zmian obowiązującego stanu prawnego, które miały stanowić odpowiedź prawodawcy na zagrożenia COVID-19.