Kasacja w sprawie rażącego i mającego istotny wpływ na jego treść naruszenia przepisów prawa materialnego, poprzez jego niewłaściwe zastosowanie w sytuacji, gdy czyn przypisany obwinionemu nie wyczerpywał znamion wykroczenia z dnia 2021-03-01.
Kasacja w sprawie rażącego i mającego istotny wpływ na jego treść naruszenia przepisów prawa materialnego, poprzez jego niewłaściwe zastosowanie w sytuacji, gdy czyn przypisany obwinionemu nie wyczerpywał znamion wykroczenia.
M. S. wyrokiem nakazowym Sądu Rejonowego w R. z dnia 8 lipca 2020 r. uznany został winnym tego, że w dniu 14 kwietnia 2020 r. w miejscowości K., nie stosował się do zakazu przemieszczania się na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej osób przebywających na tym obszarze w związku z ogłoszonym stanem epidemii w ten sposób, że bez uzasadnienia opuścił miejsce zamieszkania w innym celu niż zaspokajanie niezbędnych potrzeb związanych z bieżącymi sprawami życia codziennego i przebywał wspólnie z T. S., to jest popełnienia wykroczenia z art. 54 k.w. w związku z § 5 Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 10 kwietnia 2020 r. w sprawie ustanowienia określonych ograniczeń, nakazów i zakazów w związku z wystąpieniem stanu pandemii i za to ukarany karą 300 złotych grzywny.
Rzecznik Praw Obywatelskich wskazał, że nie może odpowiadać za popełnienie wykroczenia z art. 54 k.w. osoba, która naruszyła zakaz przemieszczania się wprowadzony w § 5 Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 10 kwietnia 2020 r. Przedmiotem bowiem ochrony art. 54 k.w. jest porządek i spokój w miejscach publicznych oraz zasady zachowania się tam zawarte w przepisach wydanych z upoważnienia ustawowego. Natomiast wydając w § 5 Rozporządzenia generalny zakaz przemieszczania przekroczono delegację ustawową, na podstawie której to Rozporządzenie zostało wydane. Zgodnie bowiem z art. 92 Konstytucji rozporządzenia są wydawane przez organy wskazane w Konstytucji, na podstawie szczegółowego upoważnienia zawartego w ustawie i w celu jej wykonania.
Rzecznik zauważył ponadto, że pomimo zaistnienia przesłanek do wprowadzenia stanu klęski żywiołowej, władza wykonawcza nie zdecydowała się na wprowadzenie tego stanu, wprowadzając jedynie stan epidemii, a wcześniej stan zagrożenia epidemiologicznego, żaden z tych stanów nie może być uznany za stan nadzwyczajny w rozumieniu art. 228 Konstytucji, zatem ograniczenia wynikające z wprowadzenia takiego stanu nie mogą naruszać podstawowych praw i wolności.
Sąd Najwyższy wskazał, iż słusznie argumentuje Rzecznik Praw Obywatelskich w kasacji, że art. 54 k.w. ma charakter przepisu blankietowego. Wobec tego zakres karalności opisanego w nim czynu jest determinowany obowiązującymi w danym momencie przepisami porządkowymi o zachowaniu w miejscu publicznym, wydanymi z upoważnienia ustawowego. Wobec treści art. 178 ust. 1 Konstytucji, sądy podlegają jedynie Konstytucji i ustawom. Z tego przepisu wynika, że obowiązkiem sądu orzekającego o odpowiedzialności osoby za wykroczenie na podstawie przepisu blankietowego, „uzupełnianego” przepisem rozporządzenia wykonawczego, jest zbadanie, czy przepisy rozporządzenia zostały wydane na podstawie i w granicach upoważnienia ustawowego. W tej sprawie Sąd Rejonowy w R. nie przeprowadził takiej kontroli. Nie ma bowiem wątpliwości, że jej rzetelne przeprowadzenie doprowadziłoby ten Sąd do wniosku, że § 5 rzeczonego rozporządzenia, które dopełniało treść normatywną blankietowego art. 54 k.w. i stanowiło podstawę ukarania obwinionego, nie znajduje należytej podstawy ustawowej a samodzielnie, ze względu na treść art. 31 ust. 3 Konstytucji, nie może stanowić podstawy ograniczenia konstytucyjnie gwarantowanych wolności i praw, w tym prawa do przemieszczania się.