Odwołanie od decyzji Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów w sprawie wydania zgody na dokonanie koncentracji, polegającej na przejęciu przez Polski Koncern Naftowy ORLEN S.A. kontroli nad Polska Press sp. z o.o z dnia 2021-03-05.
Odwołanie od decyzji Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów w sprawie wydania zgody na dokonanie koncentracji, polegającej na przejęciu przez Polski Koncern Naftowy ORLEN S.A. kontroli nad Polska Press sp. z o.o.
Rzecznik Praw Obywatelskich wskazał, że na rynku prasowym i rynku innych środków społecznego przekazu, zarówno o zasięgu krajowym, jak też o zasięgu regionalnym i lokalnym, działają przedsiębiorcy należący do Skarbu Państwa, zaś w wyniku koncentracji do działających już na tym rynku przedsiębiorców - spółek akcyjnych Skarbu Państwa dołączy spółka akcyjna, w której Skarbu Państwa sprawuje faktyczną kontrolę korporacyjną, pomimo posiadania jedynie mniejszościowych udziałów własnościowych. Tymczasem wydając decyzję w sprawie zgody na koncentrację dla podmiotu, w którym Skarb Państwa sprawuje faktyczną kontrolę korporacyjną, Prezes UOKiK w ogóle nie uwzględnił tych okoliczności i nie zbadał, czy w ten sposób konkurencja na rynku prasy i środków społecznego przekazu nie zostanie w istotny sposób ograniczona. Nie uczynił tego nawet w zakresie dotyczącym analizowanego rynku reklam, na którym obecne są także jednostki publicznej radiofonii i telewizji, a więc jednostki, których jedynym właścicielem jest Skarb Państwa, czyli podmiot kontrolujący aktywnego uczestnika koncentracji.
W związku z tym, zdaniem Rzecznika, zaskarżona niniejszym odwołaniem decyzja narusza art. 18 w zw. z art. 4 pkt 9 ustawy o ochronie konkurencji i konsumentów, gdyż organ ją wydający błędnie zrekonstruował na potrzeby tego rozstrzygnięcia rynki właściwe i nie uwzględnił tego, że Skarb Państwa funkcjonujący na tych rynkach za pośrednictwem swoich spółek jest równocześnie przedsiębiorcą dominującym w stosunku do aktywnego uczestnika koncentracji.
Prezes Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumenta w toku prowadzonego postępowania nie wziął także zupełnie pod uwagę wpływu dokonywanej koncentracji na art. 20 Konstytucji. Przepis ten stanowi, że społeczna gospodarka rynkowa oparta na wolności działalności gospodarczej, własności prywatnej oraz solidarności, dialogu i współpracy partnerów społecznych stanowi podstawę ustroju gospodarczego Rzeczypospolitej Polskiej. Określa on zatem fundamentalną zasadę polskiego porządku ekonomiczno - społecznego, który stanowi radykalne odejście od poprzedniego komunistycznego systemu gospodarki planowo - rozdzielczej i systemu gospodarki uspołecznionej, w której to państwo było podstawowym i głównym właścicielem i dysponentem środków produkcji.
Rzecznik podkreślił, że pozytywna decyzja Prezesa UOKiK dotycząca przedmiotowej koncentracji legalizuje stan niekonstytucyjny, tj. znaczący wzrost ingerencji państwa i jego uprawnień właścicielskich w gospodarce, w której zasadą jest brak aktywności państwa wynikający zarówno z art. 20 Konstytucji i jak określonej w preambule Konstytucji zasady pomocniczości. Z uwagi na konstytucyjne wymagania skierowane do rynku prasowego/medialnego taki stan rzeczy stanowić będzie naruszenie art. 14 oraz 54 Konstytucji w związku z art. 20 Konstytucji. Wadliwość decyzji organu polega zaś na tym, że wskazane postanowienia konstytucyjne w ogóle nie zostały wzięte pod uwagę w toku wydawania zaskarżonej niniejszym odwołaniem decyzji.
Po rozpoznaniu sprawy z wniosku Rzecznika Praw Obywatelskich przeciwko Prezesowi Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów zainteresowany Koncern Naftowy z siedzibą w P. o wstrzymanie wykonania decyzji Prezesa UOKiK z dnia 5 lutego 2021 r. w przedmiocie zażalenia zainteresowanego na postanowienie Sądu Okręgowego w W. z dnia 22 kwietnia 2021 r. o odrzuceniu wniosku zainteresowanego o sporządzenie uzasadnienia postanowienia z dnia 8 kwietnia 2021 r. Sąd postanowił oddalić zażalenie.