Sprawy generalne Rzecznika Praw Obywatelskich



Kasacja w sprawie rażącego i mającego istotny wpływ na treść orzeczenia naruszenia prawa materialnego, poprzez skazanie oskarżonej, mimo że brak było w jej działaniu znamion zarzucanego występku z dnia 2021-03-08.

Adresat:
Sąd Najwyższy
Sygnatura:
II.510.940.2017
Data sprawy:
2021-03-08
Rodzaj sprawy:
kasacja karna (RKK)
Nazwa zepołu:
Zespół Prawa Karnego
Wynik sprawy:
umorzenie postępowania – sprawa zakończona negatywnie
Opis sprawy:

Kasacja w sprawie rażącego i mającego istotny wpływ na treść orzeczenia naruszenia prawa materialnego, poprzez skazanie oskarżonej, mimo że brak było w jej działaniu znamion zarzucanego występku.

Wyrokiem Sądu Rejonowego w P. z dnia 13 października 1972 r., W.N. uznana została winną tego, że wraz z innymi osobami, w okresie bliżej nie ustalonym do 16 lutego 1972 r. w S. i innych miejscowościach kraju, pełniła funkcje kierownicze w związku wyznaniowym "Świadkowie Jehowy", któremu władza państwowa odmówiła legalizacji i którego rzeczywista działalność pozostawała tajemnicą wobec tej władzy, a w szczególności przez to, że w pomieszczeniach R. M. wykonywali prace drukarskie w uruchomionej drukarni tegoż związku, produkując nielegalną literaturę przeznaczoną do jej rozpowszechniania, to jest występku z art. 278 § 3 k.k. z 1969 r. i za to skazana została na karę roku pozbawienia wolności.

Zdaniem Rzecznika Praw Obywatelskich powyższe orzeczenie nie może się ostać, ponieważ dotknięte jest obrazą prawa karnego materialnego w sposób i w zakresie wskazanym w zarzucie kasacji. W licznych orzeczeniach, które składają się już na ugruntowaną linię orzeczniczą, Sąd Najwyższy zajmował stanowisko, że nie jest możliwe odnoszenie pojęcia "związku" w rozumieniu prawa karnego materialnego do wspólnoty o charakterze religijnym, wyznaniowym - zbiorowiska ludzi, których łączy nie więź organizacyjna, ale religijna. W konsekwencji wspólnota wyznaniowa "Świadkowie Jehowy", jako oparta wyłącznie na więzach religijnych, nie może być w ogóle uznawana za "związek" w rozumieniu prawa karnego.

W opinii Rzecznika przypisanie oskarżonej w prawomocnym wyroku Sądu popełnienia czynu z art. 278 § 3 k.k. z 1969 r., stanowiącego w istocie realizację konstytucyjnego prawa do wykonywania praktyk religijnych, nie wyczerpywało znamion przestępstwa, a skazanie miało formę politycznej represji.

 


Data odpowiedzi:
2021-04-26
Opis odpowiedzi:
Kasacja pozostawiona bez rozpoznania (postanowienie z 26 kwietnia 2021 r., sygn. akt III KK 90/21).
Sąd Najwyższy zauważył, że wywiedziona na korzyść oskarżonej kasacja Rzecznika Praw Obywatelskich nie powinna zostać przyjęta do rozpoznania, albowiem jest ona niedopuszczalna z mocy prawa (art. 530 § 2 k.p.k. w zw. z art. 429 § 1 in fine k.p.k.), skoro zaskarżono nią wyrok nieprawomocny, niekończący postępowania - wbrew dyspozycji art. 521 § 1 k.p.k. Ponieważ jednak tak się stało, kasacja podlegała pozostawieniu bez rozpoznania (art. 531 § 1 k.p.k.).