Sprawy generalne Rzecznika Praw Obywatelskich



Kasacja w sprawie rażącego i mającego istotny wpływ na treść wyroku naruszenia przepisów prawa procesowego, polegającego na wydaniu na posiedzeniu wyroku skazującego pod nieobecność oskarżonego z dnia 2021-03-10.

Adresat:
Sąd Najwyższy
Sygnatura:
II.511.210.2020
Data sprawy:
2021-03-10
Rodzaj sprawy:
kasacja karna (RKK)
Nazwa zepołu:
Zespół Prawa Karnego
Wynik sprawy:
pozytywnie ze względu na uwzględnienie wystąpienia RPO
Opis sprawy:

Kasacja w sprawie rażącego i mającego istotny wpływ na treść wyroku naruszenia przepisów prawa procesowego, polegającego na wydaniu na posiedzeniu wyroku skazującego pod nieobecność oskarżonego.

Ł.J. został oskarżony o to, że w dniu 16 maja 2018 r. w miejscowości P. zabrał w celu przywłaszczenia otwarty pojazd (wraz z kluczykiem) o wartości 30.000 zł, czym działał na szkodę A.Ch., tj. o czyn z art. 278 § 1 k.k. oraz o to, że kierował tym pojazdem w ruchu lądowym będąc w stanie nietrzeźwości, tj. o czyn z art. 178 a § 1 kk. Sąd Rejonowy w R. uznał Ł.J. za winnego popełnienia zarzucanych mu czynów i za to wymierzył mu karę łączną 1 roku pozbawienia wolności w zawieszeniu na okres 2 lat.

W ocenie Rzecznika Praw Obywatelskich wyrok Sądu Rejonowego w R. zapadł z rażącym naruszeniem prawa procesowego, polegającym na wydaniu wyroku skazującego pod nieobecność oskarżonego w sytuacji gdy ten nie był prawidłowo powiadomiony o terminie posiedzenia. Omawiane uchybienie uniemożliwiło oskarżonemu realizację jego prawa do uczestniczenia w posiedzeniu, a rozpoznanie sprawy bez jego wiedzy naruszyło prawo oskarżonego do obrony - art. 6 k.p.k. W konsekwencji naruszono prawo oskarżonego do rzetelnego procesu zagwarantowane w art. 45 ust. 1 Konstytucji.

Rzecznik wniósł o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania.

 


Data odpowiedzi:
2021-12-13
Opis odpowiedzi:
Kasacja uwzględniona (wyrok z 13 grudnia 2021 r., sygn. akt III KK 93/21).
Sąd Najwyższy zauważył, iż wobec nieprawidłowego powiadomienia oskarżonego, w niniejszej sprawie, nie zostały zrealizowane przesłanki do wydania przez Sąd I instancji wyroku w trybie art. 335 § 1 k.p.k. Nie ulega zatem wątpliwości, że doszło do rażącej obrazy przepisów prawa procesowego, wskazanych w skardze Rzecznika Praw Obywatelskich. Takie naruszenie prawa miało przy tym istotny wpływ na treść zaskarżonego orzeczenia, bowiem ograniczało oskarżonego w realizacji jego prawa do obrony (nie korzystał z pomocy obrońcy, nie wiedział o skierowaniu wniosku prokuratora do Sądu, ani terminie posiedzenia przed Sądem), nie wspominając już o kluczowym aspekcie dotyczącym ustalenia możliwości przypisania mu winy. W konsekwencji, Sąd Najwyższy uchylił zaskarżony wyrok Sądu Rejonowego w R. i sprawę przekazał temu Sądowi do ponownego rozpoznania.